Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ, G7 και της Ευρώπης βρίσκονται στις Βρυξέλλες για να εξετάσουν τα επόμενα βήματα της Δύσης έναντι της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Η συνεχιζόμενη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θα βρεθεί στο επίκεντρο της ατζέντας τόσο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όσο του ΝΑΤΟ και της G7 που θα ξεκινήσει σήμερα στις Βρυξέλλες με τη συμμετοχή του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
O Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι θα απευθυνθεί με τηλεδιάσκεψη στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, καθώς και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, αλλά και της G7 που πραγματοποιούνται σήμερα στις Βρυξέλλες. Όλοι οι ηγέτες της Δύσης που συναντώνται σήμερα αναμένεται να καταδικάσουν τη ρωσική εισβολή, να υποστηρίξουν την Ουκρανία και να εντείνουν την πίεση κατά της Μόσχας με ενότητα και συντονισμό.
Ένα θέμα που αναπόφευκτα θα τεθεί προς συζήτηση είναι το επίπεδο της προθυμίας της Ευρώπης να εμπλακεί στρατιωτικά στη σύγκρουση. Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ έχουν ήδη στείλει χιλιάδες επιπλέον στρατεύματα στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας, μαζί με περισσότερες δυνάμεις αεράμυνας, πολεμικά πλοία και αεροσκάφη σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τις δικές της άμυνες. Αλλά δεν είναι όλοι πρόθυμοι να προμηθεύσουν με όπλα την Ουκρανία.
«Θα πρέπει να επιταχύνουμε με τη διαδικασία του επείγοντος τις επενδύσεις στον τομέα της άμυνας», υπογράμμισε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, προσερχόμενος την Πέμπτη το πρωί στις Βρυξέλλες για συνομιλίες με τους ηγέτες της Ευρώπης και της Αμερικής. Ο γενικός γραμματέας της συμμαχίας χαρακτήρισε «μεγάλο λάθος» τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, προσθέτοντας ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν «έχει υποτιμήσει τη δύναμη του ουκρανικού λαού, τη γενναιότητα του ουκρανικού λαού και των ενόπλων δυνάμεών του».
Ο Στόλτενμπεργκ είπε ότι οι σύμμαχοι έχουν παράσχει υποστήριξη στην Ουκρανία για να βοηθήσουν το «θεμελιώδες δικαίωμά της στην άμυνα», αλλά υπογράμμισε για άλλη μία φορά ότι το βασικό καθήκον της στρατιωτικής συμμαχίας είναι η άμυνα και η προστασία των μελών του ΝΑΤΟ.
«Καθώς ο πόλεμος εξελίσσεται, βλέπουμε τη Ρωσία να επιτίθεται όλο και περισσότερο στον άμαχο πληθυσμό και να στοχεύει νοσοκομεία, σχολεία και καταφύγια. Αυτά τα εγκλήματα πολέμου πρέπει να σταματήσουν αμέσως. Οι υπεύθυνοι και οι συνεργοί τους θα λογοδοτήσουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο», τονίζει από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ, Σαρλ Μισέλ στην καθιερωμένη επιστολή-πρόσκληση προς τους ευρωπαίους ηγέτες για τη Σύνοδο Κορυφής.
Οι «27» θα συζητήσουν πώς θα υποστηρίξουν ακόμα περισσότερο την Ουκρανία σε αυτές τις δραματικές συνθήκες, καθώς οι ανθρωπιστικές ανάγκες εντός της χώρας αυξάνονται δραματικά και εκατομμύρια άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να τονίσουν ότι θα συνεχίσουν να παρέχουν ανθρωπιστική, πολιτική, οικονομική και υλική υποστήριξη στην Ουκρανία και να εξετάσουν συγκεκριμένη υποστήριξη προς τους Ουκρανούς πρόσφυγες και τις χώρες που τους φιλοξενούν.
«Είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε γρήγορα σε περαιτέρω συντονισμένες κυρώσεις», σημειώνει ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή του. Οι κυρώσεις είναι ένα από τα κύρια εργαλεία που έχει η ΕΕ για να ασκήσει πίεση στη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο, ενώ μαζί με τους διεθνείς συμμάχους, έχουν ήδη υιοθετηθεί τα ισχυρότερα μέτρα που έχουν υπάρξει ποτέ κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας. «Πρέπει τώρα να διασφαλίσουμε ότι αυτές οι κυρώσεις δεν θα παρακαμφθούν», επισημαίνει ο Σαρλ Μισέλ.
Όσον αφορά την ενεργειακή πολιτική της ΕΕ, που αντιμετωπίζει ακόμα μεγαλύτερες προκλήσεις με τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι ευρωπαίοι ηγέτες είχαν συμφωνήσει στη Σύνοδο των Βερσαλλιών να καταργήσουν σταδιακά την εξάρτηση των χωρών της ΕΕ από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα το συντομότερο δυνατό.
