Πόλεμος προπαγάνδας στη Λιβύη

Σε ένα περίπλοκο παζλ έντονου διπλωματικού παρασκηνίου και ολοένα και πιο εντατικού «πολέμου δι’ αντιπροσώπων» στα περίχωρα της Τριπόλεως, με την Άγκυρα να αναβαθμίζεται έτι περαιτέρω σε περιφερειακό δρώντα και την Αθήνα να διεξαγάγει αγώνα δρόμου ώστε οι εξελίξεις να μην τη φέρουν προ τετελεσμένων γεγονότων, εξελίσσεται η κατάσταση στη Λιβύη. Σε διπλωματικό επίπεδο, το πλέον δυσάρεστο σενάριο για τα ελληνικά συμφέροντα είναι η δρομολόγηση μιας ειρηνευτικής διαδικασίας στην οποία η Τουρκία θα διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο, συμπαρασύροντας μάλιστα και το ΝΑΤΟ.

Το απόγευμα, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε στον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης Ακίλα Σάλεχ Ίσα και σύμμαχο του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ που ελέγχει το ανατολικό τμήμα της Λιβύης, ότι η Μόσχα τάσσεται υπέρ της άμεσης κατάπαυσης του πυρός και του πολιτικού διαλόγου με στόχο τον σχηματισμό ενιαίων οργάνων εξουσίας στην χώρα.

Ο Ρώσος ΥΠΕΞ και ο Ίσα υπογράμμισαν ότι οι απόπειρες στρατιωτικής επίλυσης της διένεξης στη Λιβύης είναι χωρίς προοπτική, αναφέρεται σε ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών την οποία εξέδωσε μετά την τηλεφωνική συνομιλία των δύο μερών.

«Κατά τη διάρκεια της συζήτησης υπήρξε σε βάθος ανταλλαγή απόψεων για την κατάσταση που διαμορφώνεται στην Λιβύη μέσα σε συνθήκες συνεχιζόμενης ένοπλης αντιπαράθεσης μεταξύ των στρατιωτικών και πολιτικών δυνάμεων που βρίσκονται στο ανατολικό και δυτικό τμήμα της χώρας. Και οι δύο πλευρές επισήμαναν ότι είναι άνευ προοπτικής οι απόπειρες στρατιωτικής επίλυσης της κρίσης και είναι αναγκαίο να ξεκινήσει χωρίς αναβολές ένας εποικοδομητικός διάλογος με την συμμετοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων της Λιβύης», αναφέρεται στην ανακοίνωση του ρωσικού ΥΠΕΞ.

Στην ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, υπογραμμίζεται ότι στο πλαίσιο αυτό ο Λαβρόφ υποστήριξε την πρόταση που διατύπωσε ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης στις 23 Απριλίου, η οποία προϋποθέτει «τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών και την ενεργοποίηση του ενδολυβικού διαλόγου με στόχο την επίτευξη συμβιβαστικών λύσεων ως προς τα υπάρχοντας προβλήματα και τον σχηματισμό ενιαίων οργάνων εξουσίας στην χώρα».

Οι δύο πλευρές, αναφέρεται στην ανακοίνωση, συζήτησαν «μερικές διεθνείς πτυχές της διευθέτησης της διένεξης στην Λιβύη» όπως και τις προοπτικές της υλοποίησης των αποφάσεων της διεθνούς Διάσκεψη για την Λιβύη που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο τις οποίες επικρότησε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Νωρίτερα ο αμερικανικός στρατός κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποίησε μαχητικά αεροσκάφη στη Λιβύη για να στηρίξει τους Ρώσους μισθοφόρους που αγωνίζονται στον πλευρό των δυνάμεων που ελέγχου το ανατολικό τμήμα της χώρας, εκφράζοντας την ανησυχία του για περαιτέρω κλιμάκωση της διένεξης στην Λιβύη.

Από την πλευρά της, νωρίτερα η κυβέρνηση της Τρίπολης υποστηρίζει πως εκατοντάδες Ρώσοι μισθοφόροι που μάχονται στο πλευρό του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ απομακρύνθηκαν από το μέτωπο της Τρίπολης και βρίσκονται στο Μπάνι Ουαλίντ, 170 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας.

