Το κίνημα των Furries διχάζει όσους θέλουν να μπερδέψουν αυτό το αστείο περί αυτοπροσδιορισμού με άλλα σοβαρότατα θέματα της ατζέντας των ανθρώπινων δικαιωμάτων
Τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει πολύ η ομπρέλα του αυτοπροσδιορισμού. Ο κόσμος έχει αρχίσει να μαθαίνει περισσότερα για θέματα αποδοχής, να δέχεται πως η διαφορετικότητα είναι κάτι υπαρκτό κι όχι απλά μια δικαιωματίστικη μανία που ωθεί τα μέλη της κοινωνίας που αισθάνονται εξοστρακισμένα, να πάρουν την εκδίκησή τους για την καταπίεση που υπέστησαν στο παρελθόν.
Η δυσφορία του φύλου, για παράδειγμα, δεν είναι μύθευμα. Είναι η πραγματικότητα πολλών παιδιών που ίσως δεν καταλαβαίνουν τι τους συμβαίνει. Αυτά τα παιδιά αισθάνονται ντροπή, φόβο, βιώνουν τον αποκλεισμό και πολλές φορές τη βία. Εάν σε ένα άτομο λοιπόν έχει δοθεί βιολογικό φύλο αρσενικό και κοινωνικό φύλο θηλυκό, η κοινωνία πρέπει να αγκαλιάσει αυτό το άτομο, να διαφωτίσει τους γύρω του αλλά και το ίδιο ώστε επιτέλους να υπάρξει ουσιαστική συμπερίληψη. Αυτό ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις.
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 του ισχύοντος Συντάγματος, κατοχυρώνεται το δικαίωμα καθενός για ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, εφόσον δεν προσβάλλονται τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζεται το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη. Επίσης κατά τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 5 του Συντάγματος, καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας και της γενετικής του ταυτότητας.
Ως ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας νοείται καταρχάς το ατομικό δικαίωμα (αυτό)προσδιορισμού της ταυτότητας. Αυτό καθορίζει τυπικά, με την έννοια της εξατομίκευσης και της ταυτοποίησης, τη σχέση του ατόμου με την έννομη τάξη και επικυρώνει την αναγνώρισή του ως υποκείμενο δικαίου, ενώ αποτελεί και συναισθηματικό στοιχείο του ανήκειν στην κοινότητα και της διαμόρφωσης των σχέσεων του ατόμου, τόσο με τον εαυτό του όσο και με τους τρίτους (Gutmann 2000).
Ο αυτοπροσδιορισμός φυσικά είναι ένας ευρύτερος όρος που δεν σταματά στο φύλο, αλλά μπορεί να αφορά και ένα ευρύτατο φάσμα της ανθρώπινης υπόστασης – και τονίζουμε το ανθρώπινης. Πού όμως τελειώνει το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού;
Εάν εγώ μια μέρα ξυπνήσω και αποφασίσω πως είμαι δέντρο (μικρό δέντρο λόγω ύψους κυρίως…), είναι ok να απαιτήσω από τους γονείς μου, τους φίλους μου, τους συναδέλφους μου, τις αρχές και την κοινωνία ολόκληρη να με αντιμετωπίζουν ως δέντρο; Θα συνεχίσω να έχω ανθρώπινα δικαιώματα από τη στιγμή που αυτοπροσδιορίζομαι ως δέντρο; Αν μου κόψει κάποιος το χέρι π.χ., πρέπει να τιμωρηθεί ή πρέπει να τον θεωρήσουμε κι αυτόν ξυλοκόπο;
Τα Furries ουσιαστικά είναι άνθρωποι που τους αρέσει να ταυτίζονται με ανθρωπόμορφους χαρακτήρες – να ντύνονται και να υιοθετούν συμπεριφορές ζώων. Δημιουργούν τη δική τους χνουδωτή ταυτότητα και αυτό το εξατομικευμένο avatar ζώου αντικατοπτρίζει τα ενδιαφέροντα και την προσωπικότητα αυτού που το φοράει. Υπάρχουν ανά τον κόσμο πολλά συνέδρια αφιερωμένα σε αυτό που όντως προωθούν τη δημιουργικότητα των ανθρώπων.
Στη Γιούτα, βέβαια, τα παιδιά που αυτοπροσδιορίζονται κανονικότατα ως furry χαρακτήρες, δαγκώνουν και γλείφουν τους συμμαθητές τους –δεν ενσαρκώνουν απλά έναν χαρακτήρα, τον ιδιοποιούνται– κι όταν αρρωσταίνουν τα πάνε στον κτηνίατρο λογικά (;)…
Σκέψου να είσαι ο διευθυντής του σχολείου ή δάσκαλος, να πας στη δουλειά και να δεις καμιά δεκαριά παιδιά αποφασισμένα ότι ξύπνησαν αρκουδάκια. Και καλά το ντύσιμο, δεν βαριέσαι… Όμως, φαντάσου να δεις τους μαθητές σου να δέχονται επίθεση από αυτά τα «αρκουδάκια» που γρατζουνάνε, δαγκώνουν και γλείφουν –με λίγα λόγια, παρενοχλούν κατάφορα– άλλους μαθητές.
