Κοσμος

Η «εφοδιαστική αλυσίδα» της κοκαΐνης στην εποχή της πανδημίας

Τα νέα δεδομένα στις διαδρομές της κοκαΐνης και τι γίνεται στην Ελλάδα

Κώστας Κυριακόπουλος
ΤΕΥΧΟΣ 807
9’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ποιες είναι οι νέες διαδρομές της κοκαΐνης σε όλον τον κόσμο και ποια η θέση της Ελλάδας και τον Βαλκανίων στους νέους συσχετισμούς

Υπάρχει μια πάρα πολύ ακριβή, «χρυσή» αλυσίδα. Είναι μία από τις ακριβότερες στον κόσμο, ίσως η ακριβότερη στον πλανήτη του οργανωμένου εγκλήματος. Και πάρα πολύ βαριά, σαν αυτές που φοράνε οι μαφιόζοι στους χοντρούς λαιμούς τους και μοιάζουν με τις αλυσίδες που δένουν πλοία σε λιμάνια. Μόνο που αυτή είναι η εφοδιαστική αλυσίδα της κοκαΐνης.

Μια αλυσίδα που, όπως και οι υπόλοιπες, υπέστη δομικές μεταλλάξεις από την πανδημία της Covid-19. Και οι συνέπειες δεν θα μπορούσαν να μην αφορούν και τη δική μας γειτονιά, τη γειτονιά των Βαλκανίων. Με λίγα λόγια και ενώ η πανδημία βρίσκεται μεταξύ 3ου και 4ου κύματος, στους ίδιους παγκοσμιοποιημένους δρόμους της κοκαΐνης μπορεί να κινούνται, υπό τις οδηγίες της ίδιας εγκληματικής οργάνωσης, τόσο μερικά κοντέινερ σε ένα πλοίο στη μέση του Ατλαντικού όσο και μερικά μηχανάκια με δεμένα κουτιά στο πίσω μέρος και οδηγούς να μοιάζουν με ντελίβερι κάνοντας διανομή της κοκαΐνης, πόρτα-πόρτα. Πριν από δύο μήνες, τον περασμένο Σεπτέμβριο, στη Νέα Σμύρνη, η σύλληψη ενός 32χρονου άντρα, πρώην ποδοσφαιριστή και νυν επιχειρηματία, μαζί με τη φίλη του, η οποία ήταν πρώην παίκτρια reality στην ελληνική τηλεόραση, είναι ενδεικτική της μεθόδου διακίνησης «πόρτα-πόρτα». Το ζευγάρι είχε μια βαλίτσα με περίπου 8 κιλά κοκαΐνης και οι πληροφορίες ανέφεραν ότι βρίσκονταν σε διαδικασία διανομής. Αλλά αυτό είναι η σταγόνα στους ωκεανούς της κοκαΐνης, κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Τα νέα δεδομένα στις διαδρομές της κοκαΐνης
Ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα των διεθνών Αρχών που καταγράφουν στις βάσεις δεδομένων τους πληροφορίες για το εμπόριο της κόκας σε ολόκληρο τον κόσμο;

  • Ρωγμές στη σφιχτή οργάνωση των καρτέλ με τη διανομή της κοκαΐνης να γίνεται από νέα αναδυόμενα εγκληματικά σχήματα.
  • Στροφή στις χερσαίες μεταφορές από Βαλκάνια προς την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη και όχι απευθείας από τη Λατινική Αμερική.
  • Το «πάνω χέρι» στην περιοχή των Βαλκανίων το έχουν πλέον αλβανικές εγκληματικές ομάδες, πολλές εκ των οποίων άρπαξαν τώρα την ευκαιρία να αναβαθμιστούν.

