To Ιράν ορκίζεται εκδίκηση για τα ισραηλινά πλήγματα - Λέει ότι θα γράψει το τέλος αυτής της ιστορίας

Το Ιράν ορκίστηκε να εκδικηθεί την επίθεση στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις και τη δολοφονία της ανώτερης στρατιωτικής του ηγεσίας στην Τεχεράνη, δηλώνοντας ότι θα απαντήσει δυναμικά και ότι «το τέλος αυτής της ιστορίας θα γραφτεί από το χέρι του Ιράν».

Στα πρώτα σημάδια μιας αντεπίθεσης, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι το Ιράν εκτόξευσε 100 drones προς το Ισραήλ και ότι οι αεράμυνές του τα αναχαίτιζαν εκτός ισραηλινής επικράτειας.

Το Ιράκ δήλωσε ότι πάνω από 100 ιρανικά drones είχαν διασχίσει τον εναέριο χώρο του, και, λίγο αργότερα, η γειτονική Ιορδανία ανακοίνωσε ότι η πολεμική της αεροπορία και τα συστήματα άμυνας είχαν αναχαιτίσει αρκετούς πυραύλους και drones που είχαν εισέλθει στον εναέριο χώρο της, φοβούμενη ότι θα πέσουν στην επικράτειά της.

Η οργή της Τεχεράνης και η απάντηση του Ισραήλ

Απαντώντας στην πιο σοβαρή επίθεση στο Ιράν από την επανάσταση του 1979, ο ανώτατος ηγέτης της χώρας, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, απείλησε με «αυστηρή τιμωρία» και ισχυρίστηκε ότι είχαν στοχοποιηθεί κατοικημένες περιοχές. Η ιρανική ηγεσία ορκίστηκε τόσο στρατιωτική όσο και διπλωματική απάντηση, λέγοντας ότι γυναίκες και παιδιά είχαν σκοτωθεί στα πλήγματα σε όλο το Ιράν.

Μένει να δούμε αν το Ιράν θα αποφασίσει να επιτεθεί σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, αλλά οι ηγέτες του είναι πιθανό να πιστεύουν ότι η κυβέρνηση Τραμπ όχι μόνο γνώριζε αυτές τις επιθέσεις εκ των προτέρων, αλλά τις ενέκρινε κρυφά.

Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι δεν είχαν εμπλακεί στις επιθέσεις, αλλά η Τεχεράνη επεσήμανε τόσο ισραηλινούς αξιωματούχους που δήλωναν ότι η επίθεση είχε πλήρως συντονιστεί με τις ΗΠΑ, όσο και ότι η ισραηλινή πολεμική αεροπορία εξαρτάται εξ ολοκλήρου από αμερικανικές προμήθειες.

Σε μια οργισμένη δήλωση, η ιρανική κυβέρνηση κατηγόρησε το Ισραήλ για τρομοκρατία και επέμεινε ότι η επίθεση έδειξε ότι «δεν τηρεί κανέναν διεθνή κανόνα ή νόμο και, σαν μεθυσμένο, ανοιχτά και απροκάλυπτα εμπλέκεται στην τρομοκρατία και ανάβει τις φλόγες του πολέμου μπροστά στα μάτια του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των δυτικών που ισχυρίζονται ότι υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο».

«Το να ξεκινήσει κανείς πόλεμο με το Ιράν είναι σαν να παίζει με την ουρά του λιονταριού», προστέθηκε στη δήλωση.

Σε μια αποκαλυπτική προειδοποίηση ότι το ιρανικό καθεστώς, αν επιβιώσει, μπορεί πράγματι να νιώσει την ανάγκη να προσπαθήσει να συναρμολογήσει μια πυρηνική βόμβα μπροστά στις επιθέσεις του Ισραήλ, η δήλωση ανέφερε περαιτέρω: «Ο κόσμος τώρα κατανοεί καλύτερα την επιμονή του Ιράν στο δικαίωμα στον εμπλουτισμό, την πυρηνική τεχνολογία και την πυραυλική δύναμη, και ο εχθρός κατέστησε δυνατό να αποδειχθεί η αδικία και η ορθότητά μας, ποιος είναι ο επιτιθέμενος και ποιο καθεστώς απειλεί την ασφάλεια της περιοχής».

