Σαν Σήμερα 27 Ιανουαρίου απελευθερώθηκε το στρατόπεδο του Άουσβιτς - Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας, γεννήσεις, θάνατοι
Σαν Σήμερα στις 27 Ιανουαρίου του 1945 απελευθερώνεται το Άουσβιτς από την 60ή Στρατιά του Κόκκινου Στρατού, επικεφαλής της οποίας ήταν ο συνταγματάρχης Πάβελ Κουρότσκιν.
Στις επόμενες μέρες πέθαναν περίπου 200 από τους επιζώντες του Άουσβιτς από τις συνέπειες της κακομεταχείρισής τους από τους εθνικοσοσιαλιστές, παρόλο που υπήρξε ιατρική βοήθεια από πλευράς των Απελευθερωτών.
Το Άουσβιτς (για την ακρίβεια επρόκειτο για συγκρότημα στρατοπέδων) ιδρύθηκε στις 27 Απριλίου 1940 με διαταγή του αρχηγού των Ες-Ες, Χάινριχ Χίμλερ, στο κατεχόμενο από τους Γερμανούς τμήμα της Πολωνίας και συγκεκριμένα στα περίχωρα της πόλης Όσβιετσιμ (Άουσβιτς στα γερμανικά), 60 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Κρακοβίας. Η περιοχή επιλέχτηκε επειδή ήταν σιδηροδρομικός κόμβος με 44 γραμμές κι έτσι μπορούσαν να καταφθάνουν με ευκολία τα τρένα με τους εκτοπισμένους Εβραίους από κάθε γωνιά της κατεχόμενης Ευρώπης.
Αρχικά δημιουργήθηκε το Άουσβιτς 1, στρατόπεδο συγκέντρωσης για πολιτικούς κρατούμενους, κυρίως Πολωνούς και Γερμανούς. Τον Οκτώβριο του 1941 άρχισε να κτίζεται ένα δεύτερο στρατόπεδο, το Άουσβιτς 2 (γνωστό και ως Μπίρκεναου), με τέσσερις θαλάμους αερίων. Εκεί πραγματώθηκε η «τελική λύση» του εβραϊκού λαού (1942-1944), ως αποτέλεσμα της Διάσκεψης της Βάνζεε, φθάνοντας σε κάποια στιγμή τον αριθμό των 20.000 αποτεφρώσεων την ημέρα. Στο στρατόπεδο αυτό οι γιατροί των Ες-Ες μεταχειρίζονταν τους κρατουμένους ως πειραματόζωα, πραγματοποιώντας αποτρόπαια πειράματα ευγονικής.
Με την προέλαση των Σοβιετικών στο Ανατολικό Μέτωπο, το Άουσβιτς σταδιακά άρχισε να εγκαταλείπεται και οι κρατούμενοι να μεταφέρονται δυτικά σε άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Στις διαβόητες «πορείες θανάτου» χιλιάδες κρατούμενοι έχασαν τη ζωή τους από τις κακουχίες ή σκοτώθηκαν από τους Γερμανούς. Στο Άουσβιτς παρέμειναν 7.650 ανήμποροι κρατούμενοι, τους οποίους απελευθέρωσαν οι άνδρες του Κόκκινου Στρατού στις 27 Ιανουαρίου 1945.
Στις 7 Οκτωβρίου 1944 σημειώθηκε και η μοναδική πράξη αντίστασης στο Άουσβιτς από έλληνες εβραίους, όταν επιτέθηκαν στους γερμανούς στρατιώτες, που είχαν έλθει να επιλέξουν 200 μελλοθάνατους στα κρεματόρια. Η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα και μόνο 26 από τους 300 ελληνοεβραίους επέζησαν. Ήταν όμως και η πρώτη φορά που οι Γερμανοί είχαν απώλειες στο Άουσβιτς. Σκοτώθηκαν 3 υπαξιωματικοί και τραυματίστηκαν 14 στρατιώτες.
Παρόλο που οι Γερμανοί κατέστρεψαν τμήματα του στρατοπέδου προτού το εγκαταλείψουν, μεγάλο μέρος του Άουσβιτς 1 και 2 (Μπίρκεναου) παρέμεινε άθικτο και αργότερα μετατράπηκε σε μουσείο και μνημείο. Το 1979 το Άουσβιτς-Μπίρκεναου κηρύχτηκε από την UNESCO Μνημείο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Από την Ελλάδα εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς περί τους 55.000 Εβραίους, στην πλειονότητά τους από τη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για την πολυπληθέστερη εθνική ομάδα μετά τους Εβραίους από την Ουγγαρία (430.000), την Πολωνία (300.000), τη Γαλλία (69.000) και την Ολλανδία (60.000). Τα 3⁄4 των Ελλήνων Εβραίων εξοντώθηκαν στους θαλάμους αερίων του αμέσως μετά την άφιξή τους.
Το Ολοκαύτωμα, όπως είναι γνωστή η μαζική εξόντωση των Εβραίων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, είχε βαθιά επίδραση, τόσο στην Ευρώπη, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο και ακόμη και σήμερα οι συνέπειές του εξακολουθούν να γίνονται αισθητές, τόσο από τους επιζώντες, όσο και από τους απογόνους τους.
Η απελευθέρωση και το «σύνδρομο του στρατοπέδου συγκέντρωσης»
Για τους επιζώντες, το τέλος του πολέμου δεν έφερε και το τέλος στα δεινά τους. Η ίδια η απελευθέρωση ήταν εξαιρετικά δύσκολη για πολλούς από αυτούς και η μετάβαση στην ελευθερία από τον τρόμο, τη βιαιότητα και την πείνα που μόλις είχαν υποστεί, ήταν συχνά τραυματική.