Τι είναι τα Furries και τι έχει συμβεί με αυτά στα σχολεία της Γιούτα
Όπως είναι φυσικό, αυτό ξεσήκωσε έντονες αντιδράσεις στη σχολική περιφέρεια Nebo καθώς γονείς και μαθητές διαδήλωσαν εναντίον αυτής της νέας μόδας, όπως αναμετέδωσε κι ο τηλεοπτικός σταθμός KTVX και το αμφιλεγόμενο Fox News που εδρεύει στο Salt Lake City. «Είμαστε άνθρωποι και όχι ζώα!» (να μια φράση που δεν περίμενα ποτέ να την ακούσω με την κυριολεκτική της έννοια), «Αναγκαστική αποδοχή δεν συνιστά ελευθερία του λόγου!» και «Σταματήστε με την πλύση εγκεφάλου!», ήταν μερικά από τα αιτήματα των διαδηλωτών – πολλοί από αυτούς θα ήταν μάλλον πολύ έκπληκτοι που διαδήλωναν για κάτι τέτοιο.
Η διευθύντρια Kelly Taylor υποστηρίζει πως οι καταγγελίες για δαγκώματα, γρατζουνιές κ.λπ. δεν έχουν αποδειχτεί, παρ' όλα αυτά οι γονείς σε έξαλλη κατάσταση δημιούργησαν στο Change.org, μια αναφορά, ζητώντας από τη σχολική περιφέρεια να επιβάλει ενδυματολογικό κώδικα, ο οποίος θα απαγορεύει στους μαθητές να φορούν γούνινες στολές. Η αναφορά αυτή συγκέντρωσε πάνω από 2.700 υπογραφές σε μια μόλις μέρα.
Το ζήτημα έχει λάβει τεράστια έκταση και οι ιθύνοντες κάνουν ό,τι μπορούν για να κατευνάσουν τα πνεύματα. Βέβαια η Αμερική δεν είναι Ευρώπη. Η συζήτηση για θέματα αυτοπροσδιορισμού και αποδοχής δεν είναι τόσο ανοιχτή και προχωρημένη όσο στην Ευρώπη, οπότε φαντάζεστε το μένος ενός μέσου Αμερικανού όταν γυρνάει σπίτι το παιδί του και το έχει δαγκώσει ένα άλλο παιδί που αυτοπροσδιορίζεται ως σκίουρος. Είναι λογικό οι υπεύθυνοι των σχολικών μονάδων να θέλουν να καλύψουν, κατά κάποιον τρόπο, την κατάσταση.
Ο εκπρόσωπος της σχολικής περιφέρειας Seth Sorensen, ανέφερε ότι οι ιστορίες για μαθητές που ντύνονται σαν ζώα και τρομοκρατούν τους συμμαθητές τους είναι αβάσιμες. Στη συνέχεια ανέφερε «Οι μαθητές δεν συμπεριφέρονταν ο ένας στον άλλον με σεβασμό και συνέβαιναν πράγματα που απλώς δεν ήταν κατάλληλα ή ευνοϊκά για την εκπαιδευτική διαδικασία». Αργότερα παραδέχτηκε πως υπήρξαν μαθητές που φορούσαν μάσκες ή στολές ζώων, χωρίς όμως να παραδεχτεί ότι οι μαθητές είχαν συμπεριφορά ζώου, συμπεριλαμβανομένου και του δαγκώματος ή του γλειψίματος, για παράδειγμα.
Η Kelsey James, εκπρόσωπος του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου της Πολιτείας της Γιούτα, είπε ότι μια μικρή ομάδα μαθητών φορούσε στέκες με αυτιά ζώων, με αποτέλεσμα άλλοι μαθητές να τους πετούν φαγητό, σύμφωνα με το KSL.com.
Το σχολείο έστειλε μια επιστολή στους γονείς σχετικά με αυτό.
Η επιστολή υπενθύμισε στους μαθητές τον ενδυματολογικό κώδικα, ο οποίος λέει «κοσμήματα, αξεσουάρ, τατουάζ, μαλλιά, πρόσθετες τρίχες στο πρόσωπο και άλλα στοιχεία της εμφάνισης ενός μαθητή που τραβούν την αδικαιολόγητη προσοχή, και τελικά αποσπούν την προσοχή, διαταράσσουν ή παρεμβαίνουν με οποιονδήποτε τρόπο στη μαθησιακή ατμόσφαιρα και διαδικασία στο σχολείο, απαγορεύονται. Επιπλέον, απαγορεύονται συμπεριφορές, δραστηριότητες και εκδηλώσεις ή που δημιουργούν προβλήματα υγείας, ασφάλειας ή ευημερίας».
