Κοσμος

Η Νικαράγουα διχάζει την αριστερά

Οι εκλογές και η νίκη του Daniel Ortega για τέταρτη φορά προκάλεσαν βαθιές διαφοροποιήσεις

Τάκης Μίχας
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Νικαράγουα: Η επανεκλογή του Daniel Ortega, οι κατηγορίες για εκλογές-απάτη και τα συγχαρητήρια από αριστερές δημοκρατικές κυβερνήσεις.

Οι πρόσφατες εκλογές στη Νικαράγουα και το αποτέλεσμά τους προκάλεσαν παγκόσμιες αντιδράσεις. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έκαναν λόγο για εκλογές «φάρσα» και έσπευσαν να δηλώσουν ότι δεν αναγνωρίζουν το αποτέλεσμα που έφερνε τον Daniel Ortega για τέταρτη φορά στην εξουσία.

Στη Νικαράγουα είχαν συλληφθεί, φυλακισθεί ή εξορισθεί 7 προεδρικοί υποψήφιοι της αντιπολίτευσης κι έτσι δεν μπόρεσαν να λάβουν μέρος στις εκλογές. Έκαστος των οποίων, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Gallup, θα μπορούσε να είχε κερδίσει στις εκλογές τον Ortega. Από την πλευρά του ο νικητής των εκλογών δικαιολόγησε την απόφαση για τη σύλληψη των πολιτικών του αντιπάλων αποκαλώντας τους «γιους της σκύλας» (hijos de perra) του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, «προδότες της πατρίδας» κ.λπ.

Από την άλλη πλευρά, ο Kim Jong Un της Βόρειας Κορέας έσπευσε να στείλει τα θερμά του συγχαρητήρια στον Ortega και το ίδιο έπραξε –σε πιο αποστασιοποιημένο τόνο– και η Ρωσία.

Όμως οι εκλογές προκάλεσαν βαθιές διαφοροποιήσεις στον χώρο της αριστεράς στην Λατινική Αμερική. Ενώ γενικώς οι χώρες με δεξιές η κεντρώες κυβερνήσεις καταδίκασαν τις συνθήκες καταπίεσης κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές, στον χώρο της αριστεράς η εικόνα ήταν πιο διαφοροποιημένη.

Την θερμή τους υποστήριξη στον Ortega εξέφρασαν τα καθεστώτα της «σκληρής» αριστεράς, όπως η Κούβα και η Βενεζουέλα.

Η Αργεντινή και το Μεξικό που έχουν αριστερές δημοκρατικές κυβερνήσεις αρνήθηκαν να πάρουν επισήμως θέση επικαλούμενες την αρχή της μη ανάμιξης στα εσωτερικά των άλλων χωρών. Όμως τον περασμένο Ιούνιο οι κυβερνήσεις των δύο αυτών χωρών είχαν βγάλει ανακοίνωση ασκώντας κριτική στις συλλήψεις των πολιτικών αντιπάλων που εφάρμοζε ο Οrtega, κάτι που οδήγησε τον τελευταίο να ανακαλέσει τους πρέσβεις του από τις δύο αυτές χώρες.

Η στάση του Περού, στο οποίο πρόσφατα είχε εκλεγεί ο μαρξιστής δάσκαλος Pedro Castillo, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αμέσως η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει τα αποτελέσματα διότι οι εκλογές «δεν ήταν ελεύθερες δίκαιες ή διαφανείς. Αποδυναμώνουν τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου και για αυτό αξίζουν την καταδίκη της διεθνούς κοινότητας».

Διαφοροποιημένες ήταν επίσης και οι αντιδράσεις των προσωπικοτήτων που συνιστούν την Ομάδα της Puebla. Πρόκειται για μια ομάδα προσωπικοτήτων της αριστεράς που στοχεύουν με τις παρεμβάσεις τους να αυξήσουν την επιρροή του προοδευτικού χώρου στην περιοχή. Μεταξύ των μελών του βρίσκει κανείς τον εικονικό τ. πρόεδρο της Ουρουγουάης Pepe Mojica, τον τ. πρόεδρο της Βραζιλίας Ignacio Lula, τον τ. πρόεδρο της Βολιβίας Evo Morales, τον τ. πρόεδρο της Κολομβίας Ernesto Samper κ.ά.

Ο Pepe Mojica τον Ιούλιο είχε υπογράψει μαζί με 140 άλλους αριστερούς διανοούμενος της ΛΑ ένα κείμενο το οποίο ανέφερε μεταξύ άλλων: «Είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς αν ο Daniel Ortega αρρώστησε από την εξουσία ή είναι άρρωστος για εξουσία, αλλά αυτό στην πράξη δεν έχει σημασία σήμερα».

Τον περασμένο Αύγουστο ο Ignacio Lula έστειλε επιστολή στον Ortega ζητώντας του να μην εγκαταλείψει τη δημοκρατία. «Κάθε φορά που ένας ηγέτης θεωρεί τον εαυτό του αναντικατάστατο», έγραφε στην επιστολή του ο Lula, «αρχίζει να ανδρώνεται η δικτατορία». Από την άλλη πλευρά το Εργατικό Κόμμα της Βραζιλίας (του οποίου αρχηγός ήταν ο Lula) έβγαλε ανακοίνωση με την οποία υποστήριζε το αποτέλεσμα των εκλογών. Όμως προκλήθηκαν τέτοιες αντιδράσεις που μετά από δύο ημέρες αναγκάστηκε να την αποσύρει.

Ο Ernesto Samper δήλωσε ότι «η Νικαράγουα σπιλώνει την εικόνα των προοδευτικών δυνάμεων στην Λατινική Αμερική», ενώ ο Evo Morales από την πλευρά του εξέφρασε τα θερμά του συγχαρητήρια στον «αδελφό Daniel» για τα αποτελέσματα των εκλογών.

Αλλά ίσως η σοβαρότερη ενδοαρίστερη κρίση με αφορμή τη Νικαράγουα προκλήθηκε στην Χιλή όπου ο υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του μετώπου της αριστεράς, Gabriel Boric, κινδυνεύει να πάθει σοβαρή ζημιά από δηλώσεις του συμμάχου Κομμουνιστικού Κόμματος που υποστήριξε τα αποτελέσματα των εκλογών στη Νικαράγουα. Ο Boric απαίτησε από το ΚΚ να αποσύρει πάραυτα την ανακοίνωση. «Η Νικαράγουα», είπε, «χρειάζεται δημοκρατία όχι εκλογές-απάτη και διώξεις των πολιτικών αντιπάλων».