Πολλοί από τους επιζήσαντες θέλησαν να κοινολογήσουν τις εμπειρίες τους από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, να απαθανατίσουν τη μνήμη των νεκρών συγγενών και φίλων τους, να δώσουν στοιχεία για τους καταζητούμενους Ναζί και να καταγράψουν τις δυσκολίες και τις χαρές της μετέπειτα ζωής τους σε συνθήκες ελευθερίας. Δύο από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία που κυκλοφορούν και στα ελληνικά είναι τα απομνημονεύματα του Έντι Τζέικου με τίτλο «Ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στη Γη» και το δοκίμιο «Το νόημα της ζωής» του διακεκριμένου αυστριακού νευρολόγου και ψυχιάτρου Βίκτορ Φρανκλ.
Με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι περισσότεροι μη Εβραίοι που είχαν εκτοπιστεί από τους Ναζί επέστρεψαν στις χώρες και τα σπίτια τους. Για τους Εβραίους, ωστόσο, δεν υπήρχε πατρίδα. Δεκάδες χιλιάδες δεν είχαν σπίτια, οικογένειες ή κοινότητες, στις οποίες μπορούσαν να επιστρέψουν. Επιπλέον, έχοντας βιώσει τη φρίκη του Ολοκαυτώματος, πολλοί ήθελαν να φύγουν εντελώς από την Ευρώπη και ν’ αποκαταστήσουν τη ζωή τους αλλού, όπου θα αντιμετώπιζαν λιγότερο αντισημιτισμό.
Άλλοι Εβραίοι που προσπάθησαν να επιστρέψουν στις εστίες τους, αναγκάστηκαν να φύγουν και πάλι, όταν βρήκαν τα σπίτια και την περιουσία τους να έχουν απαλλοτριωθεί από τους παλιούς γείτονές τους, οι οποίοι τους αντιμετώπιζαν με εχθρότητα, ακόμη και βία, ιδιαίτερα στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη.
Οι περισσότεροι επιζώντες βίωσαν σωματικά και ψυχικά τραύματα και μερικές από τις επιπτώσεις τους διήρκεσαν σε όλη τη ζωή τους. Αυτό εκφράστηκε, μεταξύ άλλων, με την αίσθηση ότι βρίσκονταν σ’ ένα «διαφορετικό πλανήτη» που δεν μπορούσαν να μοιραστούν με άλλους, ότι δεν μπορούσαν να πενθήσουν τα χαμένα αγαπημένα τους πρόσωπα, επειδή εκείνη τη στιγμή είχαν αναλωθεί στον αγώνα για επιβίωση. Πολλοί βίωσαν ενοχές που είχαν επιζήσει, ενώ άλλοι όχι. Είχαν υποστεί το «σύνδρομο του στρατοπέδου συγκέντρωσης», όπως ονόμασαν την κατάστασή τους οι επιστήμονες.
Γεγονότα
98 - Ο Τραϊανός διαδέχεται το θετό του πατέρα, Νέρβα, ως Ρωμαίος αυτοκράτορας. Υπό την εξουσία του η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία θα φτάσει στη μέγιστη έκτασή της.
945 - Οι Λεκαπηνοί συναυτοκράτορες Στέφανος και Κωνσταντίνος ανατρέπονται. Ο Κωνσταντίνος Ζ΄ γίνεται μόνος αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
1186 - Ο Ερρίκος ΣΤ΄, γιος και κληρονόμος του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φρειδερίκου Α΄ Βαρβαρόσσα, παντρεύεται την Κωνσταντία της Σικελίας.
1606 - Συνωμοσία της Πυρίτιδας: Αρχίζει η δίκη του Γκάι Φωκς και άλλων συνωμοτών, η οποία θα λήξει με την εκτέλεσή τους στις 31 Ιανουαρίου.
1785 - Ιδρύεται το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια, το πρώτο δημόσιο πανεπιστήμιο στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
1868 - Πόλεμος Μπόσιν: Αρχίζει η μάχη στις τοποθεσίες Τομπά και Φουσίμι μεταξύ των δυνάμεων του Σογκουνάτου Τοκουγκάβα και των προ-αυτοκρατορικών φατριών, η οποία θα λήξει με την ήττα του σογκουνάτου, γεγονός που αποτελεί κομβικό σημείο στη μεταρρύθμιση Μεϊτζί.
1880 - Ο Τόμας Έντισον λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τη λάμπα πυρακτώσεως.
1943 - Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία βομβαρδίζει το Βιλχελμσχάφεν στη Γερμανία.
1945 - Ως πρώτο των κυρίων στρατοπέδων του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς απελευθερώνεται το Άουσβιτς Ι Μόνοβιτς από τον 60ο Στρατό, επικεφαλής του οποίου είναι ο συνταγματάρχης Πάβελ Κουρότσκιν.
1963 - Τίθεται σε εφαρμογή σε ολόκληρη τη χώρα ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, ο οποίος ρυθμίζει λεπτομερώς τα της κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων.
1967 - Οι αστροναύτες Γκας Γκρίσομ, Έντουαρντ Γουάιτ και Ρότζερ Τσάφι σκοτώνονται σε πυρκαγιά κατά τη διάρκεια δοκιμής του διαστημικού σκάφους Απόλλων 1 στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα.
1979 - Καθιερώνεται ως εθνική σημαία της Ελλάδας αυτή που φέρει 9 λευκές και μπλε λωρίδες εναλλασόμενες με το σταυρό στο άνω αριστερό άκρο.
20°
