Μουσικη

10 τραγούδια για το Τείχος του Βερολίνου

Εκεί που η πολιτική χωρίζει, η μουσική ενώνει

Δημήτρης Αθανασιάδης
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Οι ιστορίες πίσω από τα τραγούδια που συνδέθηκαν με το Τείχος του Βερολίνου

Εκεί που η πολιτική χωρίζει, η τέχνη μπορεί να ενώσει και τα παραδείγματα είναι πολλά. Το Τείχος του Βερολίνου, για τους Γερμανούς της Δύσης «τείχος της ντροπής» και για την κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας «αντιφασιστικό τείχος προστασίας» ξεκίνησε να χτίζεται βράδυ στις 12 Αυγούστου 1961 και έπεσε​ στις 9 Νοεμβρίου 1989, βάζοντας τέλος σε μια βαθιά περίοδο διχασμού και αλλάζοντας την παγκόσμια ιστορία.

ScorpionsWind Of Change
H ανθεμική μπαλάντα που μεγάλωσε εκατομμύρια ανθρώπους κάνοντάς τους να υψώνουν αναμμένους αναπτήρες στις συναυλίες πριν εμφανιστούν τα smartphones κυκλοφόρησε το 1990 στο εντέκατο άλμπουμ «Crazy World» των «Σκορπιών». Η μπάντα πήρε την απόφαση να γράψει το τραγούδι μετά την εμφάνισή της στο «Moscow Music Peace Festival» τον Αύγουστο του 1989, την περίοδο που η περεστρόικα και το γκλάσνοστ, η «ανασυγκρότηση» και η «διαφάνεια» που οραματίστηκε ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ δεχόμενος αμφισβήτηση, άλλαζαν σελίδα στο σοβιετικό καθεστώς.

«Θέλαμε να δείξουμε στους ανθρώπους στη Ρωσία ότι εδώ είναι μια νέα γενιά Γερμανών που μεγαλώνουν και δεν έρχονται με τανκ και όπλα και κάνουν πόλεμο - έρχονται με κιθάρες και rock 'n' roll και φέρνουν αγάπη» είχε δηλώσει ο Rudolf Schenker. Λίγους μήνες αργότερα το τραγούδι έγινε το «σάουντρακ» των ιστορικών γεγονότων που ακολούθησαν.

Pink Floyd - A Great Day For Freedom
Κυκλοφόρησε πέντε χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου στο άλμπουμ «The Division Bell» αντιπροσωπεύοντας κατά δήλωση του David Gilmour την ελπίδα για ελευθερία και την απογοήτευση που ακολούθησε. Με τους στίχους των Pink Floyd «On the day the wall came down/they threw the locks onto the ground/with glasses high we raised a cry/freedom had arrived».

Elton JohnNikita
Ένα τραγούδι με πολλές νοηματικές συνδέσεις. Ένας άνδρας που ερωτεύεται έναν ανατολικογερμανό φρουρό που ονομάζεται Nikita, αλλά δεν μπορεί να μιλήσει επειδή δεν επιτρέπεται στη χώρα. «And if there comes a time/Guns and gates no longer hold you in/And if you're free to make a choice/Just look towards the west and find a friend» τραγουδούσε χαρακτηριστικά ο βρετανός σταρ. 

David BowieHeroes
Η ιστορία δύο ερωτευμένων ανθρώπων σε έναν διχασμένο κόσμο. Το «Heroes» ακούστηκε για πρώτη φορά το 1977, την περίοδο που ο David Bowie ζούσε στο Βερολίνο. Ηχογραφημένο στο Hansa Tonstudio, στο τότε Δυτικό Βερολίνο, που ήταν περίπου 500 μέτρα από το Τείχος του Βερολίνου, υπήρξε μια από τις «μεγαλύτερες περιπέτειες» σύμφωνα με τον συμπαραγωγό Tony Visconti που δεν θα ξεχάσει πως οι «Κόκκινοι Φρουροί» παρακολουθούσαν με κιάλια το control room. Hit, ωδή στην ελευθερία και τον αληθινό ηρωισμό, μια αντανάκλαση του ψυχροπολεμικού zeitgeist.

