Χώρας πεσούσης παν (άλλο) έθνος ξυλεύεται

Ένα από τα πεδία που η κυβέρνηση θεωρεί προνομιακό για την ίδια και στο οποίο επαίρεται για τα επιτεύγματά της, είναι η εξωτερική πολιτική. Ο πρωθυπουργός έχει φροντίσει εντέχνως να φιλοτεχνηθεί για τον ίδιο το προφίλ ενός ηγέτη με διεθνές κύρος, μιας χώρας που αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη εύφλεκτη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου.

Με ποιό τίμημα, όμως;

"PEACE FOR OUR TIME" («Ειρήνη για την εποχή μας»)

Η φράση με την οποία επέστρεψε ο προκάτοχος του Τσόρτσιλ, Νέβιλ Τσάμπερλεν από το Μόναχο το 1938, έχοντας συγκατανεύσει στον ακρωτηριασμό της Τσεχοσλοβακίας, με την παραχώρηση της Σουδητίας και προς κατευνασμό του Χίτλερ, δεν θα μπορούσε να είχε πέσει πιο έξω. Η τραγική (και λιγότερο γνωστή) ειρωνεία είναι ότι η φράση ολοκληρωνόταν με την προτροπή του Βρετανού ΠΘ "go home and get a nice, quiet sleep" («πάτε σπίτι σας και κοιμηθείτε ήσυχοι»). Λιγότερο από ένα χρόνο μετά, η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία και έτσι ξεκινούσε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, ο πιο αιματηρός στην παγκόσμια ιστορία. Ηθικό δίδαγμα: ο ενδοτισμός δεν βοήθησε ποτέ μακροπρόθεσμα.

Κατ' αντιστοιχία, η ελληνική εξωτερική πολιτική έναντι της Τουρκίας δεν χαρακτηρίζεται από την προσήκουσα σταθερότητα απόψεων. Τα μηνύματα που εκπέμπουμε προς την απέναντι πλευρά του Αιγαίου είναι αμφίσημα, με αποτέλεσμα οι διεκδικήσεις της εξ ανατολών γείτονος διογκώνονται, αντί να κατευνάζονται. Σε επίπεδο σημειολογίας, η υπόκλιση («τεμενάς» τουρκιστί) του Έλληνα υπουργού εξωτερικών στον Τούρκο πρόεδρο - σε πρόσφατη μεταξύ τους συνάντηση - είναι ενδεικτική της αντίληψης που διέπει την κυβέρνηση για τη σχέση (μη ισοτιμίας) των δύο χωρών.

ΒΑΛΟΜΕΘΑ ΠΑΝΤΑΧΟΘΕΝ

Απότοκος αυτού του ενδοτισμού είναι και η πρόσφατη υπόθεση αμφισβήτησης από πλευράς Αιγύπτου, του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά. Επωφελούμενη της δικής μας ανάγκης για οριοθέτηση ΑΟΖ (προς άρση των συνεπειών της υπογραφής του αντίστοιχου τουρκολυβικού συμφώνου), η Αίγυπτος καρπώθηκε οφέλη, αφού η μεταξύ μας συμφωνία είναι ετεροβαρής υπέρ της αφρικανικής χώρας. «Πατώντας» στο δικό μας ενδοτισμό και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, η κυβέρνηση Σίσι προφανώς διείδε παράθυρο ευκαιρίας για να γίνει πιο διεκδικητική, όπερ προέκυψε θέμα Σινά.

ΝΤΟΜΙΝΟ

Το Αιγαίο και το Σινά δεν αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά, αλλά επάλληλες χάντρες στο κομπολόι των χαμένων ελληνικών ευκαιριών. Όταν το 1990 ο πατήρ Μητσοτάκης, συνεπικουρούμενος από τον υπ.εξ. του Αντώνη Σαμαρά, άνοιγαν τα σύνορά μας με την Αλβανία, άνοιγαν ταυτόχρονα και την κάνουλα της δημογραφικής αφαίμαξης της πάλαι ποτέ ισχυρής ελληνικής μειονότητας της Βορείας Ηπείρου. Αποτελώντας το 20% του συνολικού πληθυσμού της εκ βορρά γείτονος, πριν την πτώση του σιδηρούν παραπετάσματος, στις πρόσφατες εκλογές κατάφερε μετά βίας να εκλέξει 3 βουλευτές, σηματοδοτώντας πιθανώς την αρχή του τέλους ακόμα ενός εθνικού δίκαιου: της αξιοπρεπούς διαβίωσης των βορειοηπειρωτών στις πατρογονικές εστίες τους.

