Iαπωνία: Αντιμετωπίζει κρίση έλλειψης ρυζιού - Οι Ιάπωνες τουρίστες αγοράζουν από το εξωτερικό

Το ρύζι είναι βασικό συστατικό της κουλτούρας και κουζίνας της Ιαπωνίας, σε τέτοιο βαθμό που η λέξη «γεύμα» είναι συνώνυμη με «μαγειρεμένο ρύζι».

Ωστόσο, η ζήτηση για το σιτηρό αυτό ξεπερνά ραγδαία την προσφορά, προκαλώντας ραγδαία αύξηση των τιμών, με αποτέλεσμα η Ιαπωνία να προχωρά σε σπάνια μέτρα, όπως η διάθεση ρυζιού από τα αποθέματα έκτακτης ανάγκης και η προσφυγή στις εισαγωγές.

Η έλλειψη επηρεάζει την καθημερινή ζωή στην Ιαπωνία, όπου το ρύζι έχει πολλαπλές χρήσεις, όπως το σούσι και το αλκοόλ, καθώς και σε τελετές των προγόνων.

Τα εστιατόρια αυξάνουν τις τιμές και δεν προσφέρουν πλέον δωρεάν ρύζι. Οι σακούλες ρυζιού εξαφανίζονται από τα ράφια των σούπερ μάρκετ και πολλά καταστήματα περιορίζουν πλέον τις αγορές σε μία σακούλα ανά πελάτη. Μερικοί Ιάπωνες τουρίστες αγοράζουν ακόμη και ρύζι κατά τις ταξιδιωτικές τους διακοπές σε άλλες ασιατικές χώρες.

Μια σακούλα 5 κιλών ρυζιού κόστιζε κατά μέσο όρο περίπου 30 δολάρια, συμπεριλαμβανομένου του φόρου, τη δεύτερη εβδομάδα του Απριλίου — περισσότερο από το διπλάσιο της τιμής κατά την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας της χώρας.

Οι εισαγωγές ρυζιού, που θα μπορούσαν να θέσουν τους Ιάπωνες αγρότες σε ευάλωτη θέση έναντι του ανταγωνισμού, αυξάνονται ραγδαία. Τον Φεβρουάριο, ο όγκος του ρυζιού που εισήχθη από ιδιωτικές εταιρείες ξεπέρασε τις 551 τόνους — υπερβαίνοντας τον συνολικό όγκο εισαγωγών του οικονομικού έτους 2023, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας.

Η εθνική γεωργική συνεταιριστική οργάνωση της Νότιας Κορέας επιβεβαίωσε αυτή την εβδομάδα τα σχέδιά της να εξάγει έως και 24 τόνους ρυζιού στην Ιαπωνία έως τις αρχές Ιουνίου, η μεγαλύτερη αποστολή του είδους της τουλάχιστον τα τελευταία 25 χρόνια.

Αυτές οι εξαγωγές αποτελούν ένα μικρό μέρος της συνολικής κατανάλωσης ρυζιού στην Ιαπωνία, η οποία, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας, ανέρχεται σε 7,8 εκατομμύρια τόνους μεταξύ Ιουλίου 2023 και Ιουνίου 2024. Ωστόσο, υπογραμμίζουν την κρίση του ρυζιού στη χώρα, η οποία ξεκίνησε το καλοκαίρι του περασμένου έτους, μετά από μια καύσωνα το 2023 που οδήγησε σε μικρότερη και κατώτερης ποιότητας συγκομιδή το φθινόπωρο.

Τα τελευταία δύο χρόνια, η Ιαπωνία έχει επίσης δει μια μαζική εισροή διεθνών τουριστών, οι οποίοι δεν μπορούσαν να εισέλθουν στη χώρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αυξάνοντας την κατανάλωση ρυζιού σε ολόκληρη τη χώρα, σύμφωνα με ειδικούς. Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού της Ιαπωνίας, το 2024 επισκέφθηκαν τη χώρα 36,9 εκατομμύρια διεθνείς τουρίστες, αριθμός ρεκόρ.

Στη συνέχεια, τον Αύγουστο του περασμένου έτους, η κυβέρνηση εξέδωσε την πρώτη προειδοποίηση για πιθανό «μεγασεισμό» μετά από σεισμό μεγέθους 7,1 Ρίχτερ που έπληξε τις ακτές της νότιας Ιαπωνίας, προκαλώντας πανικό στους κατοίκους, οι οποίοι έσπευσαν να αγοράσουν ρύζι για να προετοιμαστούν.

Η διατήρηση της προσφοράς και της ζήτησης σε χαμηλά επίπεδα σημαίνει ότι ακόμη και η παραμικρή αλλαγή στη ζήτηση μπορεί να προκαλέσει έλλειψη ή αύξηση των τιμών, σύμφωνα με τον Nobuhiro Suzuki, καθηγητή γεωργικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο.

