Explainer: Πότε θα δημοσιοποιηθούν τα αρχεία Έπσταϊν και τι θα συμβεί αν ασκήσει βέτο ο Τραμπ

Τα ευρέως συζητημένα αρχεία που σχετίζονται με τον πρώην χρηματιστή και καταδικασμένο για διακίνηση σεξουαλικού υλικού Τζέφρι Έπσταϊν πέρασαν ένα σημαντικό στάδιο την Τρίτη, όταν το Κογκρέσο ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της δημοσιοποίησής τους.

Ύστερα από μήνες σκόπιμων καθυστερήσεων και ελιγμών, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε με 427 υπέρ και έναν κατά υπέρ του Epstein Files Transparency Act, ενός νομοσχεδίου που, αν τεθεί σε ισχύ, θα απαιτήσει από το υπουργείο Δικαιοσύνης να δημοσιοποιήσει όλα τα μη διαβαθμισμένα στοιχεία σχετικά με τον Έπσταϊν, ο οποίος πέθανε στη φυλακή το 2019 ενόσω περίμενε τη δίκη του για κατηγορίες περί διακίνησης ανηλίκων. Η Γερουσία έχει ήδη συμφωνήσει ομόφωνα να εγκρίνει άμεσα το νομοσχέδιο, το οποίο στη συνέχεια θα φτάσει στον Λευκό Οίκο για την υπογραφή του Ντόναλντ Τραμπ.

Η ευρεία έγκριση της Τρίτης έγινε σχεδόν αναπόφευκτη, αφού ο πρόεδρος την Κυριακή ανακάλεσε την προηγούμενη θέση του και ζήτησε να δοθούν τα αρχεία στη δημοσιότητα, δηλώνοντας «δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε» και χαρακτηρίζοντας τη διαμάχη γύρω από αυτά ως «δημοκρατικό κατασκεύασμα».

Τι είναι τα αρχεία του Τζέφρι Έπσταϊν και τι θα δημοσιοποιηθεί;

Η μεταστροφή του Τραμπ ήρθε μετά την αποτυχία των έντονων προσπαθειών του Λευκού Οίκου να πείσει δύο γυναίκες Ρεπουμπλικάνες βουλευτές, τη Λόρεν Μπόμπερτ και τη Νάνσι Μέις, να αποσύρουν τις υπογραφές τους από μια αίτηση που θα ανάγκαζε τον πρόεδρο της Βουλής, Μάικ Τζόνσον, να φέρει το θέμα προς ψηφοφορία στην ολομέλεια.

Αντιμέτωπος με το ενδεχόμενο αρκετοί Ρεπουμπλικανοί να αγνοήσουν τις επιθυμίες του και να ψηφίσουν μαζί με τους Δημοκρατικούς υπέρ της δημοσιοποίησης των αρχείων, ο Τραμπ επέλεξε να περιορίσει τη ζημιά, υποχωρώντας μπροστά στο αναπόφευκτο. Προτού αλλάξει στάση, ο Τόμας Μάσι, ο απρόβλεπτος Ρεπουμπλικανός βουλευτής από το Κεντάκι – που είχε συνυπογράψει το νομοσχέδιο με τον Δημοκρατικό Ρο Κάνα – είχε προβλέψει ότι 100 Ρεπουμπλικανοί θα ψήφιζαν υπέρ.

Τελικά, το «πράσινο φως» του Τραμπ φάνηκε να απελευθερώνει ακόμα περισσότερους Ρεπουμπλικάνους από τους ενδοιασμούς τους, οι οποίοι ενώθηκαν με τους 214 Δημοκρατικούς. Ο Κλέι Χίγκινς από τη Λουιζιάνα, στενός σύμμαχος του Τραμπ, ήταν ο μοναδικός βουλευτής που καταψήφισε το μέτρο· πέντε μέλη δεν ψήφισαν.

Πώς πέρασε τόσο γρήγορα από τη Γερουσία;

Το νομοσχέδιο φαινόταν πως θα αντιμετώπιζε αντίσταση στη Γερουσία μέχρι και το περασμένο Σαββατοκύριακο. Ο Τζον Μπαράσο, ο Ρεπουμπλικανός επικεφαλής πειθαρχίας, είχε δηλώσει ότι θα «το εξετάσει» αν περνούσε από τη Βουλή, αλλά τόνισε επίσης στο NBC ότι θεωρεί τους Δημοκρατικούς πιο πρόθυμους να μετατρέψουν τον Τραμπ σε «κουτσή πάπια» παρά να επιδιώξουν διαφάνεια.

