Κοσμος

Όλο και περισσότεροι Αμερικανοί ενημερώνονται από το TikTok

Τι δείχνουν πρόσφατες μελέτες για την επιρροή της κινεζικής πλατφόρμας

Κωνσταντίνος Χριστοφόρου
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

ΗΠΑ: Αυξάνεται ο αριθμός των ανθρώπων που ενημερώνονται από το TikTok - Η πολιτική διαμάχη, το νεανικό κοινό και οι φόβοι για το πώς χρησιμοποιούνται τα δεδομένα των χρηστών

Το TikTok είναι το μέσο το οποίο εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν καθημερινά για να παρακολουθήσουν βιντεάκια μουσικής, επιδείξεις μαγειρικής και χιλιάδες γάτες και σκύλους σε απίστευτες πόζες. Είναι επίσης το μέσο όπου όλο και περισσότεροι νέοι στις ΗΠΑ λαμβάνουν τα νέα τους.

Μεταξύ των ενηλίκων Αμερικανών, η εξάρτηση από το TikTok για ενημέρωση έχει σχεδόν τριπλασιαστεί από το 2020, από 3% σε 10% τα τελευταία δύο χρόνια. Περίπου το ένα τέταρτο των ενηλίκων κάτω των 30 ετών στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν πλέον τακτικά το TikTok για ειδήσεις, σύμφωνα με μια νέα μελέτη από το Pew Research Center. Λιγότεροι Αμερικανοί αναζητούν ειδήσεις στα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικά στο Facebook, το Twitter, το Reddit και το Snapchat, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας.

Το Pew Research Center μπορεί ακόμη και να υποτιμά την επιρροή της κινεζικής πλατφόρμας, καθώς δεν εξέτασε δεκάδες εκατομμύρια χρήστες TikTok κάτω των 18 ετών. Σύμφωνα με την Forrester Research σχεδόν τα δύο τρίτα των εφήβων των ΗΠΑ μεταξύ 12 και 17 ετών χρησιμοποιούν το TikTok, ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό από το 57% που δηλώνει ότι χρησιμοποιεί το Instagram.

Η πολιτική διαμάχη του TikTok

Το TikTok εκτοξεύτηκε και κυριάρχησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την κυκλοφορία του το 2016, προσελκύοντας περισσότερους από 1 δισεκατομμύριο χρήστες μέσα σε μια πενταετία. Συγκριτικά, χρειάστηκαν περισσότερα από 10 χρόνια για το Facebook για να φτάσει σε αυτό το σημείο. Σήμερα, το TikTok και η κινεζική μητρική του εταιρεία ByteDance, ακμάζουν παρά την απώλεια πρόσβασης στην αγορά της Ινδίας, λόγω στρατιωτικών εντάσεων μεταξύ Κίνας και Ινδίας, καθώς και της ανησυχίας των ΗΠΑ για ζητήματα εθνικής ασφάλειας.

Παρά τη δημοτικότητά του, το TikTok συχνά δεν είναι αξιόπιστη πηγή ειδήσεων. Όπως πολλές άλλες πλατφόρμες, το TikTok είναι γεμάτο από θεωρίες συνωμοσίας, πολιτική παραπληροφόρηση και παραπληροφόρηση για την υγεία. Έχει επίσης αντιμετωπίσει αυξανόμενη κριτική σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ελέγχει και φιλτράρει το περιεχόμενό του. Αναφορές έχουν επισημάνει ότι έχει μπλοκάρει περιεχόμενο που κριτικάρει την κινεζική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων αναρτήσεων σχετικά με τις διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας στο Χονγκ Κονγκ, τη σφαγή στην πλατεία Tiananmen και την ανεξαρτησία του Θιβέτ. Ο διευθύνων σύμβουλος του TikTok διαβεβαίωσε πρόσφατα τους αμερικανούς γερουσιαστές ότι κανένα στέλεχος της εταιρείας δεν έχει δεσμούς με το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα, αλλά οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας στην Κίνα υπόκεινται όλο και περισσότερο σε ντιρεκτίβες από το κυβερνών κόμμα του Πεκίνου.

© EPA/HAYOUNG JEON

Τα ειδησεογραφικά μέσα θέλουν το νεανικό κοινό του TikTok

«Ο ρόλος του TikTok στη διασπορά ειδήσεων εξακολουθεί να αυξάνεται», δηλώνει ο Andrew Grant, εκπρόσωπος του Pew Research Center. Προς το παρόν, το μεγαλύτερο μέρος του κοινού του Twitter εξακολουθεί να βασίζεται στην πλατφόρμα για ειδήσεις (53%), ενώ μόνο το 33% των χρηστών του TikTok βασίζεται σε αυτό για ενημέρωση, συγκριτικά με το Reddit (37%) ή το YouTube (30%).

Αυτό δεν εμπόδισε τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς των ΗΠΑ να συγκεντρωθούν γύρω από το TikTok για να προσεγγίσουν ένα νέο κοινό. Η Washington Post ήταν ένας από τους πρώτους μεγάλους οργανισμούς των ΗΠΑ που είχε παρουσία στο TikTok από το 2019. «Προς το παρόν, ο λογαριασμός TikTok της Washington Post είναι ως επί το πλείστον ένας τρόπος εξοικείωσης των νέων με την εφημερίδα», είχε δηλώσει ο δημοσιογράφος Dave Jorgenson το 2019.