«Η πραγματική ρίζα του προβλήματος βρίσκεται σε αυτό που θα αποκαλούσα αποτυχία της πολιτικής — η υπερβολική μείωση της παραγωγής και η αδυναμία ή η απροθυμία των αγροτών να καλλιεργήσουν ρύζι, χωρίς να γίνει τίποτα για να αντιμετωπιστεί αυτό», δήλωσε ο Suzuki. «Γι' αυτό και εξελίχθηκε σε ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα».

Δεν υπάρχει καμία επίσημη κίνηση για την άμεση αύξηση της εγχώριας παραγωγής καθώς ξεκινά η περίοδος φύτευσης. Ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας δήλωσε την Πέμπτη ότι η επίσημη θέση της κυβέρνησης είναι να «παράγει την ποσότητα που ανταποκρίνεται στη ζήτηση».

Το υπουργείο έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι παράγεται άφθονο ρύζι και ότι η «έλλειψη» ρυζιού στην αλυσίδα εφοδιασμού οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συσσώρευση ρυζιού από τους διανομείς ως μέτρο κερδοσκοπίας.

«Οι παραγωγοί έκαναν τη δουλειά τους και καλλιέργησαν το ρύζι σωστά», δήλωσε ο Τάκου Έτο, υπουργός Γεωργίας της Ιαπωνίας, σε συνέντευξη Τύπου τον Φεβρουάριο. «Σίγουρα υπάρχει αρκετό ρύζι στην Ιαπωνία για να καλύψει τη ζήτηση. Ωστόσο, το σύστημα διανομής έχει κολλήσει και, ως αποτέλεσμα, το ρύζι μπορεί να προσφερθεί στους καταναλωτές μόνο σε υψηλές τιμές».

Αν και η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι το 2024 η παραγωγή ρυζιού αυξήθηκε σε σχέση με το προηγούμενο έτος, οι αγρότες είναι σκεπτικοί ως προς αυτό, σύμφωνα με τον Καζουχίτο Γιαμασίτα, διευθυντή έρευνας αγροτικής πολιτικής στο Canon Institute for Global Studies, ένα think tank με έδρα το Τόκιο. Πρόσθεσε ότι η αύξηση δεν ήταν αρκετή για να καλύψει την έλλειψη και ότι το υπουργείο δεν έχει κάνει αρκετά για να εξασφαλίσει την προμήθεια.

Η έλλειψη ρυζιού αποτελεί επίσης ένα οξύ πρόβλημα σε μια χώρα που ήδη εξαρτάται από τις εισαγωγές τροφίμων, αλλά το εισαγόμενο ρύζι μπορεί να είναι η πιο βιώσιμη λύση βραχυπρόθεσμα, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να αυξήσει τις εισαγωγές ρυζιού από τις Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τους δασμούς της κυβέρνησης Τραμπ, σύμφωνα με το ιαπωνικό πρακτορείο ειδήσεων Kyodo News. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει επίσης επικρίνει τους δασμούς της Ιαπωνίας στις εισαγωγές ρυζιού.

Όπως πολλές χώρες της Ασίας, όπου το ρύζι αποτελεί βασικό στοιχείο της διατροφής, η Ιαπωνία διατηρεί αποθέματα έκτακτης ανάγκης από το σιτηρό αυτό. Η κυβέρνηση ξεκίνησε αυτή την πρακτική το 1995, μετά από μια κακή σοδειά ρυζιού που προκάλεσε πανικό στις αγορές.

Τον Μάρτιο, το Υπουργείο Γεωργίας έλαβε το ασυνήθιστο μέτρο να αξιοποιήσει το απόθεμα έκτακτης ανάγκης — μια κίνηση που συνήθως χρησιμοποιείται σε περίπτωση φυσικών καταστροφών — και να διαθέσει περισσότερες από 231.000 τόνους ρυζιού για να ανακουφίσει την πίεση στην αγορά.

Η κυβέρνηση διαθέτει περίπου 1,1 εκατομμύρια τόνους ρυζιού σε κάθε δεδομένη στιγμή. Αυτό το μήνα, το υπουργείο πραγματοποίησε δημοπρασία για την πώληση άλλων 110.000 τόνων από τα αποθέματά του. Σχεδιάζει να συνεχίσει να διαθέτει τακτικά περισσότερο ρύζι μέχρι το καλοκαίρι. Ωστόσο, το μέτρο αυτό δεν έχει κάνει μεγάλη διαφορά για τους καταναλωτές, οι οποίοι εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εξωφρενικές τιμές.

Πηγή: Washington Post