Μεταξύ των νεκρών από τα ισραηλινά πλήγματα ήταν ο Στρατηγός Χοσεΐν Σαλαμί, ο αρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης Στρατηγός Γκολάμαλι Ρασίντ, ανώτερος διοικητής των Φρουρών της Επανάστασης, ο πυρηνικός επιστήμονας Μοχαμάντ Μεχντί Τεχραντσί και ο Φερεϋντούν Αμπάσι, ο πρώην επικεφαλής της Οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας.

Χτυπήθηκαν κατοικημένα κτίρια σε όλη την Τεχεράνη. Φωτογραφίες έδειξαν ότι συγκεκριμένοι όροφοι σε πολυώροφα διαμερίσματα χτυπήθηκαν, αλλά η ζημιά είχε εξαπλωθεί σε πολλούς διαφορετικούς ορόφους.

Στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε όλη τη χώρα φαίνεται να έχουν χτυπηθεί, με αναφορές για νεκρούς και ζημιές. Ωστόσο, οι περιφερειακοί κυβερνήτες του Ισφαχάν δήλωσαν ότι δεν υπήρξε διαρροή ουρανίου από την πυρηνική εγκατάσταση της Νατάνζ. Καμία εγκατάσταση ηλεκτρισμού ή πετρελαίου δεν χτυπήθηκε, αλλά το Ισραήλ μπορεί κάλλιστα να επιστρέψει για να πλήξει οικονομικούς στόχους τις επόμενες ημέρες, ανάλογα με οποιαδήποτε ιρανική απάντηση.

Το Ιράν, γνωρίζοντας ότι το σκληρό πλήγμα στο κύρος του μπορεί να οδηγήσει σε κάποια μορφή εξέγερσης, κάλεσε τους πολίτες του να ακούν μόνο επίσημα κανάλια και να αγνοούν τις φήμες. Ο υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγκτσί, βρισκόταν στο Όσλο με άλλους Άραβες υπουργούς για μια διάσκεψη ασφαλείας και αναζητούσε συνομιλίες που θα μεσολαβούσε το Ομάν την Κυριακή με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Ουίτκοφ.

Ο προγραμματισμένος έκτος γύρος συνομιλιών, ο πρώτος στον οποίο και οι δύο πλευρές είχαν υποβάλει γραπτές προτάσεις, επρόκειτο να επικεντρωθεί στο αν το Ιράν θα επιτρεπόταν να συνεχίσει τον εγχώριο εμπλουτισμό ουρανίου με παρακολούθηση από τον διεθνή πυρηνικό οργανισμό, την Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ).

Το Ιράν επιμένει ότι δεν είχε ένα κρυφό σχέδιο για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας, αλλά όλοι οι υπογράφοντες τη συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, έχουν κυρίαρχο δικαίωμα να εμπλουτίζουν ουράνιο για πολιτικούς σκοπούς.

Επισημαίνει ότι η περιεκτική έκθεση που υποβλήθηκε στο διοικητικό συμβούλιο της ΙΑΕΑ αυτή την εβδομάδα δεν έδειξε στοιχεία ότι το Ιράν ήταν κοντά στην κατασκευή πυρηνικού όπλου. Η έκθεση ανέφερε ότι δεν μπορούσε να είναι βέβαιη ότι το πυρηνικό πρόγραμμα ήταν εξ ολοκλήρου πολιτικού σκοπού. Η Τεχεράνη υποστήριξε με συνέπεια ότι τα αυξημένα αποθέματά της σε υψηλά εμπλουτισμένο ουράνιο ήταν μια υπολογισμένη και νόμιμη απάντηση στην μονομερή αποχώρηση του Ντόναλντ Τραμπ το 2018 από την πυρηνική συμφωνία που είχε συμφωνήσει ο Μπαράκ Ομπάμα τρία χρόνια νωρίτερα και την επιβολή οικονομικών κυρώσεων.