Η ανυπαρξία εθνικής εξωτερικής πολιτικής με στρατηγικό σχεδιασμό και ορίζοντα καταδεικνύεται άλλωστε τόσο στον πόλεμο της Ουκρανίας, όσο και της Συρίας. Στη μεν πρώτη, η κυβέρνηση απέτυχε να εκμεταλλευτεί την ελληνική μειονότητα της Μαριούπολης και πέριξ αυτής, ως προγεφύρωμα αύξησης του βαθμού επιρροής της, ώστε να διεκδικήσει έναν πιο πρωταγωΗΔΔνιστικό ρόλο στις εκεί εξελίξεις. Παρομοίως, στη Μ. Ανατολή το 10% του συριακού (αλλά και λιβανέζικου λαού που δηλώνουν χριστιανοί ορθόδοξοι, αυτοπροσδιορίζονται ως Ρωμ(-ιοί) και έχουν σαν βασικό σημείο αναφοράς τους τον ελληνισμό, αφέθηκαν μετέωροι από τη μητροπολιτική Ελλάδα, η οποία αδυνατεί να συντάξει ένα ολιστικό σχέδιο εκμετάλλευσης του διαχρονικού μας υπερόπλου: της ήπιας ισχύος μας, της Ιστορίας και του πολιτισμού μας.

Και επειδή η διπλωματία, όπως και η φύση, απεχθάνονται το κενό, σε αμφότερες τις περιπτώσεις Ουκρανίας και Μ. Ανατολής, το κενό «μεσάζοντος» και «ύπατου μεσολαβητή» της διαπραγμάτευσης έσπευσε να καλύψει ο «ουδέτερος επιτήδειος», η Τουρκία, επιτυγχάνοντας τη ραγδαία αναβάθμιση του διπλωματικού της κεφαλαίου.

...μαντέψτε εις βάρος τίνος...

ΔΡΥΟΣ ΠΕΣΟΥΣΗΣ

Η Ιστορία στέκεται αμείλικτη με αυτούς που αδρανούν, αφήνoντας νωχελικά τις ευκαιρίες να περνούν η μια πίσω από την άλλη μέσα από τα χέρια τους. Ευκαιρίες που όπως στη ζωή, έτσι και στην πολιτική και την ιστορία δεν είναι άπειρες. Όταν εσύ αδυνατείς ή αμελείς να κάνεις το καθήκον σου, ή να εκμεταλλευτείς τις δυνατότητες που σου δίνονται, τότε αργά ή γρήγορα θα βρεθεί κάποιος πιο ικανός ή πρόθυμος από σένα να σε υποκαταστήσει, θέτοντάς σε εκτός πλαισίου και συμφραζομένων. Όταν αυτό γίνεται κατ' εξακολούθηση, τότε καταλήγεις δρυός πεσούσα, απ' όπου ξυλεύονται άπαντα τα έθνη, μεγάλα και μικρά (πχ Βορειομακεδόνες).

Δουλειά μιας κυβέρνησης που σέβεται το έθνος που υπηρετεί είναι να σκέπτεται και να δρα με ορίζοντα τις επόμενες γενιές, αντί των επόμενων εκλογών. Δυστυχώς στον τόπο μας μια τέτοια κυβέρνηση έχει επικίνδυνα πολλά χρόνια να φανεί.

Το μόνο παρήγορο, η ελπίδα που πεθαίνει τελευταία. Όμως μπορούμε να επαναπαυόμαστε σε αυτό;