Άρωμα γυναίκας

Οι μοναχικές αυτοκρατορικές εμφανίσεις πάνε περίπατο, η ισχύς χεράκι με την ένωση και η Γλυκερία αγκαλιά με την Ελένη. Από 5 Δεκεμβρίου, με τη συνδρομή του «Τρίφωνου», θα στήνουν ένα πρόγραμμα γλεντιού με στέρεη βάση στο λαϊκό τραγούδι σε επιμέλεια Λίνας Νικολακοπούλου. Η A.V. τις χώρισε για λίγο για να μάθει από πρώτο χέρι τι σκέφτεται η μία για την άλλη και τι ακριβώς έχουν στο (μουσικό) τους μυαλό.

Πώς είναι η συνεργασία των 3 γυναικών;

Γλυκερία: Η Νικολακοπούλου είναι απίστευτη δουλευταρού, από τους ανθρώπους που ανοίγουν την καρδιά τους και δίνουν και δίνουν... Όχι μόνο πρακτική βοήθεια, και ηθική. Η Ελένη τραγουδά καταπληκτικά, μου αρέσει έτσι όπως «πειράζει» τα παραδοσιακά τραγούδια – και μερικές φορές με εκπλήσσει, γιατί η Ελένη έχει δυνατότητες στο λαϊκό τραγούδι. Νομίζω ότι και της Ελένης της έχει λείψει να εκφραστεί μέσα από τα λαϊκά τραγούδια.

Tσαλιγοπούλου: Θαυμάσιος άνθρωπος η Γλυκερία, δεν γνωριζόμασταν πολύ καλά. Από την άλλη η Λίνα με τη σοφία και την εμπειρία της μας βοηθά να βρούμε στόχο, κάτι που δεν είναι εύκολο στις μέρες μας. Είναι ωραίο να μοιράζονται οι μουσικοί κόσμοι. Όλα αυτά τα χρόνια υποστηρίζω το λαϊκό τραγούδι, αλλά με έναν περίεργο τρόπο. Το πειράζω και το φέρνω στο σήμερα. Αλλά με τη Γλυκερία κάνουμε ένα πρόγραμμα που υπενθυμίζει ότι αυτό τον κόσμο δεν τον πειράζουμε. Νομίζω πως υπάρχει λόγος σοβαρός. Μου θυμίζει λίγο το «Χάραμα» που κάναμε με τη Γαλάνη πριν από 14 περίπου χρόνια.

Tι προτιμάτε; Σκηνή ή στούντιο ηχογράφηση;

Γλυκερία: Σίγουρα τη σκηνή. Το στούντιο είναι ένα άλλο πράγμα, μια καταγραφή που θα υπάρχει για πάντα, αλλά η αμεσότητα των λάιβ είναι κάτι διαφορετικό.

Τσαλιγοπούλου: Σαφέστατα τη σκηνή. Γιατί αυτή είναι η δική μου ψυχανάλυση. Το στούντιο από την άλλη είναι βαθύτερο. Εκεί παίζεις με τα όριά σου. Προσπαθείς να αφήσεις τη μανιέρα, να βρεις άλλους τρόπους, να ξεπεράσεις τα όρια για την ερμηνεία. Εννοώ, πώς τραγουδάς με ένα ζευγάρι ακουστικά και έναν άνθρωπο απέναντί σου, πώς μπορείς να βρεις το αίσθημα του τραγουδιού και να είσαι πειστικός; Είναι πολύ σημαντικό και δεν το βαριέμαι όσα χρόνια και να ηχογραφώ.

Μουσικές συμμαχίες, κρίση της δισκογραφίας, άνοδος των μουσικών σκηνών, ύφεση. Πώς βλέπετε την εξέλιξη των πραγμάτων;

Γλυκερία: Ο κόσμος είναι ο κριτής, αλλά παράλληλα και διαμορφωτής. Εγώ δεν ρίχνω τα βάρη ή τα εύσημα μόνο στους δημιουργούς. Αυτή είναι η μπάλα που πάει και έρχεται από τους καλλιτέχνες στο κοινό και πίσω. Ο κόσμος έχει ανάγκη τα τραγούδια. Απλώς δεν πληρώνει γιατί του δίνονται από παντού. Θέλει χρόνο. Θα τα βρούμε στην πορεία. Το τραγούδι δεν μπορεί να σταματήσει να υπάρχει. Μέσα από το τραγούδι ο κόσμος ψάχνει να ακουμπήσει τα προβλήματά του, να ξεφύγει. Eίναι ανάγκη των καιρών η συνεργασία. Έχει ενδιαφέρον ότι ο καιρός ζητάει να καλυτερεύσουν τα πράγματα, η κοινωνία μας είναι όπως είναι, το τραγούδι είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας, έχουμε πέσει λίγο χαμηλά, μπορεί και λίγο χαμηλότερα, δεν έχει σημασία, αυτά τα πράγματα έτσι πάνε, κάνουν κύκλο.

