Κοσμος

Όταν ο Carl Sagan έγραψε με ψευδώνυμο υπέρ της χρήσης και νομιμοποίησης της κάνναβης

Ένας υπέροχος άνθρωπος και επιστήμονας γράφει για ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα

Νικολέττα Σταμάτη
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Carl Sagan ήταν ένας από τους πιο γνωστούς αστρονόμους των ΗΠΑ, με πλήθος άρθρων σχετικά τόσο με την επιστήμη του, όσο και με άλλα ζητήματα, όπως η αλήθεια στον δημόσιο λόγο, η παγκόσμια ειρήνη και η κλιματική αλλαγή, ενώ ήταν υπεύθυνος για τη συγγραφή και την παραγωγή του βιβλίου και μετέπειτα της εμβληματικής τηλεοπτικής εκπομπής «Κόσμος: Ένα προσωπικό ταξίδι».

Μεταξύ των θεμάτων με τα οποία είχε καταπιαστεί, ήταν και η χρήση και η νομιμοποίηση της μαριχουάνας, μέσα από ένα κείμενο του για το βιβλίο του 1971 «Η επανεξέταση της μαριχουάνας». Ωστόσο, η ανάμειξή του σε αυτό έγινε γνωστή μόνο μετά τον θάνατό του το 1996, καθώς ο ίδιος φοβόταν ότι ίσως επηρεαστεί η καριέρα και η φήμη του αρνητικά.

Υπογράφοντας ως «Κος Χ» περιγράφει το πώς ξεκίνησε η σχέση του με τη μαριχουάνα, όταν έψαχνε νέα ενδιαφέροντα που δεν θα σχετίζονταν με την επιστήμη, και αναφέρει ότι κατέληξε να αλλάζει η αντίληψή του για πολλά πράγματα χωρίς να έχει επάνω του κάποια αρνητική σωματική επίδραση. Η πιο σημαντική συνειδητοποίηση που έκανε θεωρεί ότι είναι η ευκολία με την οποία χαρακτηρίζουμε έναν άλλον άνθρωπο ως «τρελό», μόνο και μόνο γιατί διαφωνούμε μαζί του ή γιατί αυτό που λέει είναι κάτι επίπονο για εμάς, και χρησιμοποιεί χαρακτηριστικά το παράδειγμα της Σοβιετικής Ένωσης, όπου έκλειναν τους πολιτικούς αντιφρονούντες σε ψυχιατρικά άσυλα.

Την ίδια στιγμή, κατά τη χρήση κάνναβης, μπορούσε να βιώσει καλύτερα εμπειρίες και αναμνήσεις και να δει τους συμβολισμούς που κρύβουν με μεγαλύτερη ευκολία. Ειδικότερα όσον αφορά την τέχνη, κατάφερε να αποκωδικοποιεί καλύτερα το μήνυμα που κάθε καλλιτέχνης θέλει να περάσει με το έργο του, αλλά και να εκτιμά σε ένα νέο επίπεδο την μουσική, αφού του ήταν δυνατόν να ξεχωρίζει κάθε κομμάτι μίας τριμερούς αρμονίας, αλλά και να απολαμβάνει όλο το περιεχόμενο των αντιστίξεων.

Παράλληλα, σχολιάζει ότι το κάπνισμα μαριχουάνας βελτίωσε τρομερά την ποιότητα και της σεξουαλικής του ζωής. Από τη μία, ενισχύεται η απόλαυση με μία αίσθηση έξτρα αισθησιασμού και από την άλλη. Από την άλλη, επιμηκύνεται –πιθανώς πλασματικά- η χρονική διάρκεια του οργασμού.

Υποστηρίζει, όμως, ότι η κάνναβη τον έχει βοηθήσει και σε ακαδημαϊκό επίπεδο αυξάνοντας την απόδοση της σκέψης του. Αφηγείται, μάλιστα, και μία μέρα που είχε καπνίσει: «Με οδήγησε στις απαρχές και τις αντιφάσεις του ρατσισμού μέσα από μία αποτύπωση του σε μία γκαουσιανή συνάρτηση καμπύλης. Ήταν κάτι, το οποίο ήταν σε έναν βαθμό προφανές, αλλά σπάνια αναφερόταν. Σχεδίασα τις καμπύλες με σαπούνι στους τοίχους του ντουζ και πήγα να καταγράψω την ιδέα μου. Η μία ιδέα οδήγησε στην άλλη και μετά από περίπου μία ώρα υπερβολικά σκληρής δουλειάς συνειδητοποίησα ότι είχα γράψει 11 σύντομες εκθέσεις σχετικά με ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών, πολιτικών, φιλοσοφικών και βιολογικών θεμάτων… Τις έχω χρησιμοποιήσει σε εναρκτήριους λόγους σε πανεπιστήμια, σε δημόσιες διαλέξεις και σε βιβλία μου».

Με βάση όλα τα παραπάνω, είναι φυσικό επόμενο ότι στο κείμενο του ο «Κος Χ» θα υπερασπιζόταν έντονα τη νομιμοποίηση της κάνναβης: «Το να μην είναι η κάνναβη νόμιμη είναι εξωφρενικό, ένα εμπόδιο στην πλήρη χρήση ενός φαρμάκου που βοηθάει να παραχθεί η γαλήνη και η διορατικότητα, η ευαισθησία και η αδελφικότητα, που τόσο απεγνωσμένα χρειάζεται ο σημερινός όλο και πιο τρελός και επικίνδυνος κόσμος μας».

Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι ο Σέιγκαν θεωρεί σε ένα βαθμό δεδομένο ότι όλοι θα αντιμετωπίσουν τη χρήση μαριχουάνας με τη δική του μετριοπάθεια και τον σκεπτικισμό του και παραβλέπει τα αρνητικά επακόλουθα που έχει η υπερβολική χρήση της, όπως είναι το μειωμένο κίνητρο, τα θέματα μνήμης και η ανικανότητα σχεδιασμού μακροπρόθεσμων σχεδίων.