Ο αξιωματούχος από ευρωπαϊκή υπηρεσία δίωξης ναρκωτικών ήταν όσο σαφής επιτρεπόταν να είναι για όση ώρα κράτησε η βιντεοκλήση μας. Μιλούσαμε για τις αλλαγές που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια στους δρόμους διακίνησης των ναρκωτικών από την Κεντρική Αμερική προς την Ευρώπη, στις οποίες τώρα προστέθηκαν και οι αλλαγές που επέφερε η πανδημία στις διεθνείς μεταφορές. «Δύο είναι οι σημαντικότερες παρατηρήσεις που έχουμε για την περιοχή των Βαλκανίων, άρα και την Ελλάδα. Πρώτη, η απευθείας, πλέον, σύνδεση της Κολομβίας και άλλων παραγωγών χωρών της Λατινικής Αμερικής με τα Βαλκάνια, χωρίς τη μεσολάβηση άλλων χωρών και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό. Σε αυτό το στάδιο, αλβανικές ομάδες του οργανωμένου εγκλήματος, μερικές εκ των οποίων πριν από την πανδημία μπορεί να ήταν απλώς ομάδες λαθρεμπόρων τσιγάρων, έχουν αναβαθμιστεί και έχουν ρυθμιστικό και ουσιαστικό ρόλο στη διακίνηση κοκαΐνης στην ευρύτερη περιοχή. Από εκεί, στα παράλια της Αδριατικής και τα λιμάνια –οργανωμένα ή και φυσικά– της Δυτικής Ελλάδας έχουμε παρατηρήσει ότι οργανώνεται σημαντικό μέρος της διακίνησης προς χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης. Που σημαίνει, σας ξαναλέω, έχουμε περιορισμό των μεσαζόντων. Οι αλβανικές ομάδες έχουν καθιερώσει πλέον την ανοιχτή γραμμή με τα καρτέλ της Λατινικής Αμερικής. Θεωρούνται, πλέον, οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού. Συναγωνίζονται ακόμα και την ιταλική Ndrangheta, που έχει κάνει πίσω στις συγκεκριμένες διαδρομές, λόγω δύο σημαντικών παραγόντων. Ο πρώτος είναι οι συνέπειες της πανδημίας στις μεταφορές και ο δεύτερος είναι τα σημαντικά χτυπήματα που έχει δεχτεί η τεράστια αυτή οργάνωση από τις ιταλικές αρχές. Τελευταία, μάλιστα, έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις αλβανικών μαφιόζικων οργανώσεων να έχουν ηγετικό ρόλο στην καθοδήγηση άλλων μικρότερων με τη συμμετοχή Βέλγων, Βρετανών, Δανών, Γάλλων, Ιρλανδών, Μαροκινών, Ισπανών και Τούρκων», λέει, μεταξύ άλλων, στην «A.V.» η πηγή μας από ευρωπαϊκό μηχανισμό παρακολούθησης του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος.

Επιβεβαίωση των όσων λέει η πηγή μας περί απευθείας σύνδεσης των κολομβιανών καρτέλ με την Ελλάδα ήταν η δολοφονία του Βέλγου Kristof W., 47 ετών, το καλοκαίρι του 2020 στην οδό Δωδεκανήσου, στην περιοχή της Βούλας. Οι δολοφόνοι του τον περίμεναν στην πυλωτή της πολυκατοικίας όπου ζούσε και τον σκότωσαν με δύο σφαίρες στο κεφάλι, κλασική εκτέλεση – ξεκαθάρισμα λογαριασμών σε καρτέλ. Λίγες ημέρες μετά, οι ελληνικές Αρχές έλαβαν επίσημες πληροφορίες από τις αντίστοιχες βελγικές που ανάφεραν ότι ο άνθρωπος που κυκλοφορούσε στην Ελλάδα με πλαστή ταυτότητα και συστηνόταν ως σύμβουλος επιχειρήσεων είχε καταδικαστεί ερήμην, το 2015, από το εφετείο της Αμβέρσας σε 12ετή φυλάκιση για υπόθεση μεταφοράς κοκαΐνης σε κοντέινερ με άλλο, νόμιμο φορτίο. Παράλληλα, είχε καταδικαστεί για πολλές υποθέσεις ξεπλύματος μαύρου χρήματος, ενώ εξεταζόταν πολύ σοβαρά ο ρόλος του σε άλλες υποθέσεις μεταφοράς κόκας από Λατινική Αμερική προς Ευρώπη μέσω Ελλάδας με τον ίδιο τρόπο, μέσα σε κοντέινερ με σκουμπριά.

