Κοσμος

#PrayforTurkey 

Το μέγεθος της τραγωδίας στην Τουρκία τοποθετεί τα πράγματα σε άλλες διαστάσεις

Δήμητρα Γκρους
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Φονικός σεισμός στη νοτιοανατολική Τουρκία και τη βόρεια Συρία: Δεν μπορεί να μείνεις ασυγκίνητος όταν συνειδητοποιείς τι έχει συμβεί. Το μέγεθος της τραγωδίας μηδενίζει τις αποστάσεις, αλλάζει τις ισορροπίες της πολιτικής, τοποθετεί τα πράγματα στις πραγματικές τους διαστάσεις

Αν μπεις στο Τουίτερ, σε χάσταγκ όπως #PrayforTurkey και #TurkeyEarthquqke, μπροστά από τα μάτια σου περνούν οι εικόνες μιας ανυπολόγιστης ανθρωπιστικής τραγωδίας. Από τη μία δεν αντέχεται, από την άλλη θες να δεις, κι όσο πιο πολύ βλέπεις τόσο συνειδητοποιείς τα μεγέθη και τρομάζεις.

Παρατηρήθηκε παράξενη συμπεριφορά των πουλιών ακριβώς πριν τον σεισμό, είναι το σχόλιο που συνοδεύει ένα απόκοσμο βίντεο που δείχνει μια γειτονιά με κτίρια σαν κι αυτά που κατέρρευσαν και ένα σμήνος από πουλιά να πετούν ακανόνιστα, κρώζοντας, σαν να προειδοποιούν για τον κίνδυνο, μέχρι που πάνε και κουρνιάζουν στο πιο ψηλό σημεία των δέντρων. Έχει παρατηρηθεί ότι τα ζώα διαισθάνονται τις φυσικές καταστροφές, πριν αυτές συμβούν.

Τα social media δείχνουν την καταστροφή live την ώρα που συμβαίνουν, και μετά, πώς εξελίσσονται. Βλέπεις πολυώροφα κτίρια να καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι, άνθρωποι τρέχουν σε πανικό, κάποιοι τραβούν με το κινητό ό,τι προλάβουν. Τα βίντεο από τους τόπους της τραγωδίας αναπαράγονται μαζικά. Μπορείς να δεις την άσφαλτο στην εθνική οδό ανοιγμένη στα δύο, μικρά παιδιά να τα ξεσφηνώνουν από τρύπες σαν να τα τραβούν από τα έγκατα της γης, άντρες και γυναίκες που μόλις έχουν διασωθεί από τα συντρίμμια, ένα νεογέννητο που το βγάζουν από τα συντρίμμια αλλά χωρίς τη μητέρα του, έναν πατέρα που θρηνεί με το άψυχο σώμα του δικού του μωρού στην αγκαλιά φωνάζοντας Αλλάχ, ανθρώπους με πιτζάμες στη χιονοθύελλα από το κρεβάτι τους για να σωθούν – ο σεισμός συνέβη την ώρα που κοιμούνταν, μπορείς να φανταστείς τι υπάρχει κάτω από τα ερείπια.

Αφήνω να παίζει σε replay ένα βίντεο που δείχνει ένα παιδί να κλαίει πάνω σε όροφο χτυπημένου κτιρίου ενώ ένας άντρας από κάτω του φωνάζει κάτι στα αραβικά, προσπαθώντας να καταλάβω τι συμβαίνει. Το πετυχαίνω λίγο πιο κάτω σε retweet δημοσιογράφου η οποία εξηγεί: «Για όσους δεν μιλούν αραβικά, ο άντρας λέει στο αγόρι να πει τη shahada, για να προετοιμαστεί για το θάνατο. Επειδή δεν φαίνεται να υπάρχει καμία διέξοδος για το παιδί. Αυτό είναι τρομακτικό».

