Εxplainer: Γιατί η Ρωσία επιμένει τόσο στην κατάληψη της στρατηγικής ουκρανικής πόλης Πόκροβσκ

Oι δυνάμεις της Ρωσίας προελαύνουν μέσα στην ανατολική ουκρανική πόλη Πόκροβσκ, καταστρέφοντας, όπως υποστηρίζει η Μόσχα, παγιδευμένους ουκρανικούς σχηματισμούς και αποκρούοντας προσπάθειες διαφυγής, σύμφωνα με ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας τη Δευτέρα.

Ο ανώτατος διοικητής των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, Ολεξάντρ Σύρσκι, εκτιμά ότι πάνω από 100.000 Ρώσοι στρατιώτες επιχειρούν στην περιοχή, τονίζοντας ότι οι ουκρανικές δυνάμεις «αντιστέκονται σθεναρά» απέναντι στη Ρωσία και διατηρούν σε γενικές γραμμές τις θέσεις τους.

Τι είναι το Πόκροβσκ

Η πόλη Πόκροβσκ —γνωστή στη σοβιετική εποχή ως Κρασνοαρμέισκ— βρίσκεται στην ανατολική περιφέρεια του Ντονέτσκ και αποτελεί σημαντικό οδικό και σιδηροδρομικό κόμβο. Πριν από τον πόλεμο είχε περίπου 60.000 κατοίκους, όμως σήμερα η συντριπτική πλειονότητα έχει φύγει, όλα τα παιδιά έχουν απομακρυνθεί και λίγοι άμαχοι παραμένουν ανάμεσα σε κατεστραμμένα κτίρια και δρόμους γεμάτους κρατήρες.

Περίπου 10 χλμ δυτικά της πόλης βρίσκεται το μοναδικό ορυχείο της Ουκρανίας που παράγει κοκ, απαραίτητο για τη χαλυβουργία. Η εταιρεία Metinvest είχε αναστείλει τη λειτουργία του ήδη από τον Ιανουάριο. Το Πόκροβσκ επίσης βρίσκεται πάνω σε βασική γραμμή ανεφοδιασμού του ουκρανικού στρατού για άλλα προκεχωρημένα μέτωπα, ενώ το τεχνικό πανεπιστήμιό του —το μεγαλύτερο στην περιοχή— παραμένει εγκαταλελειμμένο μετά τους βομβαρδισμούς.

Γιατί τη θέλει η Ρωσία

Η Μόσχα επιδιώκει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς, που περιλαμβάνει τις επαρχίες Λουχάνσκ και Ντονέτσκ. Η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 10% της περιοχής —περίπου 5.000 τετρ. χλμ.— στο δυτικό τμήμα του Ντονέτσκ.

Η κατάληψη του Πόκροβσκ, που τα ρωσικά ΜΜΕ αποκαλούν «πύλη προς το Ντονέτσκ», και της Κοστιαντινίβκα στα βορειοανατολικά, θα έδινε στη Ρωσία εφαλτήριο για να κινηθεί προς τα δύο σημαντικότερα ουκρανικά προπύργια στην περιοχή: Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ. Παράλληλα, θα αποτελούσε τη σημαντικότερη εδαφική νίκη της Ρωσίας από την πτώση της πόλης Αβντίιβκα στις αρχές του 2024.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιμένει ότι το Ντονμπάς αποτελεί πλέον «νόμιμο τμήμα της Ρωσίας», ισχυρισμό που το Κίεβο και η Δύση απορρίπτουν ως παράνομη προσάρτηση.

Δυτικοί στρατιωτικοί αναλυτές, όπως ο Rob Lee του Foreign Policy Research Institute, θεωρούν ότι η κατάληψη του Πόκροβσκ θα έδινε στη Μόσχα μια πολιτικά και επιχειρησιακά σημαντική νίκη —ιδίως αν επιτευχθεί μέχρι το τέλος του έτους— αλλά δεν θα αρκούσε για την πλήρη κυριαρχία στο Ντονέτσκ, όπου παραμένουν τα «οχυρά» Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ.

Γιατί καθυστέρησε τόσο η μάχη

Η Ρωσία απειλεί το Πόκροβσκ εδώ και πάνω από έναν χρόνο. Αντί για μαζικές επιθέσεις, όπως στο Μπαχμούτ, αυτή τη φορά ακολουθεί τακτική σταδιακής περικύκλωσης, με κινήσεις τύπου «λαβίδας» που αποκόπτουν γραμμές ανεφοδιασμού.

Μικρές ρωσικές ομάδες και drones παρενοχλούν τις ουκρανικές θέσεις, προκαλώντας σύγχυση στα μετόπισθεν πριν ακολουθήσουν μεγαλύτερες μονάδες. Το Κίεβο δηλώνει ότι οι ρωσικές απώλειες είναι τεράστιες, ενώ η Μόσχα αντιτείνει πως η Ουκρανία κινδυνεύει να εξαντληθεί σε ανθρώπινο δυναμικό και πως η «βραδεία» τακτική της στοχεύει στη μείωση απωλειών.

Η ουκρανική αντεπίθεση στην περιοχή του Κουρσκ το 2024 επιβράδυνε επίσης τη ρωσική προέλαση στο Πόκροβσκ.

Η σημερινή εικόνα

Η Ουκρανία ενισχύει τις γραμμές άμυνάς της στην πόλη. «Οι μάχες είναι σφοδρές μέσα και γύρω από το Πόκροβσκ… Η επιμελητεία είναι δύσκολη, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να καταστρέφουμε τους κατακτητές», δήλωσε ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι την Κυριακή.

Ο αρχηγός του ρωσικού Γενικού Επιτελείου, Βαλέρι Γερασίμοφ, ενημέρωσε τον Πούτιν ότι «μεγάλος αριθμός ουκρανικών στρατευμάτων έχει αποκλειστεί» στην περιοχή.

Το ουκρανικό έργο DeepState, που χαρτογραφεί τις μάχες με βάση επιβεβαιωμένα δεδομένα, δείχνει τις ρωσικές δυνάμεις να εισχωρούν στην πόλη, αν και μεγάλο τμήμα της παραμένει «γκρίζα ζώνη», εκτός σταθερού ελέγχου.
«Η κατάσταση στο Πόκροβσκ είναι στα όρια του κρίσιμου και συνεχίζει να επιδεινώνεται σε σημείο που ίσως να είναι πολύ αργά για αναστροφή», ανέφερε η ομάδα.

Το Reuters δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει ανεξάρτητα τις αναφορές από το πεδίο των μαχών, λόγω περιορισμών στη δημοσιογραφική πρόσβαση.

Πηγή: Reuters