Κοντράρουν ακόμα και την Ndragheta
Κυριαρχία, λοιπόν, των αλβανικών συνδικάτων διακίνησης ναρκωτικών ακόμα και έναντι της πανίσχυρης ιταλικής Ndragheta στη Νότια Ευρώπη, αναζήτηση νέων λιμανιών στην Αδριατική και τη Μεσόγειο και μετατόπιση των σημείων εισόδου μεγάλων ποσοτήτων κοκαΐνης στην Ευρώπη είναι οι βασικές διαπιστώσεις των διεθνών διωκτικών αρχών. Η λέξη-κλειδί σε όσα έχουν συμβεί στον τρόπο λειτουργίας των καρτέλ τη Λατινικής Αμερικής, ο «κατακερματισμός». Εδώ και μερικά χρόνια, ακόμα και πριν ξεσπάσει η πανδημία, υπήρχαν πολλές και σημαντικές καταγραφές για τη δράση αλβανόφωνων ομάδων σε λιμάνια της Λατινικής Αμερικής που θεωρούνται κομβικά για το διεθνές εμπόριο κοκαΐνης, όπως της Βενεζουέλας, της Βραζιλίας, της Κολομβίας και του Εκουαδόρ. Αναφορές και μάλιστα διανθισμένες με πάρα πολλές λεπτομέρειες υπήρχαν και για τη δράση των αλβανόφωνων ομάδων και στα κομβικά για το εμπόριο κοκαΐνης ευρωπαϊκά λιμάνια, σε Βέλγιο, Ολλανδία, Γερμανία και Ισπανία.

Μία από τις πρώτες επιχειρήσεις των διεθνών Αρχών που οδήγησαν στα αρχικά συμπεράσματα της παγκοσμιοποιημένης δράσης βαλκανικών εγκληματικών οργανώσεων ήταν η κατάσχεση 850 κιλών κοκαΐνης μέσα σε ένα καταμαράν που έπλεε από την Καραϊβική προς την Ευρώπη, στα τέλη του 2020. Αποδείχτηκε ότι εμπλέκονταν μέλη διαφορετικών οργανώσεων από το Μαυροβούνιο, την Αυστρία, την Κροατία, τη Γαλλία, την Πορτογαλία, τη Σερβία και τη Σλοβενία. Οι έρευνες οδήγησαν περισσότερους από 20 Μαυροβούνιους στη φυλακή και λιγότερους από δέκα διαφόρων εθνικοτήτων στα χέρια των Αρχών.

Ακόμα πιο χαρακτηριστική για την πρωτοκαθεδρία των αλβανικών εγκληματικών οργανώσεων στη διακίνηση κοκαΐνης απευθείας από τα λατινοαμερικανικά καρτέλ προς την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και τη ΒΔ Αφρική, είναι η εξάρθρωση κυκλώματος με 181 κιλά κοκαΐνης στον Αστακό της Αιτωλοακαρνανίας, πριν από περίπου ενάμιση χρόνο. Η κόκα είχε παραχθεί στην Κολομβία και αφού είχε περάσει από το Σουρινάμ και τον Άγιο Βικέντιο στην Καραϊβική, κατέληξε με ιστιοπλοϊκό στον Αστακό και προοριζόταν για άλλες ευρωπαϊκές αγορές μέσω Ισπανίας αλλά και τη ΒΔ Αφρική μέσω Γιβραλτάρ. Ως εγκέφαλοι φέρονταν από τις ελληνικές Αρχές ένας Αλβανός, αρχιμαφιόζος με το ψευδώνυμο «Doctor», και ένας Άραβας από το Μαρόκο. Μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και ένα μέλος της αλβανικής εκδοχής της οργάνωσης που το 2010 είχε εμπλακεί σε μάχη με χειροβομβίδες με αστυνομικούς στον Βύρωνα. Τότε είχε σκοτωθεί και ένας Αλβανός περαστικός. Το ίδιος μέλος της οργάνωσης που συνελήφθη για την υπόθεση της κόκας είχε καταδικαστεί και είχε δραπετεύσει.

