Σελήνη: Πρώτη προσεδάφιση από αμερικανικό σκάφος εδώ και 50 χρόνια

Ένα διαστημικό σκάφος που πέταξε από την εταιρεία Intuitive Machines με έδρα το Τέξας προσγειώθηκε κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης την Πέμπτη, στην πρώτη προσγείωση των ΗΠΑ στη σεληνιακή επιφάνεια εδώ και από μισό αιώνα και η πρώτη που επιτυγχάνεται από ιδιωτική εταιρεία.

Η NASA χαιρέτισε την προσεδάφιση ως σημαντικό επίτευγμα στο στόχο της να στείλει μια ομάδα εμπορικών διαστημοπλοίων σε επιστημονικές αναγνωριστικές αποστολές στο φεγγάρι πριν από την προγραμματισμένη αποστολή αστροναυτών αργότερα αυτή τη δεκαετία.

Το μη επανδρωμένο ρομποτικό όχημα προσεδάφισης με έξι πόδια, που ονομάστηκε Οδυσσέας, προσγειώθηκε περίπου στις 18:23 μ.μ. ώρα Ελλάδας (2323 GMT), ανέφεραν η εταιρεία και οι σχολιαστές της NASA σε κοινή διαδικτυακή μετάδοση της προσεδάφισης από το κέντρο επιχειρήσεων της αποστολής LUNR.O της Intuitive Machines στο Χιούστον.

Ο διοικητής της NASA Μπιλ Νέλσον επευφημούσε αμέσως το κατόρθωμα της Πέμπτης ως «θρίαμβο», λέγοντας: «Ο Οδυσσέας κατέλαβε το φεγγάρι».

Η προσεδάφιση της Πέμπτης αποτέλεσε την πρώτη ελεγχόμενη κάθοδο στην επιφάνεια της Σελήνης από αμερικανικό διαστημόπλοιο μετά το Apollo 17 το 1972, όταν η τελευταία επανδρωμένη αποστολή της NASA στη Σελήνη.

Μέχρι σήμερα, διαστημόπλοια από μόλις τέσσερις άλλες χώρες έχουν προσεδαφιστεί στο φεγγάρι - η πρώην Σοβιετική Ένωση, η Κίνα, η Ινδία και, κυρίως πρόσφατα, μόλις τον περασμένο μήνα, η Ιαπωνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μόνη χώρα που έχει στείλει ποτέ ανθρώπους στη σεληνιακή επιφάνεια.

Ο Οδυσσέας μεταφέρει μια σειρά επιστημονικών οργάνων και τεχνολογικών επιδείξεων για τη NASA και διάφορους εμπορικούς πελάτες, σχεδιασμένων να λειτουργούν για επτά ημέρες με ηλιακή ενέργεια πριν ο ήλιος δύσει πάνω από την πολική τοποθεσία προσεδάφισης.

Η NASA στοχεύει να προσεδαφίσει το πρώτο επανδρωμένο σκάφος Artemis στα τέλη του 2026, ως μέρος της μακροπρόθεσμης, διαρκούς εξερεύνησης της Σελήνης και ως εφαλτήριο για ενδεχόμενες επανδρωμένες πτήσεις στον Άρη. Η πρωτοβουλία επικεντρώνεται στο νότιο πόλο της σελήνης εν μέρει επειδή εκεί υπάρχει μια υποτιθέμενη αφθονία παγωμένου νερού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διατήρηση της ζωής και την παραγωγή καυσίμων πυραύλων.

Ένα πλήθος μικρών προσεδαφιστών όπως ο Οδυσσέας αναμένεται να ανοίξει το δρόμο στο πλαίσιο του προγράμματος Commercial Lunar Payload Services (CLPS) της NASA, το οποίο έχει σχεδιαστεί για την παράδοση οργάνων και υλικού στο φεγγάρι με χαμηλότερο κόστος από την παραδοσιακή μέθοδο της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας να κατασκευάζει και να εκτοξεύει η ίδια τα οχήματα αυτά.

Μόλις τον περασμένο μήνα η σεληνιακή προσεδάφιση μιας άλλης εταιρείας, της Astrobotic Technology, υπέστη διαρροή του συστήματος προώθησης καθ' οδόν προς το φεγγάρι, λίγο μετά την τοποθέτησή της σε τροχιά στις 8 Ιανουαρίου με πύραυλο Vulcan της United Launch Alliance (ULA).