Ο στρατάρχης Χάφταρ, ο ισχυρός άνδρας της ανατολικής Λιβύης, εδώ και έναν χρόνο έχει εξαπολύσει επίθεση με στόχο την κατάληψη της Τρίπολης όπου εδρεύει η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNA). Όμως, οι συγκρούσεις πολύ σύντομα περιορίστηκαν στα νότια της πρωτεύουσας ενώ τις τελευταίες εβδομάδες η πλευρά του Χάφταρ έχει υποστεί πολλές ήττες.

Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την ανακοίνωση των δυνάμεων της GNA, «ένα στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος τύπου Antonov 32 προσγειώθηκε το Μπάνι Ουαλίντ» για να συμμετάσχει στην απομάκρυνση των μισθοφόρων της Βάγκνερ «προς άγνωστη κατεύθυνση». Συνολικά, επτά στρατιωτικά αεροσκάφη έφτασαν από την Κυριακή στο Μπάνι Ουαλίτ, μεταφέροντας πυρομαχικά και στρατιωτικό εξοπλισμό και θα αναχωρήσουν «με τους μισθοφόρους» της ιδιωτικής εταιρείας Βάγκνερ. Η GNA υποστηρίζει ότι 1.500-1.600 μισθοφόροι βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην πόλη.

Προς το παρόν δεν είναι δυνατόν να επιβεβαιωθούν αυτές οι πληροφορίες από ανεξάρτητη πηγή.

Σε ένα βίντεο που μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι Libya al-Ahrar, που εδρεύει στην Τρίπολη, διακρίνονται ένοπλοι άνδρες να επιβιβάζονται σε ένα αεροσκάφος που μοιάζει με Antonov 32. Στον διάδρομο του αεροδρομίου φαίνεται και ένα ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα Pantsir.

Ήδη, τις προηγούμενες εβδομάδες σταδιακά η Τουρκία ενίσχυε τις δυνάμεις του Σαράζ και υπάρχουν εκτιμήσεις ότι πλέον η Αγκυρα σχεδιάζει να μεταφέρει ακόμα πιο ισχυρές μονάδες. Υπολογίζεται ότι έχουν ήδη μεταφερθεί περίπου 4.000 μαχητές από τη Συρία, ενώ το πραγματικά δυσοίωνο σενάριο για την Αθήνα, θα ήταν η αεροπορική βάση Αλ Γουατίγια να αποτελέσει έδρα για μόνιμη στάθμευση τουρκικών μαχητικών ή και άλλων αεροσκαφών, πέρα από τα UAV που δρουν προς όφελος των δυνάμεων του Σαράζ.

Μάλιστα, στο μέσον της εβδομάδας που πέρασε δύο μεταγωγικά C-130 μετέφεραν ουκρανικής κατασκευής αντιαεροπορικά στη Μισράτα, ενώ στα ανοιχτά της Τρίπολης παραμένουν τέσσερις τουρκικές φρεγάτες τύπου G, οι οποίες μάλιστα επιχειρούν κατά των δυνάμεων του Χαφτάρ με την υποστήριξη ενός πετρελαιοφόρου επί σχεδόν δύο συνεχόμενους μήνες. Η στρατιωτική κινητικότητα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο παρακολουθείται στενά από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.

Είναι απολύτως σαφές ότι η Αθήνα βρίσκεται σε μια δύσκολη καμπή, η οποία την υποχρεώνει να μοχλεύσει όποια επιρροή έχει στη Βεγγάζη, ώστε να βρίσκεται με κάποιο τρόπο στο τραπέζι της επόμενης ημέρας. Αυτή τη στιγμή ο δίαυλος που υπάρχει ανάμεσα σε Αθήνα και Βεγγάζη επιτρέπει τις επαφές με ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Αίγυπτο για το Λιβυκό. Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας συνομίλησε το απόγευμα της Πέμπτης με τον Aμερικανό πρεσβευτή στη Λιβύη Ρίτσαρντ Νόρλαντ και λίγες ώρες αργότερα με τον πρόεδρο της λιβυκής Βουλής Αγκίλα Σάλεχ. Υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για νέα προσπάθεια διαμεσολάβησης, αυτή τη φορά στη Βαλέτα της Μάλτας και είναι δεδομένο ότι η Τουρκία θα έχει θέση σε αυτό το τραπέζι.

