Σαν σήμερα 28 Απριλίου 1789: Aν και αναίμακτη, η ανταρσία του Μπάουντι ενέπνευσε τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Ποια ήταν η τύχη των ανταρτών και ποια του «κακού» καπετάνιου Μπλάι
Σαν σήμερα, στις 28 Απριλίου 1879, έλαβε χώρα η ανταρσία του Μπάουντι στο ομώνυμο ιστιοφόρο («HMS Bounty») του Βασιλικού Ναυτικού της Βρετανίας.
To πλοίο βρισκόταν για αρκετούς μήνες σε αποστολή στην Ταϊτή, όπου οι ναύτες απόλαυσαν από πρώτο χέρι τη ζωή στο τροπικό νησί του Ειρηνικού, δημιουργώντας μάλιστα και οικογένειες με γηγενείς γυναίκες. Όταν λοιπόν ήρθε η ώρα του αποχωρισμού, το μεγαλύτερο μέρος του πληρώματος αντέδρασε...
Πώς βρέθηκε το Μπάουντι στην Ταϊτή
Το Βασιλικό Ναυτικό είχε αγοράσει το Μπάουντι για έναν μονάχα σκοπό: Έπρεπε να ταξιδέψει μέχρι την Ταϊτή, να συλλέξει μερικά δείγματα αρτόκαρπων. Πρόκειται για ένα είδος καρπού που μεγαλώνει σε δέντρα στον Νότιο Ειρηνικό και αν μαγειρευτεί, έχει γεύση που μοιάζει αυτή της πατάτας ή του φρεσκοψημένου ψωμιού (εξού και το όνομά του).
Το πλήρωμα του Μπάουντι έπρεπε, στη συνέχεια, να μεταφέρει τους αρτοκαρπούς στις Δυτικές Ινδίες, όπου θα δίδονταν ως μια φτηνή, αλλά πλούσια σε ενέργεια τροφή στους σκλάβους.
Στις 23 Δεκεμβρίου του 1787 το Μπάουντι απέπλευσε από το Σπίτχεντ με προορισμό την Ταϊτή. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, λόγω δυσχερών καιρικών συνθηκών το ιστιοφόρο άλλαξε πολλές φορές πορεία και συνάντησε τρομερές δυσκολίες. Παράλληλα, για καθαρά προσωπικούς λόγους, ο Μπλάι αντικατέστησε τον πλοηγό του πλοίου Τζον Φρέιερ, με τον Φλέτσερ Κρίστιαν, διαταράσσοντας τις σχέσεις του πληρώματος με τον καπετάνιο.
Τελικά, το Μπάουντι έφτασε στην Ταϊτή στις 26 Οκτωβρίου 1788, ύστερα από δέκα μήνες ταξιδιού. Το πλήρωμα έμεινε εκεί για πέντε μήνες, συλλέγοντας και φροντίζοντας αρτοκαρπούς. Μάλιστα, οι ναύτες προσαρμόστηκαν στα ήθη και έθιμα των Ταιτϊνών, ενώ μερικοί από αυτούς - ανάμεσά τους και ο υποπλοίαρχος Φλέτσερ Κρίστιαν - παντρεύτηκαν γηγενείς γυναίκες.
Η ανταρσία
Στις 4 Απριλίου 1789, το Μπάουντι απέπλευσε φορτωμένο με αρτοκαρπούς.
Στις 28 Απριλίου 1789, περίπου 1.300 μίλια περίπου δυτικά της Ταϊτής, κοντά στις νήσους Τόνγκα, ξέσπασε η ανταρσία. Ο Φλέτσερ Κρίστιαν και πολλοί από τους υποστηρικτές του μπήκαν στην καμπίνα του Μπλάι, τον ξύπνησαν και τον έσυραν μέχρι το κατάστρωμα. Όταν ο Μπλάι παρακάλεσε τον Κρίστιαν να λογικευθεί, ο Κρίστιαν του απάντησε: «Είμαι στην κόλαση, είμαι στην κόλαση».