Άλλοι οργανισμοί το αντιμετωπίζουν περισσότερο ως έναν άλλο τρόπο για να μεταδώσουν τις ειδήσεις, συμπυκνώνοντας το περιεχόμενό τους στα σύντομα, μικρού μεγέθους βίντεο κλιπ της πλατφόρμας. Η Jamelle Bouie των New York Times, ο Max Foster του CNN και η Victoria Derbyshire του BBC μεταφέρουν τις ειδήσεις ή κάνουν πολιτική ανάλυση μέσω της εφαρμογής. Το NBC News έχει μια εκπομπή με τίτλο «Stay Tuned for TikTok». Ο ιστότοπος NowThis έχει μια δυνατή παρουσία στο TikTok που καλύπτει μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων.

Οι φόβοι για τον τρόπο που το TikTok χρησιμοποιεί δεδομένα

Μια ομάδα υπαλλήλων της μητρικής εταιρείας ByteDance του TikTok σχεδίαζε να αξιοποιήσει δεδομένα και πληροφορίες από την εφαρμογή για να «παρακολουθήσει την τοποθεσία κάποιων συγκεκριμένων αμερικανών πολιτών», σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε στο Forbes την Πέμπτη 20 Οκτωβρίου.

Το TikTok έχει εμπλακεί σε διαμάχες τα τελευταία χρόνια σχετικά με το εάν η εφαρμογή θα μπορούσε να εκθέσει τα δεδομένα της στην κινεζική κυβέρνηση. Η εταιρεία εμπλέκεται σε μια συνεχή διαπραγμάτευση με ρυθμιστικές αρχές για την αντιμετώπιση των ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια, αλλά η έκθεση Forbes φαίνεται να επιβεβαιώνει μερικούς από τους χειρότερους φόβους.

Σε μια σειρά από tweets, η ByteDance επιτέθηκε στο Forbes και στην εν λόγω έκθεση, υποστηρίζοντας ότι αγνόησε κρίσιμες πληροφορίες που διαψεύδουν την ιστορία.

Το TikTok δήλωσε ότι η εφαρμογή «δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ για να στοχεύσει μέλη της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ακτιβιστές, δημόσια πρόσωπα ή δημοσιογράφους, ούτε τους προσφέρουμε διαφορετική εμπειρία περιεχομένου από άλλους χρήστες», αν και το TikTok συλλέγει διαφόρων ειδών δεδομένα όπως διευθύνσεις IP, ονόματα από WiFi και άλλα.

Τα νέα έρχονται σε μια ευαίσθητη στιγμή για το TikTok. Μετά την αναφορά του BuzzFeed News ότι υπάλληλοι της ByteDance στην Κίνα είχαν επανειλημμένα πρόσβαση σε δεδομένα αμερικανών χρηστών, η εταιρεία παρουσίασε ένα σχέδιο που ονομάζεται Project Texas. Το σχέδιο θα αποθηκεύει τα δεδομένα των αμερικανών χρηστών σε servers στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σχέδιο υποτίθεται ότι διασφαλίζει και προστατεύει τα  δεδομένα στα οποία θα έχουν πρόσβαση μόνο εξουσιοδοτημένο προσωπικό των ΗΠΑ, «σύμφωνα με τα πρωτόκολλα που αναπτύσσονται με την αμερικανική κυβέρνηση», ανέφερε το TikTok σε επιστολή του προς το αμερικανικό Κογκρέσο.

© EPA/ALEX PLAVEVSKI

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει βάλει στο μάτι το TikTok από τότε που ο πρώην πρόεδρος Donald Trump απείλησε να απαγορεύσει εντελώς την εφαρμογή στις ΗΠΑ. Μόλις τον περασμένο μήνα, οι New York Times ανέφεραν ότι το TikTok ήταν κοντά σε συμφωνία με την κυβέρνηση Biden σχετικά με τον τρόπο αποθήκευσης των δεδομένων της εφαρμογής για να κατευνάσει τις ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς μια ρύθμιση ασφαλείας που θα εγγυάται ότι οι εργαζόμενοι που εδρεύουν στην Κίνα δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα αμερικανών χρηστών του TikTok. Πέρα από την ασφάλεια των δεδομένων, υπάρχουν και άλλοι λόγοι ανησυχίας. Ο αλγόριθμος συστάσεων του TikTok θα μπορούσε να χειραγωγηθεί για να αποκρύψει ορισμένα θέματα ή να προωθήσει την οποιαδήποτε προπαγάνδα ωφελεί τους στόχους της Κίνας. Ωστόσο, σε συζητήσεις σχετικά με το απόρρητο και την ασφάλεια των δεδομένων, είναι γεγονός ότι η κινεζική κυβέρνηση δεν χρειάζεται το TikTok για να πάρει στα χέρια της τα δεδομένα αμερικανών χρηστών. Υπάρχουν εκατοντάδες εταιρείες στις ΗΠΑ που βγάζουν χρήματά πουλώντας πληροφορίες σε όποιον τις ζητήσει. Ακόμη και χωρίς την αγοραπωλησία δεδομένων, μια έρευνα της Gizmodo από το 2020 έδειξε ότι δεδομένα από αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας και κοινωνικών μέσων καταλήγουν συνεχώς σε servers που ανήκουν σε κινεζικές εταιρείες.