Αν δεν υπήρχαν τα ντέρμπι της πόλης, τα ντέρμπι των αιωνίων όπως συνηθίζουν σωστότερα να τα αποκαλούν, το ποδόσφαιρο θα έμοιαζε με καλοκαίρι χωρίς ήλιο και θάλασσα. Κάτι ξενέρωτο δηλαδή και εμφιαλωμένο. Αν δεν σε πονέσει πραγματικά μια ήττα από συγκεκριμένη ακατονόμαστη ομάδα, που κατοικεί στην ίδια γειτονιά, στον ίδιο όροφο ενδεχομένως με σένα, και μάλιστα σε τέτοιον βαθμό που να σε καταστρέψει ψυχικά και σωματικά, αποκλείεται όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου και είσαι εσύ ο νικητής να μη νιώθεις σαν βασιλιάς, των ουρανών εισπράκτορας, Θεός και Παντοκράτορας. Δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό σ’ αυτή την υπερβολική εκδήλωση ικανοποίησης, ούτε καμία παρέκκλιση από το φυσιολογικό. Οι παρεκκλίσεις αρχίζουν όταν δεν αναγνωρίζεις το ίδιο δικαίωμα στην ικανοποίηση στο μεγάλο αντίπαλο. Θεωρώ ότι η ευτυχία και η δυστυχία έχουν μόνο ένα κοινό μεταξύ τους. Όσο κι αν προσπαθήσεις, αποκλείεται να εκφράσεις με λόγια αυτό που αισθάνεσαι τη στιγμή της κορύφωσης. Και η μεγάλη τους διαφορά αποτυπώνεται στο πρόσωπο αυτού που τις βιώνει.
Όταν ήμουν μικρός, πιτσιρικάς, έφηβος τσογλαναράς, κάθε φορά παραμονή του ντέρμπι δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Κούρνιαζα στο κουκούλι μου, γυρνούσα σα Δερβίσης με το κεφάλι ελαφρά γερμένο στο μαξιλάρι, στο ρυθμό μια υπερέντασης που δεν γνώριζα ούτε από πού έρχεται αλλά ούτε πώς να τη σταματήσω. Κάθε δευτερόλεπτο που περνούσε κουραζόμουν όλο και πιο πολύ. Ώσπου, στο τέλος, μου ήταν εντελώς αδύνατο να καταλάβω αν τελικά αποκοιμήθηκα ή απλά λιποθύμησα από την κούραση. Τα ντέρμπι ανάμεσα στον ΑΡΗ και στον ΠΑΟΚ δεν μοιάζουν με κανένα άλλο. Ούτε μπορούν να συγκριθούν με αυτά ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό ή με την ΑΕΚ. Καμία σχέση. Στο ντέρμπι της Θεσσαλονίκης όλα συμβαίνουν μέσα σε λίγα τετραγωνικά γης. Από τις ταράτσες στου Χαριλάου βλέπεις το γήπεδο του ΠΑΟΚ στην Τούμπα και το αντίθετο. Θέλεις δεν θέλεις συμμετέχεις. Αν δεν γουστάρεις και θέλεις να μείνεις και καλά ουδέτερος, μία λύση υπάρχει. Να ανακαλύψεις ένα πυρηνικό καταφύγιο κάπου στην πόλη, να τρυπώσεις μέσα φορτωμένος με νερό και ξηρή τροφή και να βγεις καμιά δεκαριά μέρες μετά το παιχνίδι. Γιατί τα μεθεόρτια κάπου τόσο κρατάνε. Αν μάλιστα δώσεις δικαιώματα, τότε μπορεί να κρατήσουν και μήνα.
