Σταφύλι από κρέας

Δαγκώνει η αφήγηση της Σκαλίδη σε τούτη τη νουβέλα της, που διαδέχθηκε το «Προδοσία και εγκατάλειψη» που της χάρισε το βραβείο καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα του περιοδικού «Διαβάζω».  

Κεντρικός χαρακτήρας είναι ο Φίλης. Ένας άντρας πληγωμένος. Τον περιστοιχίζουν η σύζυγός του Φρόσω κι οι κόρες τους Άννα και Μυρσίνη. Τον κατατρέχει πάντα η ανάμνηση της μάνας του, της καταπιεστικής και ημίτρελης Μαγδαληνής, που καταπίνει σκονάκια κι είναι θεριό ανήμερο. Ο Φίλης κουβαλά ενοχές προερχόμενες από τη σχέση του με τη μάνα του. 40άρης πια, εγκαταλείπει την οικογένειά του και τη δουλειά του και ζει άστεγος στο κέντρο της πόλης. Ένα βράδυ συναπαντιέται με τη μικρή Μαριάννα, που είναι κι αυτή δραπέτης από τη δική της καταπιεστική μητέρα. Η μικρή θα γίνει η αφορμή για να επανασυνδεθεί ο Φίλης με τους δικούς του στο τραγικό, παρ’ όλα αυτά, φινάλε. Είναι συνάμα το στοιχείο με το οποίο η Σκαλίδη δένει τους ήρωές της και κυκλώνει την πλοκή της. Απομένει ο αφηγητής, ο Φάνης, ο ζαμανφού Δον Ζουάν, που αγαπά την αλτρουίστρια Άννα αλλά κάνει έρωτα με την αδελφή της….

Υπάρχει βία στο βιβλίο της Σκαλίδη. Βία  εσωτερική. Αν το προηγούμενο βιβλίο της ήταν ένα σχόλιο πάνω στη βία που γεννά η αλλοτρίωση κι η μοναξιά στη σύγχρονη μεγαλούπολη, τώρα η βία γεννιέται από την αγάπη ή από την απουσία της· την αγάπη που δηλώνεται προσχηματικά. Που εκδηλώνεται εθιμοτυπικά, που γίνεται καταπιεστική και που δεν δίνεται αυθόρμητα και απρόσκοπτα στον άλλο – διόλου τυχαία, η κοινωνική εθελόντρια Άννα είναι η μόνη θετική ηρωίδα του βιβλίου και σε σημεία θαρρώ ότι γίνεται η πιο προσωπική «φωνή» της συγγραφέως.

Η αφήγηση της Σκαλίδη δεν ξεστρατίζει στο μελό. Δεν γλυκαίνει για να γίνει αρεστή, ούτε εκλιπαρεί για συμπάθεια προς τους ήρωές της. Γυρεύει απλώς την κατανόηση. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι χυμώδης, αβίαστη, χωρίς να γίνεται δήθεν ιδιωματική. Το κείμενό έχει ρυθμό. Κοφτό. Πιο σωστά, συγκοπτόμενο. Συχνά οι λέξεις αντηχούν σ’ αυτές που τις διαδέχονται. Ειδικά οι εσωτερικοί σαν σε παραλήρημα μονόλογοι της Μαγδαληνής, που σκίζουν σαν ξυράφι. 

«Σταφύλι από κρέας» 

Σταυρούλα Σκαλίδη

εκδ. Πόλις, σελ. 143