Βιβλιο

«Το τούνελ» του Γουίλιαμ Χ. Γκας

Είναι βαρύ (940 σελίδες μεγάλου μεγέθους), είναι χυμώδες (σε εκλεκτό χαρτί), είναι συναρπαστικό

Άρης Σφακιανάκης
ΤΕΥΧΟΣ 809
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Αναγνώστης με αιτία: Ο Άρης Σφακιανάκης γράφει για το βιβλίο «Το τούνελ» του Γουίλιαμ Χ. Γκας, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Πλησιάζουν Χριστούγεννα. Όλοι θα έχετε σίγουρα κάποιον φίλο που διαβάζει. Που διαβάζει πολύ. Που διαβάζει ενδελεχώς. Που δεν ικανοποιείται με αστυνομική λογοτεχνία ή μυθιστορήματα του συρμού. Που έχει διαβάσει τον Οδυσσέα του Τζόις και ισχυρίζεται ανερυθρίαστα πως έχει  τελειώσει ακόμη και τον Προυστ. Που πάνω στο γραφείο του σκονίζεται Η αγρύπνια των Φίνεγκαν. Που μοστράρει στη βιβλιοθήκη του το Βιργιλίου θάνατος, του Χέρμαν Μπροχ (κι ας το έχει αφήσει στη σελίδα 80). Που ομνύει στην Τύφλωση του Κανέτι – κι έχει μάλιστα αγοράσει ολόκληρη την αυτοβιογραφία του (4 τόμοι). Που έχει εντρυφήσει δίχως αποτέλεσμα στο Ουράνιο τόξο της βαρύτητας του Πίντσον. Που διαθέτει  τη μετάφραση του Παπαδιαμάντη στο Έγκλημα και Τιμωρία του Ντοστογιέφσκι. Που σεμνύνεται ότι έχει διαβάσει τρεις φορές την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη (εκτός από τους προφήτες). Που αγαπάει τον Ηρόδοτο κι έχει ολάκερη βιβλιοθήκη με τους αρχαίους κλασικούς. Όμως σταματώ εδώ γιατί η αγαπημένη μου διαμαρτύρεται ότι μιλάω συνέχεια  για τον εαυτό μου.

Έλεγα λοιπόν ότι μιας και όλοι έχετε έναν τέτοιο φίλο, και καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα θα θέλετε ασφαλώς να του κάνετε κάποιο δώρο που να τον συγκινήσει (κι όλοι γνωρίζουν ότι ένας επίμονος αναγνώστης είναι δύσκολο να ικανοποιηθεί μ’ ένα ζευγάρι κάλτσες), εγώ, ένας λόγιος όπως με έλεγε η νονά μου (αλλά βλέπω  κιόλας την αγαπημένη μου να υψώνει το φρύδι), σας έχω έτοιμο το τέλειο δώρο Χριστουγέννων για τον φίλο σας τον αναγνώστη.

Μόλις κυκλοφόρησε.
Μόλις το πήρα στα χέρια μου.
Μόλις ξεκίνησα  να το διαβάζω.

Είναι βαρύ (940 σελίδες μεγάλου μεγέθους), είναι χυμώδες (σε εκλεκτό χαρτί), είναι συναρπαστικό (ο ήρωάς του γράφει για την εποχή του Χίτλερ στη Γερμανία, ουσιαστικά όμως γράφει για τον εαυτό του, τα διαβάσματά του, τις ανησυχίες του για το μέλλον της Ευρώπης –και του κόσμου, και για την παχυλή γυναίκα του που δεν τον αφήνει σε χλωρό κλαδί).

Πρόλαβα κιόλας να το διαβάσω; Όχι. Έχω φτάσει μόλις στη σελίδα 50. Όμως αυτό αρκεί για να καταλάβω ότι έχω πέσει πάνω σε θησαυρό. Τον συγγραφέα δεν τον είχα ακούσει ξανά. Γουίλιαμ Χ. Γκας. Αμερικάνος, γεννήθηκε στο Φάργκο (Fargo! Αγάπησα την ταινία αλλά και τη σειρά αργότερα) και πέθανε πριν δυο χρόνια στα ενενήντα του. Στο αυτί του βιβλίου διαβάζω ότι φημίζεται για το πειραματικό του ύφος. Μάλιστα, ακριβώς, έτσι είναι. Η γραφή του είναι εξόχως ευρηματική, ο αναγνώστης αισθάνεται πως βρίσκεται στο αλχημιστικό εργαστήρι του συγγραφέα όπου κάποιο νέο είδος θα αναπηδήσει από τα γυάλινά του φιαλίδια που αναβράζουν λέξεις σε κυματισμούς κβαντικού πεδίου. Κοντολογίς, Το τούνελ.

Πρόκειται περί καθαρής αναγνωστικής απόλαυσης. Χαιρετίζω τον μεταφραστή Γιώργο Κυριαζή για την εξαιρετική δουλειά. Και υποκλίνομαι στον Καστανιώτη και την ομάδα του για την επιλογή. Ακόμη και το σκληρό εξώφυλλο σε κόκκινο χρώμα θα λειτουργεί σαν φάρος στη βιβλιοθήκη του σεπτού αναγνώστη φίλου σας (αν αποφασίσει να αφαιρέσει το μαύρο ντύμα – εγώ το έχω ήδη κάνει.