Κόκα σε όλη την Ευρώπη μέσω Ελλάδας
Οι ίδιες εγκληματικές οργανώσεις ρυθμίζουν και σημαντικό κομμάτι της διανομής στη Γερμανία, τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ακόμα και στην Αυστραλία. Η κοινή αλβανική γλώσσα και οι συγγένειες, φυσικές και επίκτητες με γάμους, καθώς αποκτούν συγγενικούς δεσμούς πολλοί μέχρι τότε, ξένοι μεταξύ τους, είναι δύο στοιχεία που εξασφαλίζουν την αποτελεσματική λειτουργία αλλά και την επέκταση των δραστηριοτήτων στις αλβανικές εγκληματικές οργανώσεις διακίνησης, σύμφωνα με τις καταγραφές των Αρχών. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, έχει αναφέρει ότι από το 2018 περίπου το 35% των εμπλεκομένων σε διακίνηση κοκαΐνης στο ελληνικό έδαφος είναι αλβανικής καταγωγής. Και η συνηθέστερη κάλυψη είναι πίσω από μεγάλες και νόμιμες εταιρείας μεταφοράς, αποθήκευσης αλλά και εγκαταστάσεων φυσικής ωρίμανσης μπανανών, από τη Λατινική Αμερική προς την Ευρώπη.

Είναι χαρακτηριστική η πρόσφατη σύλληψη περισσοτέρων από 60 στελεχών αλβανικής εγκληματικής οργάνωσης που είχαν οργανώσει την εισαγωγή πολλών τόνων ανώριμων μπανανών στη Γερμανία από τον Ισημερινό, τους οποίους είχαν διασπείρει σε εγκαταστάσεις ωρίμανσης σε πάρα πολλές περιοχές. Για την εκτέλεση όλης αυτής της επιχείρησης είχαν χρησιμοποιήσει όλες τις επαφές που είχαν με την Ndragheta και σκόπευαν να στήσουν ακόμα ένα δίκτυο χονδρικής της κοκαϊνης προς την Ευρώπη και κυρίως μέσω του λιμανιού της Αμβέρσας. Σε όλο το εύρος αυτής της επιχείρησης, καταγράφηκε ακόμα μία περίπτωση αναβάθμισης μιας πολυπληθούς αλβανόφωνης ομάδας με κοινά γλωσσικά, συγγενικά και εθνικά χαρακτηριστικά από ομάδα μικροαπατεώνων και διακινητών σε οργανωμένο εγκληματικό δίκτυο κοκαΐνης.

Όταν οι Αρχές αναφέρονται στις συνέπειες της πανδημίας και πώς αυτές διαμόρφωσαν τα νέα χαρακτηριστικά του τρόπου δράσης των λατινοαμερικανικών καρτέλ διακίνησης κοκαΐνης, εννοούν κατά κύριο λόγο τις σοβαρότατες ανακατατάξεις στις θαλάσσιες μεταφορές. Όλα αυτά μαζί συνθέτουν ένα διεθνές υγειονομικό, αστυνομικό και οικονομικό θρίλερ που είναι πολύ χειρότερο από όσο μπορεί να φαίνεται σε σειρές του Netflix. Και όπως σε όλες αυτές τις ιστορίες το «follow the money» είναι η πιο σίγουρη μέθοδος, τουλάχιστον για να κατανοήσει κανείς τι συμβαίνει.

Από την πλευρά των διακινητών, η αποστολή ναρκωτικών στην Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα πολύ μεγάλο εμπόδιο. Σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν υπάρχει χερσαία γέφυρα. Επομένως, οι διακινητές πρέπει να διακινούν κοκαΐνη μέσω θαλάσσης ή από τον αέρα. Η τελευταία μέθοδος είχε επιλεγεί μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '90 αλλά εγκαταλείφθηκε ως εξαιρετικά δαπανηρή, κυρίως για τις διαδρομές προς τη Βόρεια Ευρώπη. Στην τελευταία δεκαπενταετία τα καρτέλ έχουν επιλέξει κυρίως το «φύτεμα» της κοκαΐνης σε κοντέινερ με την ανάπτυξη απίστευτων μεθόδων απόκρυψης. Δεν λείπουν και άλλες μέθοδοι, όπως για παράδειγμα ένα μικρό υποβρύχιο που τον Νοέμβριο του 2019 είχε περάσει τον Ατλαντικό με τρεις τόνους κοκαΐνης και πιάστηκε σε ευρωπαϊκά νερά από την ισπανική αστυνομία.