Η πολύ έμπειρη ιρανική διαπραγματευτική ομάδα γνώριζε ότι το Ισραήλ ανησυχούσε όλο και περισσότερο ότι ο Τραμπ, αντιμέτωπος με έναν ανοιχτό πόλεμο για το Ιράν στην Ουάσινγκτον, μπορεί να καταλήξει σε μια μη ικανοποιητική συμφωνία με το Ιράν. Ωστόσο, η συναίνεση μεταξύ των Άραβων διπλωματών ήταν ότι ο Τραμπ ήταν ειλικρινής λέγοντας ότι δεν ήθελε το Ισραήλ να πλήξει, και ότι θα επέτρεπε στις διμερείς συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν να εξελιχθούν πριν επιτρέψει οποιαδήποτε ισραηλινή ενέργεια.

Η πεποίθηση μεταξύ των Ιρανών διαπραγματευτών ότι είχαν επιπλέον χρόνο πριν ο Τραμπ σιωπηρά ή ρητά επιτρέψει στρατιωτική δράση φαίνεται, εκ των υστέρων, να ήταν ένα σοβαρό λάθος. Αλλά το δικαίωμα εμπλουτισμού αποτελεί μια ιρανική κόκκινη γραμμή εδώ και δεκαετίες, και θα απορρίψουν την κατηγορία ότι υπερεκτίμησαν μια αδύναμη θέση.

Επιπλέον, οι Ιρανοί διπλωμάτες είχαν οδηγηθεί να πιστέψουν αρχικά ότι οι ΗΠΑ θα επέτρεπαν στο Ιράν να συνεχίσει κάποια μορφή εμπλουτισμού ουρανίου, αλλά δυσκολεύονταν να μετατρέψουν αυτή την πεποίθηση σε μια συγκεκριμένη αμερικανική προσφορά στις συνομιλίες που διεξήχθησαν στο Ομάν και τη Ρώμη. Το Ιράν θα πρέπει τώρα να σκεφτεί αν το έπαιξαν οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ, ή αν το Ισραήλ έχει την ελευθερία δράσης να εξαπολύσει μια τέτοια επίθεση χωρίς πράσινο φως από την Ουάσινγκτον.

Στα μάτια πολλών Ιρανών, παρά τις αναφορές ότι ο Τραμπ αποστασιοποιούνταν από το Ισραήλ, λίγα έχει κάνει ο Τραμπ στην πράξη από την ανάληψη των καθηκόντων του για να συγκρατήσει το Ισραήλ είτε στη Γάζα είτε σε ολόκληρη την περιοχή. Ο Αραγκτσί, για παράδειγμα, δήλωσε στις 23 Απριλίου: «Οι προσπάθειες του ισραηλινού καθεστώτος και ορισμένων ειδικών ομάδων συμφερόντων να εκτροχιάσουν τη διπλωματία – χρησιμοποιώντας ποικιλία τακτικών – είναι σαφείς για όλους. Οι υπηρεσίες ασφαλείας μας βρίσκονται σε υψηλή επιφυλακή».

Οι αεράμυνες του Ιράν έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές, εν μέρει λόγω των προηγούμενων αεροπορικών επιδρομών που εξαπέλυσε το Ισραήλ στο Ιράν τον Οκτώβριο, οι οποίες κατέστρεψαν ρωσικά συστήματα αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένων αυτών γύρω από τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις.

Μία από τις λίγες κάρτες που έχει να παίξει το Ιράν είναι ότι τους τελευταίους μήνες κατάφερε να βελτιώσει τις διαταραγμένες σχέσεις του με τα αραβικά κράτη της περιοχής, παρόλο που η πολιτική του προληπτικής άμυνας που βασίζεται σε ομάδες-αντιπροσώπους στο Λίβανο, την Παλαιστίνη, τη Συρία, την Υεμένη και το Ιράκ διαλύθηκε σε μεγάλο βαθμό από το Ισραήλ. Ωστόσο, η πολύτιμη συμπάθεια των χωρών του Κόλπου προς το Ιράν δεν είναι πιθανό να επεκταθεί σε κοινή στρατιωτική δράση εναντίον του Ισραήλ.

(Με πληροφορίες του Guardian)