Τρομοκράτες της Χαμάς παραμένουν εγκλωβισμένοι σε σήραγγες στη Ράφα

Εβδομάδες μετά την κατάπαυση του πυρός, ο πόλεμος στη Γάζα δεν έχει τελειώσει. Στα βάθη του υπόγειου δικτύου της Ράφα, δεκάδες τρομοκράτες της Χαμάς παραμένουν παγιδευμένοι μέσα σε σήραγγες, πίσω από τις ισραηλινές γραμμές, δημιουργώντας μια κατάσταση που απειλεί να τινάξει στον αέρα τη λεπτή ισορροπία της εκεχειρίας.

Σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, έως και 200 μέλη της Χαμάς, χωρισμένα σε αυτόνομες ομάδες χωρίς κεντρικό συντονισμό, έχουν οχυρωθεί στο υπόγειο δίκτυο από τότε που η εκεχειρία χώρισε τη Γάζα στη λεγόμενη «κίτρινη γραμμή»: η ανατολική πλευρά υπό ισραηλινό έλεγχο και η δυτική όπου η Χαμάς προσπαθεί να ξαναεπιβληθεί.

Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει στους τρομοκράτες να εξέλθουν από τις σήραγγες και να επιστρέψουν στο τμήμα της Γάζας που ελέγχει η οργάνωση. Από την πλευρά της, η Χαμάς ανακοινώνει πως δεν θα παραδοθεί ούτε θα παραδώσει τα όπλα της.

Η κυβέρνηση Τραμπ πιέζει το Ισραήλ να βρει λύση, με τον Τζάρεντ Κούσνερ να θέτει το θέμα απευθείας στον Νετανιάχου στις πρόσφατες συναντήσεις τους. «Οι Αμερικανοί θέλουν να ολοκληρωθεί το ζήτημα των τρομοκρατών της Ράφα για να προχωρήσει η επόμενη φάση», ανέφερε ισραηλινή πηγή.

Η δεύτερη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός περιλαμβάνει δημιουργία διεθνούς δύναμης ασφαλείας στη Γάζα, αφοπλισμό της Χαμάς και περαιτέρω αποχώρηση του IDF. Όλα αυτά απαιτούν περίπλοκες διαπραγματεύσεις με πολλούς εμπλεκόμενους. Οι τρομοκράτες στις σήραγγες αποτελούν ένα επιπλέον αγκάθι σε ένα ήδη δύσκολο γεωπολιτικό παζλ.

Μεταξύ των σεναρίων που εξετάστηκαν ήταν και η μεταφορά των τρομοκρατών σε τρίτη χώρα, με την Τουρκία να θεωρείται πιθανή επιλογή. Ωστόσο, καμία συμφωνία δεν έχει προκύψει. Το γραφείο του Νετανιάχου διέψευσε επανειλημμένα δημοσιεύματα περί δήθεν πρόθεσης απελευθέρωσης «κυττάρων της Χαμάς», τονίζοντας ότι δεν υπάρχει καμία συμφωνημένη λύση.

Η κατάσταση είναι εκρηκτική. Με περιορισμένη πρόσβαση σε νερό και τροφή, οι τρομοκράτες βρίσκονται μπροστά σε δύο επιλογές: παράδοση ή μάχη. Όπως είπε ειδικός στη Γάζα στο CNN, «ούτε η ίδια η Χαμάς γνωρίζει πόσοι είναι ακόμη ζωντανοί».

Το αδιέξοδο έχει ήδη απειλήσει την εκεχειρία. Απομονωμένες ομάδες τρομοκρατών φέρονται να ευθύνονται για αιφνιδιαστικές επιθέσεις κατά ισραηλινών στρατιωτών, που προκάλεσαν μαζικά αντίποινα. Στις 19 Οκτωβρίου, μετά τη δολοφονία δύο Ισραηλινών στρατιωτών στη Ράφα, το Ισραήλ εξαπέλυσε πλήγματα που οδήγησαν στον θάνατο δεκάδων Παλαιστινίων. Λίγες ημέρες αργότερα, νέες επιθέσεις από υπόγεια κελιά οδήγησαν σε νέα ισραηλινή απάντηση.

Ο IDF έχει ήδη συγκρουστεί απευθείας με αυτές τις υπόγειες ομάδες. Δύο φορές σε διάστημα ωρών την Τετάρτη, ο στρατός ανακοίνωσε ότι εντόπισε και εξουδετέρωσε τρομοκράτες κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων καταστροφής υποδομών σηράγγων, κάτι που επιτρέπεται βάσει της αμερικανικής συμφωνίας για την εκεχειρία. Η Χαμάς από την πλευρά της θεωρεί αυτές τις επιχειρήσεις παραβίαση της συμφωνίας.

Η πίεση στο εσωτερικό του Ισραήλ είναι επίσης μεγάλη. Ο πρώην Υπουργός Άμυνας Αβιγκντόρ Λίμπερμαν δήλωσε πως «για τους τρομοκράτες που δολοφόνησαν Ισραηλινούς στρατιώτες μετά την εκεχειρία υπάρχουν μόνο δύο επιλογές: παράδοση και φυλάκιση ή θάνατος». Το μήνυμα αυτό αντικατοπτρίζει τον πολιτικό περιορισμό στον οποίο κινείται ο Νετανιάχου.

Βάσει του αμερικανικού σχεδίου, οι τρομοκράτες θα μπορούσαν να τύχουν αμνηστίας αν παραδώσουν τα όπλα τους και δεσμευτούν σε «ειρηνική συνύπαρξη». Ωστόσο, για την ώρα καμία πλευρά δεν κάνει πίσω.

Παρότι το ζήτημα δεν αναμένεται να εκτροχιάσει από μόνο του ολόκληρη την εκεχειρία, αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τους διαμεσολαβητές που προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή τη συμφωνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταβάλλουν έντονη διπλωματική προσπάθεια για να προχωρήσει το σχέδιο, αλλά η υπόθεση των υπόγειων τρομοκρατών στη Ράφα παραμένει ένα από τα δυσκολότερα κομμάτια του παζλ.

Πηγή: CNN