Κοντέινερ με μπανάνες, καφέ και μεταλλεύματα
Ο σημαντικότερος, πάντως, και πιο διαδεδομένος τρόπος είναι τα κοντέινερ. Τα καρτέλ που συσκευάζουν την κοκαΐνη στα κοντέινερ από την Κολομβία, το Περού και άλλες περιοχές, ξέρουν ότι οι τελωνειακές αρχές κρίνουν το φορτίο ως «εξαιρετικά επικίνδυνο», όταν προέρχεται από τις συγκεκριμένες χώρες. Ένας ολόκληρος κόσμος εγκληματιών και διεφθαρμένων υπαλλήλων κρύβεται πίσω από όλες τις παραλλαγές της παραδοσιακής, πλέον, τεχνικής «rip-on, rip-off». Το «φύτεμα» της κοκαΐνης μέσα στο νόμιμο εμπόρευμα που μεταφέρει το κοντέινερ χωρίς καν να το γνωρίζει ο νόμιμος ιδιοκτήτης των εμπορευμάτων και το ξεφόρτωμά της πριν αρχίσουν οι διαδικασίες εκτελωνισμού ή εξόδου του κοντέινερ από το λιμάνι. Ένα ολόκληρο εγκληματικό σύμπαν, μια βιομηχανία που είτε θέλει είτε όχι, όσο καλά οργανωμένη και αν είναι, υπόκειται και αυτή στους νόμους της αγοράς. Και κυρίως στις επιπτώσεις από την πανδημία με σημαντικότερες το κλείσιμο των χερσαίων συνόρων και τα μυριάδες, ανυπέρβλητα επί του παρόντος, προβλήματα στις θαλάσσιες μεταφορές.

Σύμφωνα με πολλούς ειδικούς που παρακολουθούν το φαινόμενο, μεταξύ αυτών και τον άνθρωπο που μίλησε στην «A.V.», οι συνέπειες της πανδημίας στους δρόμους διακίνησης της κόκας έχουν τη μορφή ντόμινο. Η μείωση της κίνησης εμπορευματοκιβωτίων από τη Λατινική Αμερική προς την Ευρώπη. Τους πρώτους μήνες της πανδημίας, σημειώθηκε ραγδαία πτώση στον όγκο των εμπορευματοκιβωτίων που εισέρχονταν στην Ευρώπη. Μοιραία, οι ίδιες ποσότητες «στριμώχτηκαν» σε λιγότερα κοντέινερ. Και έτσι αυξήθηκαν και οι κατασχέσεις. Για παράδειγμα, στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, στο λιμάνι του Πειραιά είχε σημάνει συναγερμός για περίπου μία εβδομάδα. Η Δίωξη Ναρκωτικών της Ασφάλειας Αττικής, το Τμήμα Δίωξης Λαθρεμπορίου του Γ΄ Τελωνείου Πειραιά, το Τμήμα Δίωξης Ναρκωτικών του ΣΔΟΕ, την ανάλογη υπηρεσία του Λιμενικού αλλά και από το Γραφείο της αμερικανικής DEAπου εδρεύει στην Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα, ερεύνησαν μετά από πληροφορίες που είχαν από διεθνείς διωκτικούς μηχανισμούς, περισσότερα από 150 κοντέινερ. Σε ένα από αυτά που ερχόταν φορτωμένο με καφέ από τη Γουατεμάλα βρέθηκαν αριστοτεχνικά αποθηκευμένες περίπου 300 συσκευασίες με κοκαΐνη, το βάρος της οποίας έφτανε τα 352 κιλά. Μία από τις σημαντικότερες ποσότητες που έχουν κατασχεθεί στην Ελλάδα.

Με αεροπλάνα, φορτηγά και ιστιοπλοϊκά
Το κλείσιμο των συνόρων οδήγησε και στη μείωση των αερομεταφερόμενων ποσοτήτων με τον στόλο των ιδιωτικών αεροσκαφών των καρτέλ. Άρα, πολύ πιο περίπλοκα χερσαία δρομολόγια, πολλοί περισσότεροι έλεγχοι και απαγορεύσεις. Αυτό οδήγησε σε «σπάσιμο» των μεγάλων ποσοτήτων σε πολλές περισσότερες μικρότερες και τεράστιο κατακερματισμό των μεταφορών με διακινητές που γνωρίζουν καλά τις χερσαίες μεταφορές. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που τα αλβανικά εγκληματικά δίκτυα μαζί με άλλα από τα Βαλκάνια, όπως τη Βοσνία Ερζεγοβίνη, το Κοσσυφοπέδιο, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σερβία, αναβάθμισαν σημαντικά τον ρόλο τους στις απευθείας συνεννοήσεις με τα λατινοαμερικανικά καρτέλ.

