Βιβλιο

Ίαν Ράνκιν, πες μας το «Τελευταίο τραγούδι για τον Ρέμπους»

Ο Σκοτσέζος συγγραφέας «τα πίνει» με την ATHENS VOICE

Θανάσης Μήνας
ΤΕΥΧΟΣ 260
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο συγγραφέας Ίαν Ράνκιν μιλάει στην ATHENS VOICE με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Τελευταίο τραγούδι για τον Ρέμπους» (εκδ. Μεταίχμιο)

Λοιπόν, Ίαν, πρόκειται πράγματι για το «Τελευταίο τραγούδι για τον Ρέμπους»;
Δεν ξέρω αν το βιβλίο αυτό στ’ αλήθεια σηματοδοτεί το τέλος του Τζον Ρέμπους. Αυτή τη στιγμή είμαι απασχολημένος γράφοντας ένα νέο μυθιστόρημα με ήρωα ένα νέο ντετέκτιβ (που όμως έχει πάντα ως βάση το Εδιμβούργο).

Ο ρόλος της Σιβόν ολοένα και αναβαθμιζόταν στα τελευταία βιβλία σου. Προορίζεται ίσως για να αντικαταστήσει τον Ρέμπους;
Ή μήπως έχεις κάποια άλλη εκδοχή κατά νου; Η Σιβόν είναι δικαιωματικά ένας ισχυρός χαρακτήρας. Επίσης είναι πολλά αυτά που δεν γνωρίζουμε για τα πρώτα 15 χρόνια του Ρέμπους ως αστυνομικού, έτσι μπορεί να γυρίσουμε πίσω στο χρόνο μαζί του. Αλλά, όπως είπα, από τη στιγμή που ολοκλήρωσα το “Exit Music” ήμουν πολύ απασχολημένος για να σκεφτώ εκτεταμένα το μέλλον του Ρέμπους. Έγραψα ένα εκτενές μυθιστόρημα με τίτλο “Doors Open”, μια σύντομη νουβέλα με τίτλο “A Cool Head”, καθώς κι ένα graphic novel που τιτλοφορείται “Dark Entries”.  Δουλεύω επίσης πάνω στο σενάριο ενός φιλμ και πάνω σε ένα άλλο νέο μυθιστόρημα. Δεν υπήρχε χρόνος για να τον πενθήσω!

Αλκοολικός, στριμμένος, απείθαρχος, μοναχικός… Τι είναι αυτό που κάνει τόσο συναρπαστικό τον Τζον Ρέμπους; Με άλλα λόγια, πώς εξηγείς την επιτυχία των βιβλίων σου;
Τα βιβλία μου γνωρίζουν επιτυχία επειδή έχουν έναν ήρωα που είναι πιστευτός αλλά και που ιντριγκάρει, ο οποίος βάζει το μαχαίρι ως το κόκαλο στην κοινωνία και τα προβλήματά της – και μάλιστα σε μια πόλη ανεξάντλητα συναρπαστική για μένα και τους θαυμαστές της σειράς.

Το Εδιμβούργο είναι υπέροχη πόλη. Θα συμφωνήσεις ότι η ίδια η πόλη είναι που πρωταγωνιστεί στα βιβλία σου;
Ξεκίνησα αρχικά γράφοντας διηγήματα και ποιήματα και (τελικά) μυθιστορήματα με θέμα τη γενέτειρα πόλη μου, σε μια προσπάθεια να την καταλάβω όσο το δυνατόν περισσότερο – και αυτό εξακολουθεί να είναι το ζητούμενο στα βιβλία μου!  Το Εδιμβούργο είναι μια μικρή πόλη, γεγονός που σημαίνει ότι λειτουργεί σαν μικρόκοσμος του ευρύτερου κόσμου. Διακρίνεται επίσης από μια πολύπλοκη κοινωνική διαστρωμάτωση, κάτι που μου αρέσει να εξερευνώ στα βιβλία μου, δηλαδή τις σχέσεις που συνδέουν τους καλούς, τους εύπορους, τους στερημένους και τους εγκληματίες – όλους μάς συνδέει η ανθρώπινη φύση μας και η ανάγκη να επιβιώσουμε.