Φυσικά, εάν αυτό που υποστηρίζει η James είναι αλήθεια, ότι δηλαδή μαθητές που φόρεσαν απλά μια στέκα με αυτιά δέχτηκαν επίθεση, είναι απαράδεκτο καθώς τα παιδιά έχουν απόλυτο και αναντίρρητο δικαίωμα να φορέσουν ένα αξεσουάρ που τους αρέσει και δεν παραβιάζει τον ενδυματολογικό κώδικα του σχολείου. Το να βάλει ένα παιδί αυτάκια, δεν είναι τραγικό. Τραγικό είναι να νομίζει ότι είναι τίγρης και να επιτίθεται στους άλλους με την ιδιότητα της τίγρης –που δεν την έχει– και να απαιτεί να του συμπεριφέρονται σαν τίγρη –χωρίς να είναι– και φυσικά χωρίς να χάσει τα ανθρώπινα δικαιώματά του.
Γιατί λοιπόν αυτό το παιδί να θέλει να ζήσει ως τίγρης-αρκούδα-σκίουρος στην πόλη και δεν πάει να ζήσει στο δάσος ή στη ζούγκλα; Υποθέτω ότι οι αρκούδες θα κατανοήσουν πλήρως ότι το παιδί αυτοπροσδιορίζεται ως αρκούδα και θα το δεχτούν….!
Το πιο αστείο είναι πως οι γονείς και οι μαθητές οι οποίοι διαδήλωσαν, είναι στο τέλος της ημέρας συντηρητικοί και ακραίοι επειδή δεν θέλουν τα παιδιά τους να πηγαίνουν σε ένα σχολείο μαζί με αρκουδάκια και σκιουράκια που δαγκώνουν τα ανθρωπάκια. Έγιναν εκτενή ρεπορτάζ με δημοσιογράφους να παίρνουν συνεντεύξεις από γάτες, σκύλους, αλεπούδες και λύκους – όντως.
Στις 17 Ιανουαρίου το περιοδικό Rolling Stone δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Μαθητές που ντύνονται ζώα μπορεί να περισυλλέγονται από τον μπόγια αν περάσει ο Νόμος στην Οκλαχόμα». Ακούγεται σχεδόν αστείο αλλά διαβάζοντας, θες να γελάσεις - αισθάνεσαι ότι ζεις σε ένα παράλληλο sci-fi σύμπαν.
Ο Justin Humphrey παραδέχεται ότι το νομοσχέδιο που προτείνει, έχει κυρίως στόχο τον σαρκασμό όμως θεωρεί πως κάποιος πρέπει να αντιδράσει. Εάν, λοιπόν, αυτό το νομοσχέδιο είχε περάσει (φυσικά δεν πέρασε) -που μπορεί να έχει σκοπό τον σαρκασμό αλλά ήταν ένα εντελώς πραγματικό σενάριο-, τα παιδιά που ντύνονται ως γάτες και σκύλοι κατά τις σχολικές ώρες, θα μαζεύονταν από τον μπόγια (animal control).
Όπως έγινε σαφές από το δημοσίευμα, αυτό θα συμβαίνει εάν τα παιδιά συμπεριφέρονται και σαν ζώα στο σχολείο, ένα πρόβλημα αρκετά διαδεδομένο ώστε να τεθεί τόσο έντονα προς συζήτηση στον δημόσιο διάλογο.
Έχοντας πει αυτά, να πούμε ότι τα Furries μπορούν να είναι μια πολύ δημιουργική διαδικασία στο πλαίσιο κάποιου φεστιβάλ κι αποτελούν χόμπι για πολλούς ανθρώπους στον πλανήτη οι οποίοι είτε υιοθετούν είτε δημιουργούν τον δικό τους χαρακτήρα. Δεν πρέπει όμως να κυκλοφορούν δαγκώνοντας τον κόσμο.
Κλείνοντας, δεν γίνεται παρά να μην στοχαστεί κανείς πάνω στην εξέλιξη των διαφόρων κινημάτων. Υπάρχουν άνθρωποι που διατείνονται ότι θα κάνουν ό,τι τους γουστάρει κι εσύ πρέπει να το ανεχτείς γιατί είναι «δικαίωμά» τους και γιατί υπάρχει από πίσω ένα κίνημα που θα τους υποστηρίξει. Φυσικά, υπάρχει μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στο γελοίο και το επικίνδυνο, ανάμεσα στο χόμπι και την τρέλα, ανάμεσα στη διαφορετικότητα και την κατάχρηση των δικαιωμάτων που σου δίνει η κοινωνία - την οποία εσύ μισείς και απορρίπτεις. Σκοπός και στόχος όλων είναι να δημιουργήσουμε μια δίκαιη για όλ@ κοινωνία. Όμως ο ανερμάτιστος δικαιωματισμός μπορεί να οδηγήσει σε δρόμους ολοκληρωτισμού.
17°
