85 έργα. Μικρά σε διάσταση, μεγάλα σε διάσταση, χαρτί, μολύβι, μπογιά, εγκαταστάσεις, φωτογραφίες, σώματα, τοπία. Άλλα ευκρινή και καθαρά, άλλα ψυχογεωγραφίες περίεργες, γραμμικές ή τρισδιάστατες. Δικά του ή ready made, μιας και η τέχνη δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από δανεισμούς, οικειοποιήσεις, επανεφευρέσεις του ήδη υπάρχοντος με εμβόλιμους προσωπικούς αναστοχασμούς υπό μορφή μιας όποιας επαναδιήγησης που άλλοι τη λένε στιλ κι άλλοι «άφησε τη σφραγίδα του».
Και από το 1996 έως και σήμερα, ο Νίκος Κρυωνίδης, αυτός ο sui generis, ιδιοσυγκρασιακός και μέγας «αφηγητής», μοιάζει να κάνει ακριβώς αυτό: υπό μια συνεχή αυτοβιογραφική ενδοσκόπηση τίκτει λέξεις, σχήματα, πίνακες, εγκαταστάσεις και αρμονίες, ιδέες που γεννήθηκαν στο μυαλό του και επαναλαμβάνονται, μιας και ο καλλιτέχνης είναι ταυτόχρονα και επιμελητής του εαυτού του. Ok, νομίζω πως ο Κρυωνίδης, ο συντοπίτης μου -μιας και η Ξάνθη είναι ο κοινός μας τόπος άνδρωσης- ήδη άρχισε να γελάει, δεν χρειάζεται να ανταμώσουμε στην πλατεία Ναυαρίνου, επίσης κοινός τόπος-γειτονιά μας, στα χρόνια της ενηλικίωσης και τρέχουσας ζωής μας στη Θεσσαλονίκη, για να μου πει «Κάνεις πλάκα, έτσι; Γράφεις και με παρουσιάζεις σαν κάτι δυσκοίλιους κριτικούς που τους βαριέμαι, γιατί πάσχουν από ακαυλοσύνη και περισπούδαστη ελιτίστικη αντίληψη». Μ' έπιασες, Νικόλα, ουφ, σταματώ εδώ, αφού συνελήφθην!
Εννοείται βέβαια πως τα άνωθεν τα εννοώ, όπως επίσης εννοείται πως στην περίπτωση Νίκου Κρυωνίδη και της δεύτερης ατομικής του έκθεσης, κάθε σοβαρότητα καταρρίπτεται κατά ριπάς, γιατί μια ζωή αυτό θαρρώ πως ήταν που απασχολούσε τον Νίκο: η γλώσσα. Η άδολη και ανόθευτη. Η ειλικρινής. Η αγάπη για τη ζωή, τη φύση, την απλότητα, τον έναστρο ουρανό, τις ξερολιθιές, τα ζώα και τη θάλασσα, και την τέχνη της μίμησης και απεικόνισής τους, η απεικόνιση του ζ(ωή) μέσω του τ(έχνη) χωρίς όμως στομφώδεις ή μεγαλόσχημες εκφράσεις. Μόνο με ένα «Όλα καλά θα πάνε», όπως και ξέρω πως είναι η αγαπημένη του έκφραση.
«Στη νήσο Θάσο εκγύμναζα καθημερινά το πνεύμα μου, άλλοτε καθαρίζοντας αγριόχορτα στην αυλή κι άλλοτε κόβοντας ξύλα», δήλωσε κάποτε σε μια συνέντευξή του στη Μαρίνα Αθανασιάδου, κόρη της γκαλερίστας Ζήνας Αθανασιάδου, που τον φιλοξενεί έως και τις αρχές του Μάρτη. Κλάσικ Κρυωνίδης, ή και πώς το σωματικό και το πνευματικό δεν διαχωρίζονται, δεν αποκόβονται. Πώς και τα δύο ως αίσθηση, γεύση, χειρωναξία, στοχασμός, με συνδετικό κρίκο τον λόγο, τον κάματο αλλά και τη χαρά που εμπεριέχει κάθε τέτοιου είδους «εξόντωση» συνθέτουν τη ζωή εφ' όλης. Αδιάσπαστα! Επομένως; Ας μην τα διασπάμε, ας μην τα διαχωρίζουμε.
Από μικρός τέτοιος ήταν ο Κρυωνίδης. Οι τσάρκες σε γειτονιές παλιές, η μουσική, η αρχιτεκτονική που σπούδασε, η έφεσή του σε κάθε αγνό, παραδοσιακό, λαϊκό, αλλά και ο διαρκής του πόθος και εναρμονισμός με το μοντέρνο, το καινούργιο, το πολυποίκιλο, το πρωτοποριέξι (η πρωτοπορία είναι σέξι, πώς να το κάνουμε), τον έκανε να δηλώνει όλα και καλά! Άρα «Όλα καλά θα πάνε»!
Από τα κύματα της χειμωνιάτικης Θάσου, όπως μαστιγώνουν τον λιμενοβραχίονα στον Πρίνο μέχρι το «Κύμα» του Katsushika Hokusai, όπου συνεχώς ανατρέχει, και στα δύο ορίζοντας τα ως πυξίδα τέχνης και ζωής, να η ευκαιρία για να τον δείτε ως αυτοβιογραφείται στη νέα του έκθεση. Πώς ανάγει το προσωπικό σε παγκόσμιο και πώς δέκα πολικά αρκουδάκια, το ένα πάνω στο άλλο, πιθανόν να μην είναι μόνο μια προσομοίωση Αλάσκας και ωδή στην αμόλυντη ζωή στη φύση, αλλά και μια ανάμνηση ονείρου από την παιδική μας ηλικία στην Ξάνθη. Εκεί όπου καθώς ονειρευόμασταν να διασχίσουμε τα σύνορα του Νέστου και να ξεχυθούμε στα παγερά λιβάδια του κόσμου, φύσαγε ένας χιονιάς που μας τον έστελνε το δάσος της Χαϊντούς, ειρωνικά σχεδόν σαν να μας έλεγε πως παντού το ίδιο είναι!
Περάστε, οι Θεσσαλονικείς και «συνδεθείτε» με το «έργο», που δεν είναι άλλο από το «ονοματεπώνυμο»: Νίκος Κρυωνίδης, 1990- 2016.
Zina Athanassiadou Gallery (Π. Π. Γερμανού 5, Θεσσαλονίκη, Τηλ: 2310 275 985). Διάρκεια έκθεσης μέχρι τις 11 Μαρτίου 2017.
12°
