«Τι έχω αδερφό στην ξενιτιά μη λάχει και περάσει».
Με δυο λόγια που μιλάνε κατευθείαν στην καρδιά ξεκινάει το μεθυστικό ιστορικό μυθιστόρημα του Μάνθου Σκαργιώτη, «Στο Δρόμο των Αρωμάτων», όπου ένας άνδρας καλείται να διασχίσει ολόκληρη την οθωμανική αυτοκρατορία στις αρχές του 17ου αιώνα.
Με το που γυρίζει από τα μακρινά ξένα ο Κωσταντίνος Ντούλας ξορκίζεται να εκτελέσει την τελευταία επιθυμία του νεκρού πατέρα του. Πριν από μερικά χρόνια οι τρεις αδερφές του είχαν θυσιαστεί για να στεριώσουν τρία ονομαστά γεφύρια: του Δούναβη, του Ευφράτη και της Άρτας. Ο πατέρας του δεν θα βρει αναπαμό, αν ο Κωσταντίνος δεν πάει στα τρία γεφύρια για να φέρει από εκεί λίγο ασβέστη και λίγο χώμα. Ο δρόμος του απ’ την Ήπειρο ως τη Μεσοποταμία και τις παραδουνάβιες χώρες είναι στρωμένος με περιπέτειες και κινδύνους. Πειρατές, δουλέμποροι, θεομπαίχτες καλόγεροι, αιχμαλωσίες, καμηλιέρηδες, περιστασιακοί έρωτες, ληστές, βεδουίνοι, ιεροφάντες, σύντομες μα βαθιές φιλίες, μάγοι, φοβισμένα στόματα, αδυσώπητες αναμετρήσεις, δερβίσηδες, ανατολίτικη λαγνεία, σκοτεινές ιεροτελεστίες, τεκέδες, απαγωγές, αφιλόξενες στέπες· και μέσα σ’ όλα μια αγάπη αναμμένο κάρβουνο κάτω απ’ τη στάχτη. Ακόμα όμως κι αν καταφέρει να γλιτώσει και γυρίσει πίσω στη μικρή πατρίδα του, τον περιμένουν ο δήμιος για ένα έγκλημα που διαπράχτηκε τη μέρα της αναχώρησής του, ο προδότης της παιδικής φιλίας, η μάνα στην άκρη του γκρεμού κι η αρραβωνιαστικιά του ριγμένη ανάμεσα σε σφυρί και αμόνι.
Εξαιρετική γραφή και αφήγηση, συμβολισμοί στη δύναμη του ανθρώπου απέναντι στη μοίρα, δραματικές ανατροπές και δεισιδαιμονίες που κεντρίζουν τη φαντασία. Η ιστορία του βιβλίου θα μπορούσε να είναι βγαλμένη από αρχαιοελληνική τραγωδία. Τα χρώματα και τα αρώματα με τα οποία ο Σκαργιώτης κεντάει τον δρόμο των αρωμάτων προκαλούν τις αισθήσεις του αναγνώστη και τον παρασέρνουν σε ένα συναρπαστικό ταξίδι από τη μια άκρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μέχρι την άλλη. Ο συγγραφέας δείχνει ότι έχει μελετήσει πάρα πολύ την ιστορία και τη λαογραφία των Βαλκανίων και της Ανατολίας, και δίνει συγκλονιστικό βάθος στην αφήγηση με τις περιγραφές όχι μόνο των σημαντικών γεγονότων, αλλά και της καθημερινότητας των ανθρώπων.
Ο Δρόμος των Αρωμάτων ισορροπεί σε μια εποχή που βρίσκεται στο μεταίχμιο της ιστορίας από τον μύθο, πολλά σημεία είναι σαν βγαλμένα από δημοτικό τραγούδι, ενώ ξεχωριστή ατμόσφαιρα δημιουργούν οι αναφορές στην αρχαία Ελλάδα και τον απόηχο του πολιτισμού της.
Πέρα όμως από τη συναρπαστική αφήγηση και την πιστή ιστορική αναπαράσταση, ο Μάνθος Σκαργιώτης στοχάζεται σε μια σειρά φιλοσοφικών θεμάτων και δείχνει τελικά ότι μοιραζόμαστε πολλά κοινά με τους γείτονές μας (αν δεν είμαστε ακριβώς ίδιοι).
>Τι να διαβάσω μετά; Ιμαρέτ, του Γιάννη Καλπούζου (εκδ. Ψυχογιός) – Η αναζήτηση, του Νίκου Θέμελη (εκδ. Κέδρος) - Με λένε Κόκκινο, του Ορχάν Παμούκ (εκδ. Ωκεανίδα)
Με το που γυρίζει από τα μακρινά ξένα ο Κωσταντίνος Ντούλας ξορκίζεται να εκτελέσει την τελευταία επιθυμία του νεκρού πατέρα του. Πριν από μερικά χρόνια οι τρεις αδερφές του είχαν θυσιαστεί για να στεριώσουν τρία ονομαστά γεφύρια: του Δούναβη, του Ευφράτη και της Άρτας. Ο πατέρας του δεν θα βρει αναπαμό, αν ο Κωσταντίνος δεν πάει στα τρία γεφύρια για να φέρει από εκεί λίγο ασβέστη και λίγο χώμα. Ο δρόμος του απ’ την Ήπειρο ως τη Μεσοποταμία και τις παραδουνάβιες χώρες είναι στρωμένος με περιπέτειες και κινδύνους. Πειρατές, δουλέμποροι, θεομπαίχτες καλόγεροι, αιχμαλωσίες, καμηλιέρηδες, περιστασιακοί έρωτες, ληστές, βεδουίνοι, ιεροφάντες, σύντομες μα βαθιές φιλίες, μάγοι, φοβισμένα στόματα, αδυσώπητες αναμετρήσεις, δερβίσηδες, ανατολίτικη λαγνεία, σκοτεινές ιεροτελεστίες, τεκέδες, απαγωγές, αφιλόξενες στέπες· και μέσα σ’ όλα μια αγάπη αναμμένο κάρβουνο κάτω απ’ τη στάχτη. Ακόμα όμως κι αν καταφέρει να γλιτώσει και γυρίσει πίσω στη μικρή πατρίδα του, τον περιμένουν ο δήμιος για ένα έγκλημα που διαπράχτηκε τη μέρα της αναχώρησής του, ο προδότης της παιδικής φιλίας, η μάνα στην άκρη του γκρεμού κι η αρραβωνιαστικιά του ριγμένη ανάμεσα σε σφυρί και αμόνι.