Πάντως, το πλοίο καταλήφθηκε αναίμακτα και χωρίς ιδιαίτερη αντίσταση από τους πιστούς υποστηρικτές του καπετάνιου. Από τους 42 άντρες που βρίσκονταν στο πλοίο, πέρα από τον Μπλάι και τον Κρίστιαν, οι 18 «προσυπέγραψαν» την ανταρσία, δύο έμειναν ουδέτεροι και 22 παρέμειναν πιστοί στον Μπλάι.
Οι αντάρτες υποχρέωσαν τον κυβερνήτη Μπλάι και όσους ήταν πιστοί σ' αυτόν να εγκαταλείψουν το πλοίο με μια μικρή βάρκα.
Στη συνέχεια, μερικοί αντάρτες εγκαταστάθηκαν στην Ταϊτή το 1789, ενώ άλλοι στις Νήσους Πίτκαιρν. Οι απόγονοι αυτών των ανταρτών και Ταϊτινών εξακολουθούν να ζουν στα Πίτκαιρν ακόμη και σήμερα.
Ο Μπλάι και το πλήρωμα των 18 ανδρών που τον ακολούθησε, αφού έκανε ένα επικό και πολυτάραχο ταξίδι μέχρι το Τιμόρ, επέστρεψε στο Ηνωμένο Βασίλειο και κατήγγειλε την ανταρσία.
Η τριλογία μυθιστορημάτων
Η ανταρσία στο Μπάουντι ενέπνευσε μια τριλογία μυθιστορημάτων από τους συγγραφείς Τσαρλ Νόρντχοφ και Τζέιμς Νόρμαν Χολ. Τα τρία βιβλία ονομάστηκαν: «Η ανταρσία στο Μπάουντι», «Άνδρες εναντίον θάλασσας» και «Νησιά Πίτκαιρν».
Το πρώτο μυθιστόρημα είναι γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση από τη σκοπιά ενός ναύτη που ονομάζεται Ρότσερ Μπάιαμ, ο οποίος είναι βασισμένος στο πραγματικό πρόσωπο του Πίτερ Χέιγουντ που πράγματι βρισκόταν στο Μπάουντι.
Αν και δεν ήταν μεταξύ των ανταρτών, ο Μπάιαμ έμεινε μαζί τους και επέστρεψε στην Ταϊτή. Στη συνέχεια, συνελήφθη και μεταφέρθηκε στην Αγγλία, μαζί με άλλα μέλη του πληρώματος, που αντιμετώπισαν στρατοδικείο. Το βιβλίο τελειώνει με την αθώωσή τους και αποτυπώνει με μεγάλη ακρίβεια τα πραγματικά γεγονότα.
Για το ίδιο θέμα, έχει γράψει νουβέλα και ο Ιούλιος Βερν, όπου - σε αντίθεση με άλλους συγγραφείς - επικεντρώνεται στον καπετάνιο, Ουίλιαμ Μπλάι.
Η ιστορία της ανταρσίας στο Μπάουντι έχει μεταφερθεί πολλές φορές και στον κινηματογράφο. Οι πιο γνωστές ταινίες είναι αυτή του 1935 με πρωταγωνιστή τον Κλαρκ Γκέιμπλ, αυτή του 1962 με τον Μάρλον Μπράντο στον πρωταγωνιστικό ρόλο και αυτή του 1984 με τον Μελ Γκίμπσον.
Στην πιο διάσημη εκδοχή, ο θρυλικός Κλαρκ Γκέιμπλ είχε τον ρόλο του αρχιστασιαστή Φλέτσερ Κρίστιαν. Εδώ έχουμε και κάποια φανταστικά στοιχεία, καθώς μετά από τη λήξη όλης της περιπέτειας ο Κρίστιαν και ο καπετάνιος Μπλάι υποτίθεται ότι συναντώνται ξανά σε ένα άλλο πλοίο. Πάντως, παρά τις ιστορικές ανακρίβειες, η ταινία είχε τα μεγαλύτερη κέρδη της χρονιάς (1935) και κέρδισε Όσκαρ Φωτογραφίας.