Όμως αυτή η αντίσταση εξαϋλώθηκε μπροστά στη συντριπτική ψηφοφορία της Βουλής. Η ανισορροπία του αποτελέσματος επέτρεψε στους Δημοκρατικούς να περάσουν το νομοσχέδιο μέσω της διαδικασίας της ομόφωνης συναίνεσης, η οποία δεν απαιτεί ονομαστική ψηφοφορία.

«Ο αμερικανικός λαός έχει περιμένει αρκετά. Τα θύματα του Τζέφρι Έπσταϊν έχουν περιμένει αρκετά», δήλωσε ο Τσακ Σούμερ, ο κορυφαίος Δημοκρατικός της Γερουσίας. «Ας έρθει στο φως η αλήθεια. Ας επικρατήσει η διαφάνεια.»

Θα το υπογράψει ο Τραμπ;

Ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ότι θα υπογράψει το νομοσχέδιο όταν φτάσει στο γραφείο του. Παρ’ όλα αυτά, παρά τη δέσμευσή του και τη μεταμελημένη αλλαγή στάσης, ο Τραμπ θα μπορούσε ακόμα να ασκήσει το προεδρικό του βέτο και να μπλοκάρει τη νομοθεσία – κάτι που όμως, σε αυτό το στάδιο, θα ενίσχυε σίγουρα τις υποψίες ότι έχει κάτι να κρύψει.

Μπορεί ένα τέτοιο βέτο να παρακαμφθεί;

Ναι. Ένα προεδρικό βέτο μπορεί να ανατραπεί αν και τα δύο νομοθετικά σώματα ψηφίσουν υπέρ με πλειοψηφία δύο τρίτων. Και τα δύο σώματα έχουν ήδη ξεπεράσει αυτό το όριο με εντυπωσιακή άνεση. Ο μόνος που ψήφισε κατά ήταν ο Ρεπουμπλικανός Κλέι Χίγκινς.

Τι περιθώρια έχει ο Τραμπ αν οι συντριπτικές ψήφοι του Κογκρέσου υποχρεώσουν το υπουργείο Δικαιοσύνης να δημοσιοποιήσει τα αρχεία;

Ακόμα κι αν ο Τραμπ υπογράψει το νομοσχέδιο – είτε από επιλογή είτε επειδή το Κογκρέσο θα μπορούσε να ανατρέψει το βέτο του – η πρόσφατη ανακοίνωση περί έρευνας του υπουργείου Δικαιοσύνης για εξέχουσες προσωπικότητες (εκτός του ίδιου) που αναφέρονται στο σύνολο των emails του Έπσταϊν που δημοσιοποιήθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα από την επιτροπή εποπτείας της Βουλής έχει εντείνει τους φόβους ότι η δημοσιοποίηση θα μπορούσε να είναι ελλιπής ή επιλεκτική.

Την Παρασκευή, ο Τραμπ ζήτησε από την υπουργό Δικαιοσύνης, Παμ Μπόντι, να ξεκινήσει έρευνα για τις σχέσεις του Έπσταϊν με τον πρώην πρόεδρο Μπιλ Κλίντον· τον Λάρι Σάμερς, πρώην υπουργό Οικονομικών και πρώην πρύτανη του Χάρβαρντ· τον Ριντ Χόφμαν, επιχειρηματία και χρηματοδότη Δημοκρατικών και φιλελεύθερων υποθέσεων· και την τράπεζα JPMorgan Chase. Η έρευνα αυτή θα μπορούσε να επιτρέψει στο υπουργείο Δικαιοσύνης να αποκρύψει ορισμένα έγγραφα, επικαλούμενο το επιχείρημα ότι η δημοσιοποίησή τους θα μπορούσε να βλάψει την έρευνα.

Στην τελική ανάλυση

Ο Τραμπ θα μπορούσε να είχε τερματίσει κάθε αβεβαιότητα αν απλώς διέτασσε την άμεση δημοσιοποίηση των αρχείων, χωρίς να περιμένει να τον πιέσει το Κογκρέσο.