Πίνα Μπάους

Οι συμπτώσεις κι ο χρόνος λειτουργούν συχνά με πολύ παράξενο τρόπο. Έχοντας για χρόνια στο μυαλό του να κάνει ένα ντοκιμαντέρ για την Πίνα Μπάους, μία από τις πιο σημαντικές γυναίκες στην ιστορία της τέχνης του χορού, ο Βιμ Βέντερς αναζητούσε το κατάλληλο μονοπάτι και τα απαραίτητα εργαλεία για να μεταφέρει στο σινεμά την ποίηση που μεταμόρφωναν σε κίνηση τα μέλη της ομάδας της. Όταν το βρήκε στην τρισδιάστατη τεχνολογία, που δείχνει να περνά στην ενηλικίωσή της με αυτό το φιλμ, εκείνη πέθανε λίγο μετά το ξεκίνημα των γυρισμάτων, στερώντας από την ταινία του Βέντερς την παρουσία της. Όμως εκτός του ότι η Πίνα Μπάους είναι παντού στο φιλμ μέσα από τις μαγικές θαρρείς χορογραφίες της, είναι αμφίβολο το αν η ταινία θα ήταν έστω και λίγο διαφορετική εάν ήταν ακόμη ζωντανή. Όσο πιο μακριά μπορείς να φανταστείς από ένα τυπικό ντοκιμαντέρ, το «Πίνα Μπάους» μοιάζει με κινηματογραφημένες περφόρμανς των έργων της άλλοτε στη σκηνή κι άλλοτε εκτός, στους δρόμους της πόλης ή στη φύση. Δίχως αφήγηση, δίχως βιογραφικά στοιχεία, δίχως καν συνεντεύξεις με ανθρώπους που έζησαν μαζί της, εκτός από λίγα άλλοτε συγκινητικά κι άλλοτε γεμάτα χιούμορ λόγια που λένε σε voice over οι χορευτές της, ο Βέντερς δοκιμάζει όχι να περιγράψει ή να αποτιμήσει τη γυναίκα, την καλλιτέχνιδα, αλλά να μας οδηγήσει να την κατανοήσουμε σε ένα βαθύτερο επίπεδο. Μοιάζει παράδοξο, αλλά το κατορθώνει απόλυτα. Η ίδια μπορεί να είναι απούσα, όμως το φιλμ είναι στην πραγματικότητα αυτή, κάτι σαν μια seance με το πνεύμα μιας σπουδαίας γυναίκας που ζει μέσα από τους ανθρώπους που ενέπνευσε και τα μέλη των σωμάτων τους, στα οποία έδωσε καινούργια ζωή. Ο Βέντερς είναι εδώ απλά ο ενδιάμεσος, και προς τιμήν του, ίσως, για πρώτη φορά επιτρέπει στο δικό του δημιουργικό εγωισμό να κάνει ένα βήμα πίσω για να δώσει χώρο σε εικόνες και μια τέχνη που μοιάζει μεγαλειώδης κι εύθραυστη και που δεν σου αφήνει άλλη επιλογή από το να της παραδοθείς.

• ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Βιμ Βέντερς
• ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Ρετζίνα Αντβέντο, Μαλού Αϊραούντο