«Πρέπει τώρα να λάβουμε άμεσα μέτρα για να διασφαλίσουμε τον ενεργειακό μας εφοδιασμό για τον ερχόμενο χειμώνα», αναφέρει ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή του, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πώς τις επόμενες εβδομάδες και μήνες μπορεί να αμβλυνθεί η πίεση των υψηλών τιμών της ενέργειας στους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες είναι η αντιμετώπιση των αυξανόμενων τιμών των τροφίμων και η διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας.
Εξάλλου, στη συζήτηση για την Ασφάλεια και την 'Αμυνα, οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να υιοθετήσουν τη «Στρατηγική Πυξίδα», η οποία καθορίζει μια προοπτική ασφάλειας και άμυνας για την επόμενη δεκαετία.
Oι πέντε προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Μπάιντεν
Ο Μπάιντεν θα συμμετάσχει μαζί με άλλους δυτικούς ηγέτες στις Βρυξέλλες την Πέμπτη σε τρεις συνόδους κορυφής: ΝΑΤΟ, G7 και ΕΕ. Επίκεντρο των συναντήσεων είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία που σήμερα κλείνει ένα μήνα. Η συμμαχία του ΝΑΤΟ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα εμπλακεί πιο άμεσα και τα επανειλημμένα αιτήματα του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι για την ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία έχουν αποκλειστεί. Το ΝΑΤΟ δεν έχει αποφασίσει ακόμη πώς θα αντιδρούσε εάν η Ρωσία κλιμάκωνε δραματικά τη σύγκρουση στην Ουκρανία, όπως με μια επίθεση σε δυτική αυτοκινητοπομπή όπλων ή με τη χρήση χημικών ή ακόμη και τακτικών πυρηνικών όπλων.
Ποιες είναι όμως οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Μπάιντεν στην Ευρώπη; Το BBC συνοψίζει:
1. Επίδειξη ενότητας
Οι ΗΠΑ έχουν προχωρήσει μέχρι στιγμής στον ίδιο βηματισμό με τους συμμάχους τους, ειδικά στις πρώτες μέρες του πολέμου. Αλλά καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, οι πιθανότητες για διάσταση απόψεων θα αυξάνονται. Ο Μπάιντεν θα πρέπει να πείσει τους συμμάχους του ότι η ενισχυμένη αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ δεν είναι μια προσωρινή προϋπόθεση αλλά η νέα φυσιολογική κατάσταση.
2. Η προσφυγική κρίση
Η Πολωνία υποδέχεται το μεγαλύτερο μέρος των Ουκρανών προσφύγων που διέφυγαν από τη ρωσική εισβολή. Το να ανοίξει τα σύνορά της σε εκατομμύρια πρόσφυγες έχει ασκήσει σημαντική πίεση στη χώρα και, εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, θα μπορούσε να οδηγήσει σε κοινωνική αναταραχή και οικονομική αστάθεια. Το να διασφαλιστεί ότι η χώρα θα παραμείνει αξιόπιστο μέλος του ΝΑΤΟ είναι μια πιεστική ανησυχία των ΗΠΑ.
Ενώ οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί να παράσχουν πιο προηγμένες λύσεις αεράμυνας μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία, είναι πιο εύκολο να ειπωθεί παρά να γίνει. Υπάρχουν ανησυχίες για τα είδη της αντιαεροπορικής υποστήριξης που θα προκαλούσαν την αντίδραση της ρωσικής πλευράς κατά του ΝΑΤΟ και τη μεταφορά των όπλων στα χέρια της Ουκρανίας - κανένα από τα οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τους Ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ.
4. Οδικός χάρτης κυρώσεων
Οι πρωτοφανείς διεθνείς κυρώσεις δεν έχουν αποτρέψει τη Ρωσία από το να συνεχίσει την πλήρη επίθεσή της στην Ουκρανία. Ενώ οι δυτικοί σύμμαχοι επιμένουν ότι ο «πόνος» των κυρώσεων θα αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, υπάρχει αυξανόμενη πίεση στους ηγέτες των ΗΠΑ και της Ευρώπης να βρουν νέους τρόπους τιμωρίας της ρωσικής επιθετικότητας.
5. Η στάση της Κίνας
Τόσο η Αμερική όσο και η Ευρώπη θα χρειαστεί να καταβάλουν συντονισμένες προσπάθειες για να πείσουν την Κίνα να κρατήσει αποστάσεις από τη Ρωσία και, αν είναι δυνατόν, να είναι πιο δραστήρια στην καταδίκη της. Η απειλή κυρώσεων κατά της Κίνας σε περίπτωση που βιοηθήσει τη Ρωσία βαραίνει ήδη την κινεζική οικονομία. Α Αλλά η πρόσφατη υποστήριξη της Κίνας στη συμμετοχή της Ρωσίας στην επερχόμενη σύνοδο κορυφής της G20 υποδηλώνει ότι το έργο δεν θα είναι εύκολο.