Τα μυθιστορήματά σου πραγματεύονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες. Ποια είναι η γνώμη σου για τη σημερινή οικονομική κρίση; Πιστεύεις ότι βιώνουμε τις τελευταίες μέρες του καπιταλισμού;
Δεν ζούμε τις τελευταίες μέρες του καπιταλισμού! Και στο παρελθόν υπήρξαν κρίσεις και οικονομικές υφέσεις, όμως αυτός πάντα ανέκαμπτε. Είναι όμως μια καλή ευκαιρία να προσπαθήσουμε να αντιληφθούμε τι ήταν αυτός ο κόσμος που δημιούργησε ο καπιταλισμός στο παρελθόν και ίσως να μπορέσουμε να τον τιθασεύσουμε, έτσι ώστε να ωφελήσει τις επόμενες γενιές αντί να τις εξαθλιώσει.

Θα χαρακτήριζες τον εαυτό σου ως συγγραφέα αστυνομικών ή –κατά τη γνώμη μου– ως συγγραφέα που απλώς χρησιμοποιεί τη φόρμα του αστυνομικού για να γράψει για τη σύγχρονη ζωή;
Δεν ήμουν φαν της αστυνομικής λογοτεχνίας στα νιάτα μου. Αποφάσισα όμως ότι ένας ντετέκτιβ είναι ένα καλό μέσο για να ερευνήσει κανείς τον κόσμο. Σήμερα διαβάζω αρκετά αστυνομικά βιβλία και αισθάνομαι ότι οι καλύτεροι συγγραφείς του είδους –μαζί με μια συναρπαστική νέα γενιά συγγραφέων του αστυνομικού– γράφουν καλοδουλεμένα βιβλία που πραγματεύονται σοβαρά θέματά του, τα οποία σχετίζονται άμεσα με τις ερωτήσεις που θέτουμε στους εαυτούς μας –ή που θα έπρεπε να θέτουμε– σχετικά με την κατάσταση της κοινωνίας.

Είσαι δηλωμένος rock φαν. Άκουσες τελευταία κάποια νέα μπάντα που να σε ενθουσίασε; Σου άρεσε το καινούργιο του Jackie Leven – σταθερή αξία για τον Ρέμπους;
Ναι, ο Jackie Leven είναι πάντα ένας από τους αγαπημένους μου, όπως και του Ρέμπους. Όσο μεγαλώνω, βρίσκω τον εαυτό μου να θέλει να ενθουσιάζεται από τις νέες μπάντες, όμως να απογοητεύεται τις περισσότερες φορές – έτσι προτιμώ να μένω προσκολημένος στην «παλιά» μουσική που ξέρω ότι μου αρέσει. Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο παρακολούθησα το φεστιβάλ Homegame. Το διοργάνωσε η Fence Collective – μια χαλαρή ένωση μουσικών που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως “new folk”.  Μου αρέσουν πολύ αυτού του είδους οι μουσικοί, όπως είναι ο James Yorkston, οι King Creosote και οι Pictish Trail.

Πώς θα περιέγραφες το στέκι του Ρέμπους, το Oxford Bar, σε κάποιον που δεν το έχει επισκεφτεί;
Το Oxford Bar είναι μικρό και φτηνό, σαν μια αναπαράσταση του «κρυμμένου Εδιμβούργου», αυτού του Εδιμβούργου που οι επισκέπτες δεν μπορούν να δουν πάντα. Είναι φιλόξενο και αφτιασίδωτο, μόνο μπίρα, ουίσκι και συζήτηση. Με χαλαρώνει, όπως και τον Ρέμπους.

Ο Ρέμπους αγαπά τα malt και συνήθως προτιμά το Highland Park, το Lagavulin και το Macallan. Ποια προτιμάς εσύ;
Περνάω φάσεις κατά τις οποίες μου αρέσει να πίνω μια φίρμα ουίσκι, μετά από λίγο καιρό μια άλλη, ύστερη μια διαφορετική κ.ο.κ. Μου αρέσει το Highland Park, το Lagavulin και το Laphroaig... αλλά αν μου προσφέρεις Talisker ή Glenlivet ή Macallan ή μια ντουζίνα άλλες φίρμες και πάλι θα δεχτώ ευχαρίστως και θα σου πω “cheers”!

* Το «Τελευταίο τραγούδι για τον Ρέμπους» (“Exit Music”) και τα υπόλοιπα βιβλία του Ίαν Ράνκιν κυκλοφορούν στα ελληνικά από το Μεταίχμιο.