Κοσμος

Γενοκτονία Αρμενίων: Ημέρα μνήμης - Ποιες χώρες την έχουν αναγνωρίσει

107 χρόνια συμπληρώνονται

Newsroom
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

107 χρόνια συμπληρώνονται από την γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς - Η ιστορία και ποιες χώρες την έχουν αναγνωρίσει.

Σήμερα, 24 Απριλίου 2022, συμπληρώνονται 107 χρόνια από την γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς το 1915.

Ως γενοκτονία των Αρμενίων αναφέρονται τα γεγονότα εξόντωσης Αρμενίων πολιτών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σφαγές Αρμενίων είχαν γίνει και ενωρίτερα επί Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ, το 1894-96, με τον αριθμό των νεκρών να εκτιμάται μεταξύ 80 και 300 χιλιάδων και τον αριθμό των ορφανών παιδιών σε 50.000. Ωστόσο οι πλέον εκτεταμένες σφαγές Αρμενίων αποδίδονται στο κίνημα των Νεότουρκων (1908-18). Ως έναρξη της Αρμενικής Γενοκτονίας συμβολικά θεωρείται η 24η Απριλίου του 1915, όταν η ηγεσία της Αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και εκατοντάδες Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν. Θεωρείται μια από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες.

Τουρκικές πηγές αναφέρουν ότι ο αριθμός των νεκρών Αρμενίων ήταν από 600.000 ως 800.000, ενώ Δυτικές και Αρμενικές πηγές ανεβάζουν τον αριθμό των σφαγιασθέντων στο 1.500.000.

Αρμένια μητέρα δίπλα στα πτώματα των πέντε παιδιών της περιμένοντας την ταφή τους © Μουσείο - Ινστιτούτο Γενοκτονίας

Η άρνηση της Τουρκίας για την γενοκτονία

Η Τουρκία αρνείται την ύπαρξη «γενοκτονίας» και ισχυρίζεται ότι δεν υπήρχε εξόντωση αλλά εκτοπισμός του Αρμενικού πληθυσμού. Το επίσημο τουρκικό κράτος υποστηρίζει πως οι Αρμένιοι αντάρτες υποστήριζαν τα ρωσικά στρατεύματα κατά την εισβολή τους στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Άλλοι αρνητές, υποστηρίζουν πως δεν υπήρξαν ενέργειες οι οποίες έχουν σκοπό την εξολόθρευση, άρα δεν είναι γενοκτονία. Σύμφωνα με τον Μουσταφά Ακιόλ, η γενοκτονία (την αποκαλεί «εθνοκάθαρση») συνέβη εξ αιτίας της κατάρρευσης της «ανεκτικής» Οθωμανικής αυτοκρατορίας και της ανάδυσης του εθνικισμού. 

Η Γενοκτονία των Αρμενίων πραγματοποιήθηκε παράλληλα και με τον ίδιο τρόπο με γενοκτονίες σε βάρος και άλλων χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως των Ελλήνων και των Ασσυρίων (Νεστοριανών χριστιανών).

Γενοκτονία Αρμενίων: Γυναίκες και παιδιά έπεφταν θύματα απαγωγής και εξισλαμίζονταν

Εκτός από τη δολοφονία ανθρώπων, η γενοκτονία περιλάμβανε και την απαγωγή γυναικών και παιδιών τα οποία εξισλαμίζονταν, άλλαζαν ονόματα και ενσωματώνονταν σε νοικοκυριά μουσουλμάνων (Τούρκων, Κούρδων, Αράβων κ.ά.) ως σύζυγοι ή σκλάβοι. Σύμφωνα με τα έθιμα των τοπικών φυλών, για να αποφεύγονται οι αποδράσεις, οι σκλάβοι μαρκάρονταν με τατουάζ στο πρόσωπο ή το λαιμό. Πόλεις όπως η Χαρπούτ (Δυτική Αρμενία) και η Μεζρέ (Αν. Τουρκία) είχαν γίνει κέντρα εμπορίας Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυρίων σκλάβων. Εκεί "οι πλέον επιθυμητές γυναίκες, κυρίως αυτές από πλούσιες οικογένειες, ζητούνταν από τοπικούς μουσουλμάνους και ελέγχονταν από γιατρούς για αρρώστιες κτλ." Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, στα εδάφη της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που κατέλαβαν οι σύμμαχοι απελευθερώθηκαν πάνω από 90.000 ορφανά Αρμενίων από την Τουρκία, τη Συρία, την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Αρμενία και τη Γεωργία.

Καραβάνι εκτοπισμένων Αρμενίων © Armin T. Wegner

Οι χώρες που έχουν αναγνωρίσει επίσημα την γενοκτονία των Αρμενίων

  • Αργεντινή
  • Βέλγιο
  • Καναδάς
  • Χιλή
  • Κύπρος
  • Ελλάδα
  • Γαλλία
  • Γερμανία
  • Ιταλία
  • Λετονία
  • Λιθουανία
  • Λίβανος
  • Ολλανδία (μαζί με των Ελλήνων και των Ασσυρίων, 2015), Γενοκτονία Αρμενίων (το 2018).
  • Πολωνία
  • Ρωσία
  • Σλοβακία
  • Σουηδία (μαζί με των Ελλήνων και των Ασσυρίων)
  • Ελβετία
  • Ουρουγουάη
  • Βατικανό
  • Βενεζουέλα
  • Αρμενία
  • Αυστρία (μαζί με των Ελλήνων και των Ασσυρίων)
  • Βολιβία
  • Τσεχία
  • Συρία
  • Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
  • Βραζιλία
  • Βουλγαρία
  • Λιβύη
  • Λουξεμβούργο
  • Παραγουάη
  • Πορτογαλία

Τη Γενοκτονία των Αρμενίων έχουν αναγνωρίσει, επίσης, τέσσερις περιοχές της Ισπανίας (Βασκονία, Καταλονία, Βαλεαρίδες Νήσοι, Ναβάρρα), η Σκωτία, η Ουαλία και η Βόρειος Ιρλανδία (από τo Ηνωμένο Βασίλειο) και δύο Πολιτείες της Αυστραλίας (Νέα Νότια Ουαλία και Νότια Αυστραλία). Στην αναγνώριση από τις Αυστραλιανές Πολιτείες (από κοινού με τις γενοκτονίες των Ελλήνων και των Ασσυρίων), συνέβαλε και η έρευνα του Ελληνο-αυστραλού μελετητή γενοκτονιών Παναγιώτη Διαμαντή, όπως αναγνωρίζεται από βουλευτές.

Ακολουθήστε την Athens Voice στο Google News κι ενημερωθείτε πρώτοι για όλες τις ειδήσεις