Η επιστροφή

Μία πρωτότυπη έρευνα για την ιστορία των αγωνιστών του Αλέξανδρου Υψηλάντη, που επέζησαν από τις φονικές συγκρούσεις της Επανάστασης του 1821 στη Μολδοβλαχία. Πολλοί από αυτούς κατέφυγαν στη ρωσική Οδησσό και από κει ξεκίνησαν τη δραματική πορεία της επιστροφής τους στην Ελλάδα. Απώτερος προορισμός ήταν η Μασσαλία, όπου θα επιβιβάζονταν σε καράβια για το Αιγαίο. Η πορεία τους δύσκολη. Φυγάδες, ρακένδυτοι και πεινασμένοι, διασχίζουν την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη εκτεθειμένοι στον βαρύ χειμώνα, με αποτέλεσμα πάρα πολλοί να χάσουν τη ζωή τους. Περνάνε από τη Ρωσία, την Πολωνία και τη Γερμανία, και φθάνουν στην Ελβετία, όπου η πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων τους καθηλώνει για μήνες, ενώ η Γαλλία τούς κλείνει τον δρόμο.

Οι Ελβετοί, οργανωμένοι σε πάνω από 100 φιλελληνικούς συλλόγους, τους φιλοξενούν στα διάφορα καντόνια, όπου βρίσκουν συγκινητική συμπαράσταση από πολίτες, την εκκλησία και τον Τύπο. Τους παρέχουν φαγητό, ρούχα, ιατρική περίθαλψη. Φιλέλληνες περιγράφουν σε συγγράμματα και εκδόσεις της εποχής την καθημερινότητα των φιλοξενουμένων. Στις μαρτυρίες τους, που παρουσιάζονται εδώ σε μετάφραση, καταγράφουν διάφορες ιστορίες και ονόματα φυγάδων, καθώς και τον αγώνα τους για την ελευθερία. Τελικά, η Γαλλία υποχωρεί, και έπειτα από 3.000 χλμ. δρόμο οι Έλληνες φθάνουν το 1823 στη Μασσαλία. Επιβιβαζόμενοι σε τρία καράβια, οι 158 από αυτούς επιστρέφουν στην πατρίδα. Το όνειρο γίνεται πραγματικότητα…