Η καταστροφή είναι βιβλική. Ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα πολυώροφων κτιρίων έχουν καταρρεύσει, πάνω σε βουνά από τα μπάζα διασώστες μαζί με επιζώντες ψάχνουν απεγνωσμένα για ζωντανούς, διαβάζω ότι ακούγοντα φωνές εγκλωβισμένων που φωνάζουν βοήθεια. Άνθρωποι πεθαμένοι, θαμμένοι, αγνοούμενοι, τραυματίες, άνθρωποι που κλαίνε και ωρύονται, μιλάμε για την απόλυτη εκμηδένιση της ανθρώπινης συνθήκης μπροστά στη δύναμη της φύσης. Σύμφωνα με τους σεισμολόγους, ένας σεισμός 7,8 βαθμών ρίχτερ (που ακολουθήθηκε από περισσότερους από 100 μετασεισμούς, συμπεριλαμβανομένης μιας δόνησης 7,7) απελευθερώνει τόση ενέργεια όση θα χρειαζόταν για να τροφοδοτήσει τη Νέα Υόρκη για 4 ημέρες, ή ισοδυναμεί με περίπου 32 ατομικές βόμβες της Χιροσίμα.

Το μέγεθος της τραγωδίας στη βόρεια Συρία και τη νοτιοανατολική Τουρκία είναι ασύλλυπτο. Δεκάδες χιλιάδες είναι πιθανό να έχουν τραυματιστεί, οι προσπάθειες αναζήτησης όσων αγνοούνται θα συνεχιστούν για εβδομάδες, ίσως και μήνες, ο αριθμός των νεκρών θα αυξάνεται συνεχώς – ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προβλέπει ότι μπορεί να ξεπεράσει τις 20.000. Οι πολικές θερμοκρασίες δυσκολεύουν την επιβίωση κάθε ώρα που περνά, οι άστεγοι είναι εκατομμύρια, χωρίς στέγη, φαγητό και νερό, χωρίς περίθαλψη, χωρίς προοπτική αποκατάστασης των ζημιών, σε μια περιοχή με ρημαγμένες υποδομές και επικίνδυνα κτίρια.

Όλα αυτά σε πληθυσμούς που ήδη αντιμετώπιζαν τη φτώχεια, oι τουρκικές επαρχίες Gaziantep και Kahramanmaras που περιβάλλουν το επίκεντρο του σεισμού φιλοξενούν εκατοντάδες χιλιάδες Σύριους πρόσφυγες, ενώ στις πόλεις της βόρειας Συρίας οι άνθρωποι ζουν χωρίς υποδομές έχοντας υποφέρει ήδη από έναν 12ετή καταστροφικό πόλεμο. Πόλεμος, προσφυγιά και τώρα ένας τερατώδης σεισμός που όμοιός του είχε να συμβεί από το 1939, όταν είχαν σκοτωθεί 30.000 άνθρωποι.

Δεν μπορεί να μείνεις ασυγκίνητος όταν συνειδητοποιείς τι έχει συμβεί. Το μέγεθος της τραγωδίας μηδενίζει τις αποστάσεις, αλλάζει τις ισορροπίες της πολιτικής, τοποθετεί τα πράγματα στις πραγματικές τους διαστάσεις. Η φρίκη που γεμίζει το timeline μας μετατοπίζει τα σημεία του ενδιαφέροντός μας, πολύ συχνά ξεχνάμε πόσο σκληρή και άδικη μπορεί να γίνει η ζωή, όχι ότι δεν έχουμε κι άλλα πράγματα να μας το θυμίζουν, και ασχολούμαστε με ασήμαντα πράγματα μέχρι που κάτι τόσο αδιανόητα τραγικό συμβαίνει ξαφνικά δίπλα μας.

Ο σεισμός μάς δημιουργεί έναν αρχέγονο τρόμο, είμαστε κλαράκι στον άνεμο μπροστά στη δύναμη της φύσης, και την ίδια σιγμή η ενσυναίσθησή μας δοκιμάζεται, η ικανότητά μας να επιδείξουμε αλληλεγγύη. Κι αν δεν μπορούμε να μπούμε στη θέση τους, παρακολουθούμε το δράμα αποσβολωμένοι, με μια μικρή, παράταιρη υπενθύμιση κάπου στο βάθος ότι ανήκουμε στους τυχερούς αυτής της ζωής.

Eδώ πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμπράκτως.