Τι προβλέπει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ που επικαλείται η Πολωνία

Η Πολωνία ζήτησε το πρωί της Τετάρτης (10.9) την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ. Ο Ντόναλντ Τουσκ προχώρησε στην απόφασή αυτή μετά την παραβίαση του εναέριου χώρου της από ρωσικά drones στη διάρκεια της νύχτας.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ της Ιδρυτικής Συνθήκης του ΝΑΤΟ προβλέπει ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να θέσουν ένα ζήτημα υπόψη του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (το κύριο πολιτικό όργανο λήψης αποφάσεων του ΝΑΤΟ) και να το συζητήσουν με τους Συμμάχους τους.

Τι αναφέρει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ

«Τα Μέρη θα διαβουλεύονται από κοινού, όποτε, κατά την άποψη οποιουδήποτε εξ αυτών, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα Μέρη». Οποιοδήποτε κράτος-μέλος μπορεί να επικαλεστεί επίσημα το Άρθρο 4 της Συνθήκης. Μόλις το επικαλεστεί, το θέμα τίθεται προς συζήτηση στο Συμβούλιο και μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε κάποια κοινή απόφαση ή ενέργεια εκ μέρους της Συμμαχίας. Ανεξαρτήτως του σεναρίου, τα υπόλοιπα μέλη που συμμετέχουν στο Συμβούλιο ενθαρρύνονται να αντιδράσουν στην κατάσταση που παρουσιάζει το κράτος-μέλος». 

Επίκληση στο Άρθρο 4 έχει γίνει μόνο επτά φορές από την ίδρυση της Συμμαχίας το 1949 και τελευταία φορά ήταν το 2022, αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ντόναλντ Τουσκ: Η Πολωνία είναι έτοιμη να αντιδράσει σε οποιαδήποτε επίθεση ή πρόκληση

Νωρίτερα, ο Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η Πολωνία είναι έτοιμη να αντιδράσει σε οποιεσδήποτε επιθέσεις ή προκλήσεις: «Έχουμε να κάνουμε με μια μεγάλης κλίμακας πρόκληση... Είμαστε έτοιμοι να αποκρούσουμε τέτοιες προκλήσεις. Η κατάσταση είναι σοβαρή και κανείς δεν αμφιβάλλει ότι πρέπει να προετοιμαστούμε για διάφορα σενάρια» δήλωσε ο Ντόναλντ Τουσκ.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός εμφανίστηκε καθησυχαστικός προς τους συμπολίτες του λέγοντας ότι η κατάσταση είναι πλέον υπό έλεγχο και πως δεν υπάρχει λόγος να ληφθούν περιοριστικά μέτρα που θα έκαναν δύσκολη τη ζωή των Πολωνών.

Δεν υπάρχει λόγος για πανικό, σημείωσε ο Τουσκ και πρόσθεσε ότι η Βαρσοβία βρίσκεται σε διαρκή συνεννόηση με τους συμμάχους. Ο Πολωνός πρωθυπουργός διευκρίνισε ότι δεν υπήρξαν θύματα από τη ρωσική παραβίαση, την οποία χαρακτήρισε «μεγάλης κλίμακας πρόκληση». Τα drones που απείλησαν την Πολωνία καταρρίφθηκαν, δήλωσε ο Τουσκ, ο οποίος μίλησε για «τεράστιο αριθμό» μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

«Είναι η πρώτη φορά που ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν πάνω από έδαφος χώρας μέλους του ΝΑΤΟ. Όλοι οι σύμμαχοί μας λαμβάνουν την κατάσταση πολύ σοβαρά. Δεν είχαμε απώλειες», πρόσθεσε ο Τουσκ λίγο πριν συμμετάσχει στην έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.