Ανηφόρησα προς Βορρά την Παρασκευή που μας πέρασε, δυο μέρες δηλαδή πριν το ντέρμπι του ΑΡΗ με τον ΠΑΟΚ στο Κλεάνθης Βικελίδης. Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ προσπαθούσε αγωνιωδώς να μονοπωλήσει την πρώτη θέση ενδιαφέροντος. Τέτοια ώρα, τέτοια λόγια. Κάτι θα γινόταν σε περίπτωση που ένας δημιουργός σκεφτόταν να παρουσιάσει ένα ντοκιμαντέρ με πρωταγωνιστή την αιώνια ποδοσφαιρική κόντρα. Πώς ξεκίνησε, από ποιες γειτονιές, ποιες ήταν οι μεγαλύτερες νίκες, ποιοι και σε ποια παιχνίδια κέρδισαν τη μάχη της εξέδρας, ποια ήταν τα μεγαλύτερα σε έκταση σκορ, ποιος ποδοσφαιριστής έχει τις περισσότερες συμμετοχές, τα περισσότερα γκολ. Αυτό μάλιστα. Αλλιώς, πού χρόνος για κουλτούρα. Όλη η μαγεία σε αυτά τα παιχνίδια είναι η ατμόσφαιρα έξω από το γήπεδο. Αυτό το μπέρδεμα, μια ανθρωπογεωγραφία που αξίζει να μελετήσεις. Άλλοι κάθονται με τις ώρες στα καφενεία και μπαινοβγαίνουν να πάρουν μυρωδιά, άλλοι μπεκροπίνουν γιατί δεν αντέχουν την προσμονή και άλλοι καταπίνουν αλκοόλ έτσι γιατί είναι πιο must να μπουκάρεις στην κερκίδα χάλια, σούρα και αλλού. Όλα τα βρήκα όπως τα αφήνω κάθε φορά μετά από ένα τέτοιο παιχνίδι.
Η γενιά μου μεγάλωσε αλλά δεν θέλει να παραδεχθεί ανοιχτά ότι το ντέρμπι αυτό την έχει σημαδέψει, ότι το έχει παντρευτεί, έχει κάνει μαζί του οικογένεια, παιδιά που γεννούν υποχρεώσεις και συνεπώς είναι μέρος από τη ζωή της, από τον πολιτισμό της, από την καθημερινότητά της που με τα χρόνια έχει βαρύνει, έχει πάρει κιλά, της πέφτουν τα μαλλιά και γερνάει αντάμα με τους πρωταγωνιστές της. Λατρεύω τα ΑΡΗΣ-ΠΑΟΚ γιατί σε κάνουν και πάλι παιδί. Γιατί θέλεις, χωρίς να μπορείς να το εξηγήσεις, να πας νωρίς στο γήπεδο, στα γύρω στενά και στέκια, να τσακωθείς με όσους σου τη σπάσουν, χωρίς να σημαίνει απαραίτητα ότι αυτός είσαι. Το αντίθετο μάλιστα. Την επόμενη μέρα θα είσαι και πάλι ένας άλλος, ενήλικος, υπεύθυνος, σοβαρός, που δεν σπαταλάς το χρόνο σου για ανάλογες βλακείες. Λατρεύω τα ΑΡΗΣ-ΠΑΟΚ γιατί είναι δίδυμα αδέλφια με το μεγάλο σου έρωτα, τη μεγάλη αγάπη. Γιατί το πάθος γι’ αυτά δεν έχει γιατί. Αντίθετα, όταν δεν γουστάρεις κάτι, φτιάχνεις πανεύκολα μια στήλη ολόκληρη με αρνητικά που σε ενοχλούν. Λατρεύω τα ΑΡΗΣ-ΠΑΟΚ γιατί η ατμόσφαιρα όταν η ομάδα μπαίνει στο γήπεδο –και την ίδια ώρα η καρδιά σου κοντράρεται με τους ρυθμούς και τους χτύπους ενός κομπρεσέρ– είναι πάντα φαντασμαγορική και κοιτάζει σε μεγαλείο να ξεπεράσει την προηγούμενη. Γιατί όλα γύρω σου γίνονται 90 λεπτά, που θέλεις να τελειώσουν μεμιάς και συγχρόνως να διαρκέσουν χρόνια. Γιατί, νικητής ή ηττημένος, θα περιμένεις πάντα την επόμενη φορά. Πείτε μου, έχουμε πολλά να περιμένουμε στις μέρες μας; A
8°
