Από τη Μόνα Λίζα ως τον Καραβάτζιο - Οι πιο εντυπωσιακές ληστείες έργων τέχνης

Η πρόσφατη κλοπή εννέα κοσμημάτων από τη συλλογή του Ναπολέοντα Γ΄ στο Μουσείο του Λούβρου είναι απλώς το τελευταίο περιστατικό σε μια μακρά ιστορία θεαματικών κλοπών έργων τέχνης.

Το Λούβρο έχει υπάρξει και στο παρελθόν στόχος ληστών, με πιο διάσημη την κλοπή της Μόνα Λίζα το 1911, όταν ο πρώην υπάλληλος Βιτσέντζο Περούτζια έκρυψε τον πίνακα κάτω από το παλτό του και βγήκε ανενόχλητος. Ανακτήθηκε δύο χρόνια αργότερα στη Φλωρεντία και αυτό το επεισόδιο βοήθησε να γίνει το πορτρέτο του Λεονάρντο ντα Βίντσι, το πιο γνωστό έργο τέχνης στον κόσμο.

Παράλληλα, το 2021, ανακτήθηκαν δύο θωρακισμένα κομμάτια πανοπλίας του 16ου αιώνα, τα οποία είχαν κλαπεί το 1983 από το ίδιο μουσείο. Άλλα μουσεία και χώροι τέχνης έχουν επίσης βιώσει απώλειες, όπως ο Καραβάτζιο στη Σικελία το 1969, όταν μέλη της Μαφίας αφαίρεσαν τον πίνακα Η Γέννηση, καταστρέφοντάς τον για να πωληθεί σε κομμάτια στη μαύρη αγορά.

Εξίσου αξιοσημείωτες είναι και οι επαναλαμβανόμενες κλοπές έργων του Έντβαρντ Μουνκ στη Νορβηγία. Το 1994 και ξανά το 2004, πίνακες όπως Η Κραυγή και Μαντόνα εκλάπησαν από γκαλερί του Όσλο, με τους δράστες να εκμεταλλεύονται κενά ασφαλείας. Παρά την ανάκτησή τους, η φθορά λόγω υγρασίας υπήρξε ανεπανόρθωτη.

Η περίπτωση του αριστουργήματος Η Προσκύνηση του Μυστικού Αμνού των αδελφών Βαν Άικ θεωρείται από τις πιο πολυτάραχες στην ιστορία: το έργο έχει λεηλατηθεί, τεμαχιστεί, κλαπεί και τελικά κρυφτεί από τους Ναζί σε αλατωρυχείο κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου και εντοπίστηκε από την ομάδα "Monuments Men".

Η μεγαλύτερη ληστεία όλων των εποχών σημειώθηκε στη Βοστώνη το 1990, όταν 13 έργα από το Μουσείο Isabella Stewart Gardner εκλάπησαν από δύο άνδρες ντυμένους ως αστυνομικοί. Ανάμεσά τους και το The Concert του Βερμέερ, το οποίο παραμένει αγνοούμενο και θεωρείται το πιο πολύτιμο έργο που δεν έχει ανακτηθεί. Η ληστεία αποδίδεται σε συμμορίες της τοπικής Μαφίας, και παρά τις έρευνες και την επικήρυξη 10,5 εκατομμυρίων δολαρίων, τα έργα δεν έχουν επιστραφεί. Στην Αγγλία, το 2005, κλάπηκε ένα μπρούτζινο γλυπτό του Χένρι Μουρ, βάρους 2,1 τόνων, με την υποψία πως τελικά το έργο έλιωσε για το μέταλλο.

Τέλος, στην Ισπανία και την Ολλανδία καταγράφηκαν πρόσφατα δύο σημαντικές ληστείες. Το 2015, πέντε πορτρέτα του Φράνσις Μπέικον κλάπηκαν από ιδιωτική κατοικία στη Μαδρίτη – τέσσερα έχουν ανακτηθεί μέχρι σήμερα. Και τον Ιανουάριο του 2025, στο Μουσείο Drents στην Ολλανδία, εκλάπη το Χρυσό Κράνος του Coțofenești και άλλα τρία δακικά κοσμήματα, σε μια ληστεία με εκρηκτικά. Η αξία και σπανιότητα των αντικειμένων καθιστούν σχεδόν αδύνατη την πώλησή τους, ενισχύοντας την ελπίδα ότι ίσως κάποια στιγμή επιστραφούν.

Πηγή: El Pais