Κοσμος

Οι διχασμένες ΗΠΑ το 2023

Στη χρονιά που πέρασε οι κοινωνικές διαιρέσεις θύμιζαν εκείνες της δεκαετίας του 1960

A.V. Team
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι ΗΠΑ το 2023: Ο τραμπισμός, ο παραδοσιακός κοινωνικός φιλελευθερισμός και η δικαιωματική αριστερά - Τα γεγονότα που απασχόλησαν την πολιτική ζωή φέτος

Στη δεκαετία του 1960, οι ΗΠΑ ήταν χωρισμένες στα δυο· στον χώρο των ηθών: εκτυλισσόταν εμφύλιος πόλεμος από τη μια πλευρά η συντηρητική «Αμερική» που έφερε τον κομφορμισμό και τα χρηστά ήθη των περασμένων εποχών, κι από την άλλη τα κινήματα της αντικουλτούρας, οι διαδοχικές πολιτιστικές εξεγέρσεις και η ανάδυση νέων πολιτικών μορφών. Κάπως έτσι φαίνονται και σήμερα οι ΗΠΑ: το Ρεπουμπλικανικό κόμμα έχει απορροφηθεί από τον τραμπισμό, ενώ οι Δημοκρατικοί ακροβατούν ανάμεσα στον παραδοσιακό κοινωνικό φιλελευθερισμό και στη δικαιωματική αριστερά.

Ένα από τα γεγονότα που απασχόλησαν την πολιτική ζωή στις ΗΠΑ το 2023 ήταν η ισχνή πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών στη Βουλή με εκπρόσωπο τον Kevin McCarthy: ο McCarthy παρέμεινε στη θέση του προέδρου της Βουλής επί 270 ημέρες· στις 3 Οκτωβρίου, η ακροδεξιά «Ομάδα της Ελευθερίας» τον απομάκρυνε από τη θέση, θεωρώντας τον υπερβολικά κοντά στους Δημοκρατικούς. Αναφέρω την αντικατάσταση του MacCarthy από κύκλους που πρόσκεινται στον Ντόναλντ Τραμπ επειδή ο τραμπισμός φαίνεται να κυριαρχεί στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα και στις διαμάχες για την άμβλωση καθώς και γενικότερα στους νομοθετικούς και πολιτιστικούς πολέμους. Αλλά η αντίθεση στον τραμπισμό εκ μέρους του Δημοκρατικού κόμματος είναι επίσης ισχυρή.

Ο Joe Biden έχει αποδειχθεί αξιοπρεπής και λογικός, αλλά βεβαίως παραείναι ηλικιωμένος — όσο για τους νεότερους του Δημοκρατικού κόμματος, όπως ο Josh Shapiro, η Gretchen Whitmer και ο Gavin Newsom, ίσως δεν έχουν χρόνο για να αναδειχτούν περισσότερο στην πολιτική ζωή μέχρι τις εκλογές του 2024. Η Nancy Pelosi θεωρείται υπερβολικά αριστερή· ο επίσης Δημοκρατικός Chuck Schumer δεν δείχνει να ενδιαφέρεται για τη θέση του προέδρου· η καημένη η Marianne Williamson είναι από τους Δημοκρατικούς που πιστεύουν στους αγγέλους. Όσο για τη Ρεπουμπλικανή Nikki Haley που ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της δεν έχει καμιά ελπίδα· ούτε ο ομοϊδεάτης της Vivek Ramaswamy («υπερβολικά Ινδός»). Αλλά ίσως κάνω λάθος. Εξάλλου, υπάρχει πάντοτε ένα πρόβλημα προτεραιοτήτων: οι Δημοκρατικοί, ως δικαιωματιστές, επιμένουν σε θέματα που αφορούν μικρές μειονότητες —υπάρχουν άραγε αρκετά τζαμιά και συναγωγές ή να χτίσουμε κι άλλα;— ενώ, στο μεταξύ, εμφανίζονται φαινόμενα παγκόσμιας τραπεζικής κρίσης, αυξάνεται ο πληθωρισμός και μαζί του τα επιτόκια της Τράπεζας Αποθεμάτων, εγείρονται προκλήσεις σχετικές με την τεχνητή νοημοσύνη και παραλλήλως με τα χρόνια προβλήματα όπως η οπλοφορία (το 2023 έγιναν 528 μαζικοί πυροβολισμοί.)

Από τις τοπικές εκλογές που έγιναν για διάφορες θέσεις —κυβερνήτες, εισαγγελείς, επιτρόπους γεωργίας— οι Δημοκρατικοί σημείωσαν πολλές νίκες, αλλά οι «κόκκινες» πολιτείες όπως η Λουιζιάνα  και το Μισισίπι παραμένουν ακραία ρεπουμπλικανικές. Στα τοπικά δημοψηφίσματα για την άμβλωση, για τη νομιμοποίηση της κάνναβης και για τα οικογενειακά επιδόματα οι απόψεις διίστανται σε ποσοστά περίπου 50-50— αλλά, είναι ενδιαφέρον το ότι η πολιτεία του Οχάιο όχι μόνον επικύρωσε το δικαίωμα της άμβλωσης στο πολιτειακό σύνταγμα αλλά και τη νομιμοποίηση της μαριχουάνας για ψυχαγωγική χρήση. Το ίδιο ψήφισε και το Μιζούρι για την κάνναβη.

Στο μέτωπο του Ντόναλντ Τραμπ συνωστίζονται όλα τα παιδιά οικογενείας: ο Allen Weisselberg που καταδικάστηκε για φορολογική απάτη στην οποία εμπλεκόταν ο Οργανισμός Τραμπ, o George Santos που κατηγορείται για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και κλοπή ιδιωτικών κεφαλαίων, ο Walt Nauta που κατηγορείται για κατασκοπεία, ο Peter Navarro που κρίθηκε ένοχος για περιφρόνηση του Κογκρέσου. Κι ενώ ο ένας κατηγορεί τον άλλον —ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Bob Menendez κατηγορείται για διαφθορά: δεν είναι ο μόνος— το εθνικό χρέος αυξάνεται φτάνοντας τα 33 τρισεκατομμύρια δολάρια.