Την ίδια ώρα, η αποστολή των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη (Manul) "καταδίκασε έντονα" κάθε χρήση ναρκών κατά προσωπικού εναντίον αμάχων σε ορισμένες συνοικίες της Τρίπολης, την πρωτεύουσας της Λιβύης όπου μαίνονται αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ αντίπαλων δυνάμεων τον τελευταίο ένα και πλέον χρόνο.

Η Manul "ανησυχεί ιδιαίτερα μετά τις πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες, κάτοικοι των περιοχών Αϊν Ζάρα και Σαλαχεντίν στην Τρίπολη, σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν από εκρηκτικούς μηχανισμούς (IED) τοποθετημένους μέσα ή κοντά στο σπίτι τους", ανακοίνωσε η αποστολή του ΟΗΕ.

Τον Απρίλιο του 2019, ο στρατάρχης Χάφταρ, ο ισχυρός άνδρας της ανατολικής Λιβύης, εξαπέλυσε επίθεση με στόχο, μάταια μέχρι τώρα, να καταλάβει την Τρίπολη, την έδρα της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA) που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ.

Τις τελευταίες εβδομάδες, το στρατόπεδο του Χάφταρ υπέστη ήττες και οι δυνάμεις του αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από περιοχές που καταλάμβαναν επί μήνες.

Σε ανακοίνωση της χθες, Δευτέρα, η GNA κατηγόρησε τις προσκείμενες δυνάμεις στον Χάφταρ ότι "τοποθέτησαν νάρκες στα σπίτια πριν τα εγκαταλείψουν".

Σύμφωνα με την GNA, δύο άμαχοι σκοτώθηκαν το Σάββατο επιστρέφοντας στο σπίτι τους στη Σαλαχεντίν, συνοικία που βρίσκεται νοτίως της Τρίπολης και είναι η περιοχή της πρωτεύουσας στην οποία έχουν σημειωθεί οι βιαιότερες συγκρούσεις.

"Αυτή η τρομακτική μετάλλαξη της σύγκρουσης" σημειώνεται σε μια στιγμή που οικογένειες εκτοπίζονται εξαιτίας των μαχών εδώ και μήνες προσπαθώντας να βρουν "την ασφάλεια και την άνεση του σπιτιού τους", υπογραμμίζει η Manul, καταγγέλλοντας μια "σκόπιμη στοχοθέτηση".

Από την έναρξη της επίθεσης του στρατάρχη Χάφταρ, η βία έχει προκαλέσει τον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων, ανάμεσά τους πολλοί άμαχοι, και τη φυγή σχεδόν 200.000 ανθρώπων.

Η αποστολή του ΟΗΕ προέτρεψε τις οικογένειες να ζητήσουν συμβουλές από τις αρμόδιες αρχές και να αποφύγουν τις περιοχές που δεν είναι ακόμη ασφαλείς.

"Οι ενέργειες αυτές δεν εξυπηρετούν κανέναν στρατιωτικό στόχο", αλλά προκαλούν "ακραίο φόβο" μεταξύ των αμάχων, κατήγγειλε επίσης η αποστολή του ΟΗΕ.

Οι νάρκες κατά προσωπικού τοποθετούνται πολύ συχνά στην είσοδο των σπιτιών.

Οβίδες τύπου Howitzer ανακαλύφθηκαν επίσης μέσα σε ένα σπίτι στην κατοικημένη συνοικία αλ-Χαντάμπα αλ-Χάντρα στην Τρίπολη πριν από μερικές ημέρες, σύμφωνα με δυνάμεις που πρόσκεινται στην GNA, των οποίων οι πυροτεχνουργοί λένε ότι βρήκαν ρωσικές νάρκες κατά προσωπικού τύπου MON-100 (Minnoye Oskolochonym Napraveniem).

Από τον Απρίλιο του 2019, "έχουν βρεθεί περισσότεροι από πέντε τόνοι εκρηκτικών μηχανισμών και ρουκετών που ερρίφθησαν από τους πολιτοφύλακες του Χάφταρ", δήλωσε η GNA.

Η Λιβύη, που βυθίζεται στο χάος μετά την πτώση του Μουάμαρ Καντάφι το 2011, γνώρισε τα τελευταία χρόνια μια αυξανόμενη εμπλοκή ξένων δυνάμεων στις αντίπαλες δυνάμεις.

ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ: Live updates - Τι πρέπει να ξέρουμε για τον κορωνοϊό- Συνεχής ενημέρωση εδώ