Η συνολική μείωση κάθε είδους θαλάσσιας κυκλοφορίας, εμπορικής και τουριστικής, αύξησε στο έπακρο την προσοχή όλων των Αρχών κάθε χώρας σε οτιδήποτε πλέει και επιχειρεί να «δέσει» στα λιμάνια της. Βάσει του πλήγματος που έχει δεχθεί όλο το σύστημα των θαλάσσιων μεταφορών από τη μεταφορά κοντέινερ μέχρι τα αλιευτικά σκάφη, είναι αυτονόητο ότι έχουν πληγεί και τα καρτέλ που παραδοσιακά προτιμούν τις θαλάσσιες μεταφορές. Το ίδιο συνέβη και με την εναέρια κυκλοφορία όσον αφορά τα εμπορικά αεροσκάφη ή τις πτήσεις τσάρτερ και γενικώς των ιδιωτικών αεροσκαφών. Αυτό σημαίνει ότι οι παράνομες πτήσεις δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να χαθούν ανάμεσα σε πολύ μεγάλο αριθμό νόμιμων και οι πιθανότητες να εντοπιστούν είναι πολύ μεγαλύτερες από όσες σε περιόδους χωρίς lockdown στις μεταφορές.

Μέσα σε όλο αυτό το πακέτο για τις μεταφορές, νόμιμες και παράνομες, ήρθε να προστεθεί και ο χαλασμός που συμβαίνει στην παγκόσμια αγορά των κοντέινερ και ο οποίος φαίνεται ότι ακολουθεί κατά πόδας την ενεργειακή κρίση. Λόγω της κατάστασης που έχει προκαλέσει η πανδημία στις θαλάσσιες μεταφορές, η αγορά πλέον χαρακτηρίζεται από έλλειψη άδειων εμπορευματοκιβωτίων, από μειώσεις και συγχωνεύσεις δρομολογίων, μεταφορές σε διαφορετικά σημεία από αυτά που θα επιθυμούσε ο επιχειρηματίας και άλλα. Αποτέλεσμα αυτών είναι η μεταφορά κοντέινερ, τουλάχιστον στον άξονα Ασίας - Ευρώπης, να έχει καταστεί ασύμφορη. Παράγοντες της αγοράς λένε ότι, ενώ στην προ πανδημίας εποχή η μεταφορά ενός κοντέινερ στον ίδιο άξονα δεν κόστιζε περισσότερο από 1.500 - 1.700 ευρώ, τώρα η τιμή ξεπερνά ακόμα και τις 7.000 - 8.000 ευρώ. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά την αγορά είναι η τεράστια συσσώρευση κοντέινερ γεμάτων εμπορεύματα στην Κίνα που δεν μπόρεσαν ταξιδέψουν ελεύθερα λόγω των περιορισμών. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει ότι υπάρχει πολύ μεγάλη έλλειψη ελεύθερων κοντέινερ σε όλους τους υπόλοιπους άξονες.

Αν αυτό συνδυαστεί και με την κατακόρυφη αύξηση της τιμής των καυσίμων, εύκολα διαπιστώνει κανείς ότι και τα καρτέλ «πλήττονται» και αναγκάζονται να αναζητήσουν λύσεις σε καινούργια λιμάνια της Αδριατικής, τα οποία να ελέγχονται όσο το δυνατόν λιγότερο ή να υπάρχουν σε αυτά απολύτως «ελεγχόμενοι» υπάλληλοι. Φυσικό επόμενο σε όλη αυτή την

κατάσταση είναι η αύξηση των χερσαίων - οδικών μεταφορών με κάθε μέσο και όσο τον δυνατόν απαρατήρητα. Έτσι, τη δουλειά αναλαμβάνουν αυτοί που μπορούν να κινούνται πιο άνετα από τους άλλους. Κι η διακίνηση της κόκας από υπόθεση των καρτέλ μετατρέπεται σε υπόθεση ανθρώπων της καθημερινότητας. Ανθρώπων της διπλανής πόρτας.