Το 1962, τον ρόλο του Φλέτσερ Κρίστιαν ανέλαβε ο Μάρλον Μπράντο. Η ταινία, όμως, ήταν εντελώς διαφορετική από την πραγματική ιστορία - και της στοίχισε, καθώς την «έθαψαν» οι κριτικοί και το κοινό τής γύρισε την πλάτη.
Η τρίτη ταινία, με πρωταγωνιστή τον Μελ Γκίμπσον, θεωρείται η πιο κοντινή στα πραγματικά γεγονότα, ενώ ξεχωρίζει η μουσική από τον αείμνηστο Βαγγέλη Παπαθανασίου. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες ταινίες, Μπλάι και Κρίστιαν ξεκινούν ως φίλοι (που γίνονται εχθροί), ενώ ο πρώτος δεν απεικονίζεται ως ανταγωνιστής/villain.
Σαν σήμερα 28 Απριλίου
Γεγονότα
1192 - Ο βασιλιάς της Ιερουσαλήμ, Κορράδος του Μομφερράτου, δολοφονείται στην Τύρο από Ασασίνο.
1503 - Οι ισπανικές δυνάμεις νικούν τις γαλλικές στη μάχη της Τσερινιόλα στην Ιταλία.
1788 - Το Μέριλαντ γίνεται η έβδομη πολιτεία που επικυρώνει το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών.
1789 - Ανταρσία του Μπάουντι: Ο κυβερνήτης Γουίλιαμ Μπλάι και 18 ναύτες αφήνονται σε μία βάρκα ενώ το πλήρωμα των ανταρτών επιστρέφει για σύντομο χρονικό διάστημα στην Ταϊτή και στη συνέχεια σαλπάρει για τα νησιά Πίτκαιρν.
1796 - Ο Ναπολέων Α΄ και ο βασιλιάς Βίκτωρ Αμεδαίος Γ΄ της Σαρδηνίας υπογράφουν την ανακωχή του Κεράσκο, με την οποία επεκτείνονται τα γαλλικά εδάφη κατά μήκος των μεσογειακών ακτών.
1920 - Το Αζερμπαϊτζάν προσαρτάται στη Σοβιετική Ένωση.
1932 - Ανακοινώνεται η χρήση εμβολίου κατά του κίτρινου πυρετού σε ανθρώπους.
1945 - Ο Μπενίτο Μουσολίνι και η ερωμένη του Κλαρέττα Πετάτσι συλλαμβάνονται και εκτελούνται από μέλη του Ιταλικού Κινήματος Αντίστασης ενώ επιχειρούν να φύγουν από την Ιταλία.
1947 - Ύψωση της Ελληνικής Σημαίας στο αρματαγωγό Αξιός στη Σκωτία.
1952 - Τίθεται σε ισχύ η Συνθήκη του Σαν Φρανσίσκο, με την οποία τερματίζεται η περίοδος κατοχής της Ιαπωνίας από τις Συμμαχικές Δυνάμεις.
1965 - Αμερικανικά στρατεύματα αποβιβάζονται στη Δομινικανή Δημοκρατία για να αποτρέψουν την εγκαθίδρυση μίας κομμουνιστικής δικτατορίας.
1969 - Ο Σαρλ ντε Γκολ παραιτείται από Πρόεδρος της Γαλλίας.
1978 – Ο Πρόεδρος του Αφγανιστάν, Μοχάμεντ Νταούντ Χαν, απομακρύνεται από το αξίωμά του και δολοφονείται σε πραξικόπημα που πραγματοποίηθηκε από κομμουνιστές.
1992 - Τίθεται σε ισχύ το Σύνταγμα στην Γκάνα.
1993 - Το αεροπλάνο που μετέφερε την εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Ζάμπια στο Ντακάρ της Σενεγάλης, για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κύπελλου του 1994, εκρύγνηται στον αερά, κοντά στο Λιμπερβίλ της Γκαμπόν. Καί οι 30 επιβάτες της πτήσης βρήκαν τραγικό θάνατο.
1998 - Εκλέγεται ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος.
8°