Τσαλιγοπούλου: Εκεί που λέμε ότι υπάρχει κρίση, υπάρχουν μικρές παραστάσεις ή κάποια νέα παιδιά που βγάζουν τη δουλειά τους μέσα από το διαδίκτυο και γίνεται χαλασμός, αυτό ιντριγκάρει τον κόσμο γιατί του αρέσει να είναι κοντά στο καινούργιο. Αν πειστεί ο κόσμος από μας, θα καταλάβει και θα είναι κοντά. Όσο για την ακρίβεια και την κρίση, έχουν παίξει το ρόλο τους, αλλά νομίζω ότι δεν είναι τόσο θέμα της κρίσης, αλλά ότι ο κόσμος βαρέθηκε να βλέπει το ίδιο και το ίδιο. Γιατί αυτό το βλέπει κι από την τηλεόραση, και όσοι απέμειναν να ακούνε το CD προτιμούν να το κάνουν σπίτι τους.

Τι είναι για σας το λαϊκό τραγούδι;

Γλυκερία: Για μένα είναι η ίδια η ζωή το λαϊκό τραγούδι, γιατί πηγάζει μέσα από τον κόσμο. Είναι η ψυχή του κόσμου το λαϊκό τραγούδι. Όσο και να έχει παρεξηγηθεί.

Τσαλιγοπούλου: Η πρώτη μου αγάπη. Το λαϊκό τραγούδι έχει αλλάξει τώρα, και είναι κάτι άλλο, μαζί με τις εποχές, είμαι και λίγο πληγωμένη που δεν έφτασε εκεί που το φανταζόμουν. Ευτυχώς υπάρχουν τα παλιά τραγούδια από το ρεμπέτικο και το σμυρνέικο, από το 1900 μέχρι τη δεκαετία του ’70 – είναι μια καλή προίκα για να μην ξεχνάει ο κόσμος τι ήταν αυτό το τραγούδι.

Ένα στίχος που χαίρεσαι να τραγουδάς;

Γλυκερία: Σε μια σχεδία δίχως σχέδια και πυξίδα/ Σχίζω στα δύο τη βαθιά μεγάλη λίμνη.

Τσαλιγοπούλου: Ο χρόνος είναι ρόδα που γυρίζει/ Γυρνά και σε ποδοπατά/ Όταν ο κύκλος ξαναρχίζει σε θέλει όρθιο ξανά.

Tι σου αρέσει και τι σε «εκνευρίζει» στην άλλη;

Γλυκερία: Η Τσαλιγοπούλου έχει έναν αυθορμητισμό και μια αθωότητα που μου αρέσει πάρα πολύ. Είναι σημερινός άνθρωπος, εύστροφη, αγαπάει τα τραγούδια, έχει πάθος με τη μουσική, τρελαίνεται με τις πρόβες, θέλει να κάνει πρόβες ατελείωτες – εκεί πέρα διαφωνώ λίγο μαζί της, αλλά εντάξει, είναι απαραίτητες.

Τσαλιγοπούλου: Όταν τραγουδάει, με το που πιάνει το μικρόφωνο γίνεται παιδί. Ένας άλλος άνθρωπος. Με «εκνευρίζει» η ευκολία που το κάνει. Ακούει πάρα πολλή μουσική, πατάει στα πόδια της, μια εξαιρετική γυναίκα - μάνα.

Πώς αντιμετώπισες το υλικό του Θεοδωράκη στην πρόσφατη διπλή συλλογή σου στη Legend με τα λαϊκά τραγούδια του συνθέτη;

Γλυκερία: Αυτό το υλικό μόνο αγάπη θέλει και να πιστεύεις ότι μπορείς να το κουβαλήσεις. Γιατί είναι βαριά τραγούδια.

Eπόμενο δισκογραφικό βήμα;

Τσαλιγοπούλου: Ετοιμάζω μια νέα δουλειά με τη συνεργασία πολύ νέων ανθρώπων. Ορέστης Ντάντος, Δημήτρης Τσούμας και Σταύρος Σιόλας, που είναι ο πιο γνωστός και συνεργάτης μου για χρόνια. Θέλω να προτείνω νέα παιδιά. Επίσης έχω ένα ντουέτο με μία Αλγερινή τραγουδίστρια, ένα τραγούδι ενός Παλαιστίνιου συνθέτη με προσαρμογή στίχων από τη Λίνα, τη Μισιρλού με τον Stereo Mike, τα δύο «μωρά», τα παιδιά του Γρηγόρη Φαληρέα, τους Ιmam Baildi που έχουν κάνει εξαιρετικά τα «Παιδιά της γειτονιάς σου».