Δημοσιογράφος και μεταφράστρια, η Αργυρώ Μαντόγλου έχει δημοσιεύσει μέχρι σήμερα βιβλία όπως τα «Κατήχηση της Άνοιξης» (Γκοβόστης, 1992), «Γενέθλια βροχή» (Δελφίνι, 1995), «Βιρτζίνια Γουλφ café» (Aπόπειρα, 1999), «Βλέφαρα με τατουάζ» (Πατάκης, 2001). Το τελευταίο της μυθιστόρημα με τίτλο «Όλα στο μηδέν» (Ελληνικά Γράμματα) θα σε μυήσει, όχι στα μυστικά, αλλά στο modus vivendi του τζόγου.
Το «Όλα στο μηδέν» περιστρέφεται στο ρυθμό της ρουλέτας. Πιστεύεις ότι ο τζόγος είναι μια μικρογραφία της ίδιας της ζωής; Ο τζόγος, σε κάθε του μορφή, καλλιεργείται και ενθαρρύνεται από τις σύγχρονες καπιταλιστικές κοινωνίες. Η επένδυση σε ένα αβέβαιο μέλλον, η αδιαμαρτύρητη αποδοχή της ήττας, η άνευ όρων παράδοση στην ανελέητη ετυμηγορία απρόσωπων μηχανισμών που λειτουργούν πότε ως από μηχανής θεός και πότε ως καταστροφικό τσουνάμι, είναι μόνο κάποια από τα στοιχεία με τα οποία όλοι ζούμε καθημερινά, είτε δοκιμαζόμαστε στην αρένα της ζωής είτε σε αυτήν της τύχης. Στο καζίνο, επίσης, εξοικειώνεσαι με την έννοια της ήττας: Όσο συντριπτική κι αν είναι αυτή, εσύ θα συνεχίσεις να υπάρχεις και οφείλεις να τη διαχειριστείς. Σε μαθαίνουν να αποδέχεσαι τις συνέπειες των επιλογών σου. Κάθε σου πράξη έχει ένα τίμημα, ό,τι και να επιλέξεις θα πρέπει να πληρώσεις. Με αυτή την έννοια, τα καζίνα είναι και εκπαιδευτήρια στο χρόνο και στο κόστος.
Πώς αντιλαμβάνεσαι την έννοια της «Τύχης»; Ρισκάρεις στη ζωή σου εσύ η ίδια; Αν ο τζόγος θεωρείται και μια μορφή εθισμού, είσαι από αυτούς που «ποτίζουν» τους εθισμούς τους; Η τύχη είναι ένα ακόμα από τα βασικά μας ένστικτα. Ο τζόγος μοιάζει να είναι το ιδανικό μέσο για να βιώσουμε το χάος και την αβεβαιότητα. Η έκκληση στη θεά Τύχη είναι ο πανάρχαιος ανθρώπινος αγώνας να περιοριστεί αυτή η αβεβαιότητα. Τα τυχερά παιχνίδια αγγίζουν τη βαθιά μας επιθυμία για μεταμόρφωση: να πάρουμε για λίγο εμείς τα ηνία της μοίρας μας και να γίνουμε αυτοί που θα θέλαμε να είμαστε. Η τύχη σ’ ένα καζίνο είναι κρίσιμη επειδή αποκτά τη δύναμη να μεταμορφώνει. Επίσης, εκεί όλοι έχουν ίσες ευκαιρίες στο να δοκιμαστούν και να ονειρευτούν. Αντίθετα, με τις ανισότητες του έξω κόσμου, σ’ αυτούς τους χώρους η τύχη είναι απόλυτα δημοκρατική. Αν ρισκάρω; Νομίζω πως δεν θα μπορούσα να ζήσω μια ζωή χωρίς ρίσκο. Βρίσκω την ασφάλεια στην κίνηση, στο άγνωστο, στη δυνατότητα της περιπέτειας, σε ένα καινούργιο πεδίο εξερεύνησης και σε ένα «δύσκολο» θέμα. Αυτοί είναι οι δικοί μου εθισμοί και τους «ποτίζω», έως ότου εξαντληθούν από μόνοι τους.
Τι είναι αυτό που εξάπτει ερωτικά αλλά και ως παίκτες τους ήρωές σου, την Αυγή και τον Σταύρο; Η ίδια η παραμονή στο παιχνίδι, ενδεχομένως; Η δύναμη του παιχνιδιού να συρρικνώνει το χρόνο και να ζουν στο απόλυτο παρόν. Όπως και στον έρωτα, η μνήμη της ηδονής λειτουργεί διεγερτικά και αναζητούν, σε έναν επόμενο γύρο, την εμπειρία της νίκης – μιας παλιότερης ευφορίας. Οι επαναληπτικές ματαιώσεις δεν τους πτοούν, επειδή το σώμα καθυστερεί να συλλάβει τις αρνητικές πληροφορίες. Η παράταση της παραμονής στο παιχνίδι είναι η ανάγκη διάψευσης της πραγματικότητας. Ο Σταύρος, ο ήρωας-παίκτης, είναι ένας «άρχοντας των παραισθήσεων», αγκιστρωμένος από τη ρουλέτα, αυτή είναι η ταυτότητά του. Η δε Αυγή βιώνει τις δικές της αναπόφευκτες «περιφορές-θηλιές», μέχρις ότου εκτοξευτεί σε ένα επόμενο στάδιο.
Η αδυναμία σου στη Βιρτζίνια Γουλφ είναι λίγο-πολύ δεδομένη. Πέρα από αυτό, είχες καθόλου στο μυαλό σου τον «Παίκτη» του Ντοστογέφσκι όταν έγραφες το βιβλίο; Η πρώτη, εμβληματική φράση του βιβλίου είναι παρμένη από τον «Παίκτη», καθώς και κάποια θεματικά μοτίβα. Ο ήρωάς μου είναι ο αρχετυπικός παίκτης που δεν εγκαταλείπει ποτέ την αρένα. Αν και η έννοια του παίκτη έχει μετατοπιστεί μέσα στους αιώνες, εντούτοις, διατηρεί κοινά και αναγνωρίσιμα στοιχεία και μοτίβα συμπεριφοράς.
Έχεις ξεκινήσει να γράφεις κάτι άλλο. Αν ναι, θα μας δώσεις μια ιδέα; Η γραφή είναι τζόγος. Το θέμα, οι ήρωες, ο τρόπος αφήγησης της ιστορίας είναι στοιχήματα και μάλιστα ριψοκίνδυνα, με ασαφή αποτέλεσμα. Ο χρόνος θα δείξει σε ποια από τις ιδέες μου αξίζει να ποντάρω. Σίγουρα με ενδιαφέρει μυθιστορηματικά το παρόν, ένα «μετα-αστικό» μυθιστόρημα. Η αγριότητα και οι παραλλαγές της τρέλας στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις.
9°
