Γάζα: Σχέδιο ανοικοδόμησης με ψηφιακά tokens και προσωρινή εκδίωξη 2 εκατομμυρίων

Ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο για τη μεταπολεμική Γάζα κυκλοφορεί στους διαδρόμους της διοίκησης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, με στόχο την ανάληψη της διακυβέρνησης του παλαιστινιακού θύλακα από τις Ηνωμένες Πολιτείες για τουλάχιστον μία δεκαετία. Το σχέδιο, γνωστό ως Gaza Reconstitution, Economic Acceleration and Transformation Trust (GREAT Trust), αποκαλύφθηκε από την Washington Post και το Reuters και υπόσχεται να μετατρέψει την κατεστραμμένη περιοχή σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» με τουριστικές και βιομηχανικές επενδύσεις.

Κεντρικός άξονας της πρότασης είναι η προσωρινή απομάκρυνση των περίπου 2 εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας. Η μετακίνηση θα μπορούσε να γίνει είτε «εθελοντικά» σε τρίτες χώρες, είτε σε ειδικά διαμορφωμένες ζώνες εντός του εδάφους. Για τον σκοπό αυτόν προβλέπεται η δημιουργία «Ανθρωπιστικών Ζωνών Μετακίνησης» (Humanitarian Transit Areas), μεγάλων καταυλισμών εντός ή και εκτός Γάζας.

Σε όσους εγκαταλείψουν τις εστίες τους το σχέδιο υπόσχεται 5.000 δολάρια σε μετρητά, επιδότηση ενοικίου για τέσσερα χρόνια και ένα έτος δωρεάν σίτισης. Οι ιδιοκτήτες γης θα λάβουν ένα «ψηφιακό διακριτικό» (digital token) ως αντάλλαγμα για τα δικαιώματα ανάπτυξης της περιουσίας τους, το οποίο θα μπορούν να εξαργυρώσουν σε μελλοντική στέγαση μέσα σε «έξυπνες πόλεις» που προγραμματίζονται για τη Γάζα.

Σύμφωνα με τους συντάκτες του σχεδίου, το κόστος μετακίνησης και επιδότησης των Παλαιστινίων θα είναι χαμηλότερο από το κόστος στέγασης και υποστήριξής τους εντός της Γάζας, με εξοικονόμηση περίπου 23.000 δολαρίων ανά άτομο. Τη χρηματοοικονομική μελέτη φέρεται να συνέταξε η Boston Consulting Group, αν και η εταιρεία αργότερα αποστασιοποιήθηκε, υποστηρίζοντας ότι η εργασία έγινε χωρίς επίσημη έγκριση.

Το σχέδιο φέρει την υπογραφή του Gaza Humanitarian Foundation (GHF), μιας αμερικανο-ισραηλινής ΜΚΟ που ήδη δραστηριοποιείται στη διανομή βοήθειας στη Γάζα με την υποστήριξη ιδιωτικών εταιρειών ασφαλείας. Η δράση της έχει προκαλέσει έντονες επικρίσεις, καθώς, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περισσότεροι από 1.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί από τις αρχές Μαΐου 2025 σε επεισόδια γύρω από σημεία διανομής βοήθειας.

Η πρόταση Τραμπ για «αμερικανική διαχείριση» της Γάζας έχει συναντήσει την οργή παλαιστινιακών οργανώσεων και ανθρωπιστικών φορέων, που κάνουν λόγο για εξαναγκαστική μετακίνηση πληθυσμού και πιθανή παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Η Amnesty International προειδοποίησε ότι η εφαρμογή του σχεδίου θα μπορούσε να συνιστά έγκλημα πολέμου.

Από την άλλη πλευρά, η Αραβική Ένωση έχει ήδη παρουσιάσει ένα εναλλακτικό πρόγραμμα ύψους 53 δισ. δολαρίων για την ανοικοδόμηση της Γάζας σε πέντε χρόνια, με επίκεντρο την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και χωρίς υποχρεωτικές μετακινήσεις.

Την ίδια στιγμή, ο ισραηλινός στρατός συνεχίζει τις επιχειρήσεις του γύρω από τη Γάζα Σίτι, με αεροπορικούς και χερσαίους βομβαρδισμούς. Η κυβέρνηση Νετανιάχου εξετάζει σχέδιο πλήρους κατάληψης της πόλης, ενώ οι προσωρινές παύσεις που επέτρεπαν τη διανομή βοήθειας έχουν αρθεί, χαρακτηρίζοντας την περιοχή «ζώνη επικίνδυνης μάχης».

Πηγή: Reuters