Καλίνιγκραντ: Το νέο σημείο ανάφλεξης ανάμεσα σε Ρωσία και Ευρώπη - Πού βρίσκεται

Οργή επικρατεί στη Μόσχα για την απόφαση της Λιθουανίας να μπλοκάρει τη μεταφορά εμπορευμάτων που υπόκεινται στις κυρώσεις της ΕΕ προς τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ στη Βαλτική Θάλασσα. Ο Νικολάι Πατρούσεφ γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας μετέβη στην περιοχή δηλώνοντας πως η Ρωσία θα προχωρήσει σε αντίποινα για τον αποκλεισμό, σύμφωνα με το Reuters.

Η επίσκεψη του Πατρούσεφ έχει ιδιαίτερη σημασία δεδομένου ότι η Λιθουανία έκλεισε σιδηροδρομικό διάδρομο από τη Ρωσία προς τον ρωσικό θύλακα για ορισμένα βασικά αγαθά, περιλαμβανομένων οικοδομικών υλικών, μετάλλων και άνθρακα. Έτσι ο ρωσικός θύλακας του Καλίνινγκραντ μπορεί να βρίσκεται εκατοντάδες μίλια δυτικά της Ρωσίας, αποτελεί, ωστόσο, το τελευταίο σημείο ανάφλεξης μεταξύ της Μόσχας και της υπόλοιπης Ευρώπης.

Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA, ο Πατρούσεφ είπε ότι «κατάλληλα μέτρα εξετάζονται σε διυπουργικό επίπεδο και θα ληφθούν στο εγγύς μέλλον. Οι συνέπειές τους θα έχουν σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο στον πληθυσμό της Λιθουανίας».

Την ίδια ώρα ο επιτετραμμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Μόσχα κάλεσε την Τρίτη τη Ρωσία να απόσχει από οποιαδήποτε βήματα και ρητορική κλιμάκωσης γύρω από αυτό που η Μόσχα αποκαλεί αντιρωσικούς περιορισμούς στη μεταφορά ρωσικών αγαθών μεταξύ του ρωσικού θύλακα του Καλίνινγκραντ, στη Βαλτική Θάλασσα και της υπόλοιπης Ρωσίας, τόνισε εκπρόσωπος της ΕΕ.

«Ο πρέσβης μας μετέφερε τη θέση μας για τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας και εξήγησε ότι η Λιθουανία εφαρμόζει τις κυρώσεις της ΕΕ. Δεν υπάρχει κάποιου είδους αποκλεισμός του Καλίνινγκραντ. Κάλεσε τους Ρώσους να απόσχουν από οποιαδήποτε βήματα και ρητορική κλιμάκωσης», σημείωσε ο Πέτερ Στάνο, σύμφωνα με το Reuters.

Προσφάτως, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, είπε πως εάν η Σουηδία και η Φινλανδία μπουν στο ΝΑΤΟ τότε η Ρωσία θα έπρεπε να ενισχύσει τις χερσαίες, ναυτικές και αεροπορικές της δυνάμεις στη Βαλτική.

Ο Μεντβέντεφ επίσης έθεσε ξεκάθαρα το θέμα της πυρηνικής απειλής λέγοντας πως δεν θα υπήρχαν άλλες συζητήσεις περί «αποπυρηνικοποιημένης» Βαλτικής- όπου η Ρωσία έχει τον θύλακα Καλίνινγκραντ ανάμεσα στην Πολωνία και στη Λιθουανία.

«Δεν μπορούν να υπάρξουν άλλες συζητήσεις για αποπυρηνικοποιημένο status για τη Βαλτική- η ισορροπία πρέπει να αποκατασταθεί» είπε ο Μεντβέντεφ, που ήταν πρόεδρος της Ρωσίας από το 2008 ως το 2012.

Που βρίσκεται το Καλίνιγκράντ και γιατί είναι σημαντικό (βίντεο)

Το Καλίνινγκραντ, παλαιότερα γνωστό ως Κένιγκσμπεργκ, πρωτεύουσα της Ανατολικής Πρωσίας, κατελήφθη από τον Κόκκινο Στρατό τον Απρίλιο του 1945 και προσχώρησε στη Σοβιετική Ένωση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.  Εκείνη την εποχή υπήρχαν πάνω από 2,6 εκατομμύρια Γερμανοί άμαχοι που ζούσαν στην περιοχή και η ναζιστική κυβέρνηση άρχισε να οργανώνει την πλήρη εκκένωση τους προς τα δυτικά προκειμένου να ξεφύγουν από τους ταχέως προελαύνοντες Σοβιετικούς.

Το Καλίνινγκραντ βρίσκεται στη νότια ακτή της Βαλτικής Θάλασσας, μεταξύ της Λιθουανίας και της Πολωνίας- και οι δύο χώρες είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Λαμβάνει επίσης μεγάλο μέρος των προμηθειών της μέσω δρομολογίων μέσω Λιθουανίας και Λευκορωσίας. Η πόλη και το λιμάνι είναι πλέον μια περιοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας, που αποσπάται μέσω ξηράς από την υπόλοιπη χώρα.

Η Ρωσία μετονόμασε την πόλη Καλίνινγκραντ το 1946 και ο γερμανικός πληθυσμός εκδιώχθηκε, με την πόλη να υποδέχεται άτομα από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Ήταν κλειστή στους ξένους μέχρι το 1991.

Δεδομένης της γεωγραφίας του, το Καλίνινγκραντ διατήρησε σχετικά στενούς οικονομικούς δεσμούς με τα ευρωπαϊκά κράτη τα χρόνια μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Αλλά οι σχέσεις αυτές έγιναν αναιμικές κατά τη διάρκεια της θητείας του Πούτιν, ιδιαίτερα μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2014 και την προσάρτηση της Κριμαίας, για τα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις. 

Το Καλίνινγκραντ είναι σημαντικό στρατηγικά και στρατιωτικά για τη Ρωσία. Έχει χαρακτηριστεί ως το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» του Κρεμλίνου στη Βαλτική Θάλασσα, όπου τα όπλα μπορούν να τοποθετηθούν σε κοντινή απόσταση από τη Δυτική Ευρώπη.

Ο ρωσικός στόλος της Βαλτικής έχει την έδρα του στο Καλίνινγκραντ και το Κρεμλίνο έχει τοποθετήσει πυρηνικά όπλα στον θύλακα, σύμφωνα με τη Λιθουανία. Η Μόσχα ανακοίνωσε την άνοιξη ότι είχε πραγματοποιήσει εκεί άσκηση προσομοίωσης με εκτοξεύσεις του πυραυλικού της συστήματος Iskander, με πυρηνική ικανότητα.

Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, το Καλίνινγκραντ προοριζόταν να γίνει το «Χονγκ Κονγκ της Βαλτικής». Λειτουργεί ως ειδική οικονομική ζώνη με χαμηλούς φόρους και σχεδόν καθόλου εισαγωγικούς δασμούς για την τόνωση των επενδύσεων, αν και η οικονομία παραπαίει, ιδιαίτερα μετά την πρώτη επιβολή των δυτικών κυρώσεων.