U2 – One
Όταν οι U2 μετακόμισαν στο Βερολίνο την παραμονή της ενοποίησης της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας για να ξεκινήσουν τις ηχογραφήσεις του άλμπουμ τους «Achtung Baby», ευελπιστώντας στην έμπνευση των γεγονότων, έγραψαν ένα τραγούδι που οι περισσότεροι έχουν συνδέσει με την προσπάθεια ενημέρωσης γύρω από το AIDS. Ήταν όμως η προσπάθεια του Bono και των συνοδοιπόρων του να εκφραστούν για όσα έζησαν. «One love/One blood/One life/You got to do what you should/One life/With each other/Sisters/Brothers/One life/But we're not the same/We get to/Carry each other/Carry each other» με τους στίχους του πολυπράγμονος Ιρλανδού.

Sex Pistols – Holidays In The Sun
«Το να είσαι στο Λονδίνο εκείνη την εποχή μας έκανε να νιώθουμε σαν να είμαστε παγιδευμένοι σε μια φυσική φυλακή. Υπήρξε μίσος και συνεχής απειλή βίας. Το καλύτερο που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν να εγκατασταθούμε σε μια άλλη φυλακή. Το Βερολίνο και η παρακμή του ήταν μια καλή ιδέα. Το τραγούδι ήρθε από αυτό. Αγαπούσα το Βερολίνο. Μου άρεσε ο τοίχος και η παραφροσύνη του τόπου. Οι κομμουνιστές κοίταξαν την ατμόσφαιρα του τσίρκου του Δυτικού Βερολίνου, που ποτέ δεν κοιμήθηκε, και αυτό θα ήταν η εντύπωση τους για τη Δύση» φέρεται να έχει δηλώσει ο Johnny Rotten.  

David Hasselhoff - Looking for Freedom
Παραμονή πρωτοχρονιάς του 1989, λίγες εβδομάδες μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ο διάσημος αμερικανός ηθοποιός θα διασκευάσει το τραγούδι που έγραψε ο γερμανός μουσικός παραγωγός Jack White το 1987. Η ζωντανή του εμφάνιση στην Πύλη του Βρανδεμβούργου έκανε χιλιάδες ανθρώπους να δακρύσουν. Η διασκευή του «Looking for Freedom» κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 1989 και βρέθηκε για 8 συνεχόμενες εβδομάδες στο Νο 1 των charts της τότε Δυτικής Γερμανίας. 

Rational Youth - Dancing On The Berlin Wall
Synth Pop από τον Καναδά και στίχοι για τη ζώνη Checkpoint Charlieεν έτει 1982 από το άλμπουμ «Cold War Night Life», όταν η πτώση του Τείχους του Βερολίνου φάνταζε αδιανόητη.

Prince – Wall Of Berlin
What the funk? Από την τριπλή κυκλοφορία «Lotusflow3r» του «Πρίγκιπα» και με στίχους όπως «She gets down like the wall of Berlin/I come round about a quarter to ten/We just met or at least we pretend/It's so fresh knocking down/The wall of Berlin», αυτό είναι ένα τραγούδι που κυκλοφόρησε το 2009, 20 χρόνια από την επέτειο της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου.

Johnny Clegg & Savuka - Berlin Wall
Το ρεφρέν τα λέει όλα:«Berlin Wall/Can you hear this call/For one world, one nation/Who can it be banging at my door/I can't trust anyone anymore/I drink my beer in a state of fear/Is tyher no salvation/Wire on the gate/Barbs of hate/To separate one nation/Around your heart/A ring of steel/I can't get out/And I can't get in». Η πολυφυλετική νοτιοαφρικανική μπάντα των Savuka και ο Johnny Clegg γράφουν αυτό το τραγούδι το 1986 εκπέμποντας ηχηρό μήνυμα.