Ουκρανία: Αινιγματική η στάση της Ρωσίας - Το Κίεβο δέχεται πιέσεις για συμβιβασμούς

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι εντατικές διαβουλεύσεις για μια πιθανή συμφωνία που θα μπορούσε να βάλει τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να εμφανίζονται ιδιαίτερα ενθαρρυμένες από την πρόοδο των συνομιλιών.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει το CNN, πίσω από την αισιοδοξία εξακολουθούν να κρύβονται σημαντικά αγκάθια: η Ουκρανία δέχεται έντονες πιέσεις για επώδυνους συμβιβασμούς, ενώ παραμένει αβέβαιο εάν το αναθεωρημένο αμερικανικό σχέδιο μπορεί τελικά να γίνει αποδεκτό από το Κρεμλίνο.

Ποια είναι η αμερικανική στάση

Ο κορυφαίος Αμερικανός διπλωμάτης εξέπεμψε έναν ακούραστα αισιόδοξο τόνο στη Γενεύη, μετά από μια μέρα-«rollercoaster» έντονων διαπραγματεύσεων με στόχο να πειστεί μια δύσπιστη Ουκρανία να δεχθεί τις τελευταίες αμερικανικές προτάσεις για τον τερματισμό του βάναυσου πολέμου της Ρωσίας.

«Αισθάνομαι πολύ αισιόδοξος ότι μπορούμε να πετύχουμε κάτι εδώ, επειδή σημειώσαμε τεράστια πρόοδο», δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, σε μια βραδινή συνέντευξη Τύπου στην αμερικανική αποστολή στην ελβετική πόλη.

Ακόμη και ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος λίγες ώρες νωρίτερα είχε κατακρίνει δημοσίως την ουκρανική ηγεσία επειδή εξέφρασε – κατά τη γνώμη του – ανεπαρκή ευγνωμοσύνη, τώρα ήταν «ιδιαίτερα ικανοποιημένος από τις αναφορές που του δώσαμε σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί», πρόσθεσε ο Ρούμπιο.

Ωστόσο, ο Υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος εμφανίστηκε απροσδόκητα μόνος στην αίθουσα ενημέρωσης – αντί να συνοδεύεται, όπως είχε συμβεί νωρίτερα μέσα στη μέρα, από τον ισχυρό επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας, Αντρίι Γερμάκ – αρνήθηκε επανειλημμένα να μπει σε λεπτομέρειες σχετικά με το τι έχει επιτευχθεί.

«Δεν πρόκειται να περάσω στις λεπτομέρειες των θεμάτων που συζητήσαμε, επειδή πρόκειται για μια διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη», είπε ο Ρούμπιο, ενώ σε άλλα σχόλια υπονόησε ότι «τα σημεία που απομένουν δεν είναι ανυπέρβλητα».

Ποια είναι τα επίμαχα ζητήματα για την Ουκρανία

Αλλά δεδομένης της έκτασης των βαθιών συμβιβασμών που καλείται να κάνει η Ουκρανία στην δημόσια διαθέσιμη εκδοχή των αμερικανικών ειρηνευτικών προτάσεων – οι οποίες θεωρούνται ότι ευνοούν σε μεγάλο βαθμό τη Ρωσία – η ιδέα ότι μπορούν να ξεπεραστούν εύκολα μοιάζει αδύναμη.

Η πρόταση να παραδώσει η Ουκρανία βασικά εδάφη στην περιοχή του Ντονμπάς της ανατολικής Ουκρανίας – τα οποία η Ρωσία έχει προσαρτήσει αλλά δεν έχει καταλάβει πλήρως – αποτελεί μια μακροχρόνια κόκκινη γραμμή για το Κίεβο, όχι μόνο επειδή η περιοχή περιλαμβάνει τη «ζώνη-φρούριο» με τις ισχυρά οχυρωμένες πόλεις που θεωρούνται απαραίτητες για την ουκρανική ασφάλεια.

Οι αμερικανικές προτάσεις υποδεικνύουν ότι η περιοχή αυτή θα μετατραπεί σε αποστρατιωτικοποιημένη ρωσική ζώνη, στην οποία οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις θα συμφωνήσουν να μην εισέρχονται. Αλλά το να διατάξει ο ουκρανικός στρατός την παράδοση εδαφών για τα οποία οι στρατιώτες του έχουν πολεμήσει και πεθάνει, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να γίνει αποδεκτό.

Το ίδιο ισχύει και για τον προτεινόμενο περιορισμό στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις. Αν και το όριο ορίζεται στο μέγιστο των 600.000 στρατιωτών στο αμερικανικό σχέδιο, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι φοβούνται πως θα αφήσει τη χώρα ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση.

Ωστόσο, η Ουάσιγκτον, η οποία εμφανίζεται ακόμη πιο αποφασισμένη να επιβάλει μια ειρηνευτική συμφωνία, έχει καταστήσει σαφές ότι περιμένει από την Ουκρανία να συμμορφωθεί, απειλώντας να αποσύρει την αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο και να επιτρέψει στον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι – κατά τα λόγια του Τραμπ – «να πολεμήσει μέχρι να του βγει η ψυχή».

Σε ανακοίνωση το βράδυ της Κυριακής από την Ουάσιγκτον, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι οι Ουκρανοί πιστεύουν πως η τελευταία εκδοχή των ειρηνευτικών προτάσεων «αντανακλά τα εθνικά τους συμφέροντα», μετά από διάφορες αναθεωρήσεις και διευκρινίσεις που έγιναν με τη συμβολή κορυφαίων Αμερικανών, Ουκρανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων στη Γενεύη.

«Η ουκρανική αντιπροσωπεία επιβεβαίωσε ότι όλες οι κύριες ανησυχίες της – οι εγγυήσεις ασφαλείας, η μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, η προστασία των υποδομών, η ελευθερία ναυσιπλοΐας και η πολιτική κυριαρχία – αντιμετωπίστηκαν πλήρως κατά τη διάρκεια της συνάντησης», ανέφερε η ανακοίνωση.

Τι θέλει η Ρωσία

Ακόμη κι αν η τρέχουσα εκδοχή των αμερικανικών ειρηνευτικών προτάσεων όντως λειτουργεί πλέον για την Ουκρανία, είναι πολύ πιθανό ότι δεν θα λειτουργεί πια για τη Ρωσία, η οποία σταθερά αρνείται να υποχωρήσει από τις μέγιστες απαιτήσεις της.

Και μέχρι στιγμής, το Κρεμλίνο έχει δεχθεί περιορισμένη πίεση από τις ΗΠΑ για να το κάνει. Στη Γενεύη, ο Υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιο απέφυγε επανειλημμένα τις προσπάθειές μου να τον ρωτήσω αν οι ΗΠΑ θα περιμένουν επίσης από τη Ρωσία – όχι μόνο από την Ουκρανία – να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις.

Αλλά αν ο Λευκός Οίκος είναι πράγματι σοβαρός σχετικά με την επίτευξη αυτού που πλέον αποκαλεί «μια βιώσιμη, συνολική ειρήνη» στην Ουκρανία, τότε το να πείσει με κάποιον τρόπο το Κρεμλίνο να συμβιβαστεί ίσως να είναι η καλύτερη επιλογή του.

Πηγή: CNN