Κεραμικά της Χίου, 17ος-19ος αιώνας. Συλλογή Άγγελου Βλαστάρη

Πυρήνας του βιβλίου αυτού είναι η συλλογή από χιώτικα πιθάρια και καπάκια πιθαριών του Άγγελου Βλαστάρη. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται ωστόσο και σημαντικά κεραμικά από άλλες συλλογές, καθώς και πλούσιο αρχειακό υλικό. Σκοπός του δεν είναι απλώς η μελέτη της κεραμικής• φιλοδοξεί ταυτόχρονα να παρουσιάσει μια απτή όψη της μεγάλης πολιτιστικής και κοινωνικής ακμής της Χίου πριν τη σφαγή του 1822.

Τα κεραμικά αυτά είναι νεότερα, αλλά ακροπατούν στο μεσαιωνικό παρελθόν. Η αδρή κατασκευή, τα σχήματα και η διακόσμησή τους απαντούν σε βυζαντινά πιθάρια και υποδεικνύουν αρραγή αγγειοπλαστική παράδοση. Τα τεχνολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά τους μαρτυρούν τυποποιημένη τεχνολογική αλυσίδα και συγκεκριμένο τρόπο εκμάθησης της τέχνης. Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση ωστόσο είναι η πληθώρα επιγραφών, ημερομηνιών, χριστιανικών συμβόλων και διακοσμητικών μοτίβων πάνω τους. Τα κεραμικά αυτά αποπνέουν τη γενικότερη εξωστρέφεια, την πολιτιστική και θρησκευτική ελευθερία εκείνης της περιόδου. Αποτυπώνουν με γλαφυρότητα την εποχή τους και, καθώς είναι άρρηκτα συνυφασμένα με αυτή, εκλείπουν με το τέλος της, το 1822.