Scams: Όσοι κρύβονται πίσω από αυτές τις απάτες (είναι κι αυτοί θύματα;)

Τα τελευταία χρόνια, εκατομμύρια χρήστες κινητών τηλεφώνων σε όλο τον κόσμο λαμβάνουν μηνύματα από «υποτιθέμενους recruiters» που υπόσχονται εύκολη εργασία με υψηλές αποδοχές. Πρόκειται για καλοστημένες απάτες που έχουν εκτοξευθεί μετά το 2020, με τα στοιχεία να δείχνουν τεράστιες οικονομικές απώλειες για τα θύματα. Μόνο στις ΗΠΑ, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου έλαβε πέρσι σχεδόν 250.000 αναφορές για τέτοιου τύπου scams, με συνολικές απώλειες περίπου 500 εκατ. δολαρίων.

Πίσω από τα SMS βρίσκεται μια οργανωμένη εγκληματική βιομηχανία απάτης. Σύμφωνα με τον Matt Burgess, δημοσιογράφο του WIRED, μεγάλο μέρος των μηνυμάτων προέρχεται από μία ομάδα που αποκαλείται «Smishing Triad», η οποία στέλνει έως και 100.000 μηνύματα την ημέρα. Οι ομάδες αυτές αναπτύσσουν δικά τους λογισμικά, τα οποία στη συνέχεια πουλούν σε άλλους εγκληματίες του κυβερνοχώρου.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Erin West, πρώην εισαγγελέας στην Καλιφόρνια και επικεφαλής της οργάνωσης Operation Shamrock, πίσω από την αποστολή των μηνυμάτων βρίσκονται και οι ίδιοι θύματα: άνθρωποι που έχουν πέσει θύματα εμπορίας ανθρώπων και εξαναγκάζονται να πραγματοποιούν τις απάτες. Η West έχει ερευνήσει δεκάδες τέτοια κυκλώματα σε Καμπότζη, Μιανμάρ και άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Όπως αναφέρει, η βιομηχανία των scams έχει εξελιχθεί σε κομμάτι της οικονομίας της Καμπότζης, φτάνοντας να αντιπροσωπεύει έως και το 60% του ΑΕΠ.

Ένα από τα θύματα είναι ο «Small Q», νεαρός από την Ουγκάντα. Εργαζόταν σε internet café με 100 δολάρια τον μήνα, όταν του προσφέρθηκε μια υποτιθέμενη θέση εργασίας στη Μπανγκόκ—«1.000 δολάρια, στέγη και δουλειά σε data entry». Μετά την άφιξή του, του πήραν το διαβατήριο και το κινητό. Μεταφέρθηκε σε κλειστό συγκρότημα με ένοπλους φρουρούς. «Είσαι scammer τώρα», του είπαν.

Οι εγκαταστάσεις στις οποίες κρατούνται τα άτομα είναι πολυώροφες κτιριακές μονάδες, με παράθυρα που έχουν κάγκελα για να αποτρέψουν αποδράσεις. Χίλιαδες άνθρωποι, από Αφρική και Ασία, εξαναγκάζονται σε καθημερινές «βάρδιες» μπροστά από υπολογιστές και δεκάδες κινητά τηλέφωνα. Υπάρχουν «ρόλοι» μέσα στα κυκλώματα — από αρχική αναζήτηση θυμάτων έως πιο προχωρημένες συνομιλίες με στόχο τη μεταφορά χρημάτων. Το σύστημα λειτουργεί σχεδόν σαν εταιρεία: «μπόνους», «στοχοθεσία», «ανέλιξη».

Η «ποινή» όμως είναι βασανιστήρια. Κυρώσεις όπως στέρηση φαγητού, ηλεκτρικά χτυπήματα, σεξουαλική κακοποίηση και απομόνωση σε χώρους που αποκαλούνται «dark rooms». Οι κρατούμενοι ενημερώνονται ότι μπορούν να «αγοράσουν» την ελευθερία τους πληρώνοντας λύτρα — ποσά που κυμαίνονται από 3.000 έως 20.000 δολάρια.

Λίγοι καταφέρνουν να δραπετεύσουν. Ο Small Q κατάφερε να φύγει κρυφά, κλέβοντας κινητό και επικοινωνώντας με την πρεσβεία της χώρας του. Επέστρεψε μαζί με 23 ακόμη άτομα. Οι περισσότεροι μένουν πίσω.

Πίσω από ένα αθώο μήνυμα «Καλησπέρα, ενδιαφέρεστε για δουλειά;» κρύβεται μια βιομηχανία εξαπάτησης, καταναγκαστικής εργασίας και trafficking. Τα θύματα δεν βρίσκονται μόνο στην οθόνη του παραλήπτη—βρίσκονται και στην άλλη πλευρά της γραμμής.

Πηγή: Vox