Ξεκίνησε από το μηδέν, έζησε πολλά και άφησε πίσω της περισσότερα. Η Γκαμπριέλ Μπονέρ Σανέλ γεννήθηκε στις 19 Αυγούστου του 1883 στο Σομίρ της Δυτικής Γαλλίας και άφησε την τελευταία της πνοή σε ηλικία 87 ετών στο Παρίσι, στις 10 Ιανουαρίου του 1971. Επί έξι σχεδόν δεκαετίες μονοπώλησε με τις ιδέες και τις δημιουργίες της στην υψηλή ραπτική, αλλάζοντας όλα όσα είχαν συνηθίσει οι άνθρωποι να θεωρούν κομψά. Ταγιέρ; Παντελόνι πρωί-βράδυ; Ζέρσεϊ; Κοντή πλισέ φούστα; Πουλόβερ με γυριστό λαιμό; Το αιώνια κλασικό μαύρο φόρεμα; Το στιλ καρέ; Το διαχρονικό άρωμα Chanel N°5; Όλα τα must του 20ού αιώνα φέρουν την έμπνευση και την υπογραφή της. To περίφημο στιλ Chanel. Μια σχεδιάστρια που δεν ήταν απλά μια απλή καταστηματάρχης. Mια τολμηρή στιλίστρια που έφερε τη μοντέρνα διάθεση στο look σε καιρούς που ήταν αδιανόητη.
Κόρη πωλητή ρούχων-εσωρούχων και πλύστρας, έγινε μοδίστρα όταν έζησε εσώκλειστη σε εκκλησιαστικό ίδρυμα. Στα χρόνια που θα ακολουθούσαν θα γινόταν μια από τις πρώτες γυναίκες-επιχειρηματίες σε έναν απαιτητικά ανδρικό κόσμο.
Από πού κρατάει το περίφημο «Κοκό»; Κάποιοι υποστηρίζουν πως προέρχεται από τη λέξη cocotte δηλαδή κοκότα. Άλλοι από το δημοφιλές τραγούδι της εποχής της «Ko Ko Ri Ko».
Παράτησε το τραγούδι για να ασχοληθεί με τη μόδα, γνώρισε την πλούσια ζωή μέσα από τους έρωτές της, εθίστηκε σε ουσίες, κατηγορήθηκε για σχέσεις με τη ναζιστική Γερμανία, καθόρισε το γυναικείο ντύσιμο.
Από το 1914 που άνοιξε το πρώτο της κατάστημα στο Παρίσι και το 1916 που ίδρυσε τον οίκο υψηλής ραπτικής «Chanel», μέχρι το 1977 που έγινε πραγματικότητα η πρώτη Prêt-à-Porter συλλογή ρούχων για τις ΗΠΑ και τον 21ο αιώνα όπου σε κάθε μητρόπολη θα βρεις ένα χώρο με το όνομά της, το γυναικείο ντύσιμο δεν θα ήταν ποτέ ίδιο χωρίς αυτή.
«Καμία γυναίκα δεν έχει την ίδια περίμετρο μπράτσου· ο ώμος δεν κάθεται ποτέ με τον ίδιο τρόπο…κι όλα εξαρτώνται από τον ώμο· αν ένα φόρεμα δεν πέφτει καλά στον ώμο, δεν θα πέσει ποτέ καλά… Το μπροστινό μέρος του σώματος δεν κινείται, η πλάτη είναι αυτή που δουλεύει. Μια χοντρή γυναίκα έχει πάντοτε στενή πλάτη, μια αδύνατη γυναίκα έχει πάντοτε ανοιχτή πλάτη· η πλάτη πρέπει να έχει περιθώριο να παίξει, τουλάχιστον δέκα εκατοστά· πρέπει να μπορείς να σκύψεις, να παίξεις γκολφ, να φορέσεις τα παπούτσια σου. Πρέπει λοιπόν να παίρνεις τα μέτρα της πελάτισσας με τα χέρια της σταυρωμένα…»
Για την υπερβολή
«Όλα τα υπερθετικά εξευτελίζουν. Ένας Αμερικανός με ενθουσίασε με την εξής φιλοφρόνηση: “Να έχεις ξοδέψει τόσα λεφτά και να μη φαίνεται!”»
Για τις συμβουλές
«Μισώ επίσης τις συμβουλές, όχι επειδή είμαι ξεροκέφαλη αλλά, αντιθέτως, επειδή επηρεάζομαι πολύ εύκολα. Εξάλλου οι άνθρωποι δεν σου δίνουν παρά τα παιχνίδια, τα φάρμακα και τις συμβουλές που ταιριάζουν στους ίδιους».
Για την ομορφιά
«Ομορφιά δεν σημαίνει επιτήδευση: γιατί άραγε τόσες μητέρες δεν διδάσκουν στις κόρες τους την ομορφιά αντί να τις μαθαίνουν να κάνουν νάζια; Είναι αλήθεια πώς η ομορφιά δεν μαθαίνεται μονομιάς, απ’ τη μια στιγμή στην άλλη· όταν, όμως, κάποια στιγμή, με την πείρα το καταλάβουμε, η ομορφιά έχει πάει περίπατο».
«Η γυναίκα που γερνάει ασχολείται όλο και περισσότερο με τον εαυτό της· και, κατά διαβολική συνέπεια της δικαιοσύνης των πραγμάτων, όταν ασχολείσαι με τον εαυτό σου, γερνάς πιο γρήγορα. Λυπάμαι τις κυρίες που κάνουν κούρες ανάπαυσης σε ειδικούς, οι οποίες τις βάζουν να κάθονται ακίνητες με τις ώρες σε αναπαυτικές πολυθρόνες μέσα στο σκοτάδι. Στο δέρμα τους είναι χαραγμένες οι χειρότερες ρυτίδες, οι ρυτίδες του εγωισμού-και γι’ αυτό δεν γίνεται τίποτα. Δεν ωφελεί να δίνεις χτυπηματάκια στο προγούλι σου, καλύτερα να κάνεις μασάζ στο ηθικό σου».
Για τα κοσμήματα
«Γιατί να θαμπώνεται κανείς από μια ωραία πέτρα; Καλύτερα να φορέσεις μια επιταγή γύρω απ’ το λαιμό σου. Το κόσμημα έχει αξία χρωματική, αξία μυστικιστική, μια αξία διακοσμητική: έχει όλες τις αξίες, εκτός από εκείνες πού μεταφράζονται σε καράτια. Αν το κόσμημα είναι ένα αφηρημένο σύμβολο, τότε είναι το σύμβολο της μικροπρέπειας, της αδικίας ή του γήρατος· τα πολύ ωραία κοσμήματα μου φέρνουν στο μυαλό ρυτίδες, την πλαδαρή επιδερμίδα πάμπλουτων γηραιών κυριών εν χηρεία, λιπόσαρκα δάχτυλα, θάνατο, διαθήκες, συμβολαιογράφους, νεκροθάφτες. Ένα κατάλευκο σκουλαρίκι πάνω σ’ ένα ηλιοκαμένο αυτί με μαγεύει».
Για τα ελαττώματα
«Οι γυναίκες κρύβουν τα ελαττώματά τους αντί να τα θεωρούν ένα επιπλέον στοιχείο της γοητείας τους. Πρέπει να ξέρεις να παίζεις, να χειρίζεσαι με πονηριά τα ελαττώματά σου· αν τα χρησιμοποιήσεις σωστά, πετυχαίνεις τα πάντα. Αυτό που πρέπει να κρύβεις είναι οι αρετές σου, αν έχεις, να ξέρουν όμως οι άλλοι ότι υπάρχουν».
11°
