Tα debates προσγειώνονται Ελλάδα

Σε μια χώρα όπου η ρήση «Δι­αφωνώ με όσα λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να τα λες» α­κούγεται ως ανέκδοτο, ένας επιχειρηματίας της γενιάς των τριαντάρηδων αποφά­σισε να φέρει στην Ελλάδα το θεσμό των debates τύπου Οξφόρδης (στα ελληνικά: αγχιμαχία) μέ­σα από το θεσμό Intelligence Squared. Στόχος η προβολή σοβαρού λόγου, προσβάσιμου στο ευρύ κοινό. Λίγες μέρες πριν την πρεμιέρα του θεσμού, στις 15 /11, με συνεργασία του Megaron Plus στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και πρώτο θέμα στο τραπέζι το επίκαιρο «Το ευρωπαϊκό όραμα έχει χρεοκοπήσει» (αλλιώς: Ευρω-ρεφορμιστές VS Ευ­ρω-σκεπτικιστές), μιλήσαμε με τον εμπνευστή του Ερρίκο Αρώνες. 

Πώς σκεφτήκατε να προχωρήσετε στη δημι­ουργία της Intelligence Squared Greece; Ως νέ­ος πολίτης, προσπαθώντας να διαμορφώσω άπο­ψη για τα επίκαιρα θέματα που με αφορούν, έβλεπα πως το επίπεδο της συζήτησης στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης είναι ιδιαίτερα χαμηλό και μη α­ντικειμενικό. Από τα τηλεπαράθυρα των ειδήσεων εως τις πολιτικές εφημερίδες, η πληροφορία που φτάνει στο κοινό προωθεί τη μία μόνο άποψη, πα­ρουσιασμένη με συνθηματικό και υπεραπλουστευ­μένο τρόπο. Κάποια στιγμή ένας φίλος μού μίλησε για την ύπαρξη της Intelligence Squared στο Λον­δίνο και θεώρησα πως ένας τέτοιος οργανισμός θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμος σε ανθρώπους που αναζη­τούν την ευρύτερη ανάλυση των λογικών επιχειρη­μάτων ενός θέματος που τους αφορά με σκοπό να διαμορφώσουν μια εμπεριστατωμένη άποψη. 

Πόσο χρήσιμα είναι; Γιατί υπάρχει και η άποψη ότι τα debates περιορίζουν τη συζήτηση σε ένα ασφυκτικό πλαίσιο, το οποίο θυμίζει αγώνα τένις και όχι γόνιμο διάλογο… Τα debates, όπως θέλουμε να τα εφαρμόσουμε εμείς, είναι ανταγω­νιστικά αλλά όχι επιθετικά. Είναι δομημένα ώστε να παράγουν αποτέλεσμα – στο τέλος το κοινό ψη­φίζει υπέρ, κατά ή ουδέτερα και τα αποτελέσματα ανακοινώνονται. Η συζήτηση έχει πλαίσιο – δύο τριμελείς ομάδες, η μία υπέρ της πρότασης και η άλλη κατά. Στα δικά μας o κάθε ομιλητής θα έχει από 7-10 λεπτά και εδώ έγκειται η ικανότητά του να συμπτύξει τα επιχειρήματά του μέσα στο δοσμένο χρόνο. Ακόμα όμως κι αν δεν προλάβει, στο δεύτε­ρο μέρος όπου το κοινό εκφράζει τις απορίες του, οι ομιλητές έχουν την ευκαιρία να προσθέσουν κι άλλες σκέψεις. 

Θα μιλάνε επιστήμονες; Αυτό εξαρτάται από το θέμα του εκάστοτε debate. Στόχος μας είναι οι ομιλητές να προσφέρουν στο κοινό μια συζήτηση προσεγγίζοντας το θέμα σφαιρικά, προκειμένου το κοινό να διαμορφώσει μια εμπεριστατωμέ­νη άποψη. Γι’ αυτό οι ομιλητές θα πρέπει να προέρχονται από δια­φορετικούς τομείς. Οι ακαδημαϊκοί προσεγγίζουν τα θέματα σύμφωνα με τα κριτήρια της θέσης και του ρόλου τους στην ακαδημαϊκή κοινότητα, ενώ κάποιος ο οποίος βιώνει καθημερινά τις συνέπειες ενός προβλήματος θα μας εισάγει με τελείως διαφορετικό τρόπο στη δική του οπτική επί του θέματος. 

Θα είναι όλα τα ντιμπέιτ ζωντανά; Τα debates χωρίζονται σε γραπτά και ζωντανά. Τα γραπτά τα ο­ποία θα δημοσιοποιούνται στην ιστοσελίδα μας μία φορά την εβδομάδα θα είναι πιο βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα και συνήθως θα ασχολούνται με θέμα­τα της επικαιρότητας. Στα ζωντανά, θα πραγματευ­όμαστε θέματα πιο σημαντικά και μακροπρόθεσμα που θα αφορούν άμεσα το κοινό και την κοινωνία. 

Μπορείτε να μας πείτε κάποια από τα θέματα που σκέφτεστε; Ένα ζήτημα αρκετά φλέγον το οποίο θεωρώ ότι δεν έχει συζητηθεί αρκετά είναι το μουσουλμανικό τέμενος στον Βοτανικό. Εδώ κρύ­βονται πολλά ζητήματα, όπως ο ρατσισμός, το με­ταναστευτικό, η ανοχή και οι αξίες μας ως κοινωνία. 

Είναι ώριμο το ελληνικό κοινό για θέματα με δι­ισταμένες απόψεις; Το ελληνικό κοινό, συνέπεια των χαμηλού επιπέδου συναισθηματικά φορτισμέ­νων τηλεοπτικών συζητήσεων, δεν είναι συνηθι­σμένο να αναλύει και να επεξεργάζεται τα επιχειρή­ματα που παραθέτονται. Αυτό που φιλοδοξούμε είναι να εισάγουμε το κοινό μας στη λογική πως δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει πόσο ηχηρά υποστηρίζει κανείς την άποψή του, αλλά ποια είναι αυτή και με ποια επιχειρήματα τη στηρίζει. Στο επικείμενο θέμα του τεμένους, π.χ., το οποίο είναι και συναισθηματι­κά φορτισμένο, πολλοί έχουν μια διαμορφωμένη άποψη και δεν είναι διατεθειμένοι να επι­χειρηματολογήσουν, κυρίως γιατί η άλ­λη άποψη κατά την κρίση τους «δεν νοείται». Η αλήθεια όμως είναι πως πάντα υπάρχουν επιχειρήματα και για τις δύο πλευρές. 

Πώς λειτουργείτε; Έχουμε συστή­σει μια Συντακτική Ομάδα για την ανάλυση και την ανεύρεση θεμάτων. Η ομάδα αυτή θα τα υποβάλλει θέματα στο ΔΣ, το οποίο ανά τακτά χρονικά διαστή­ματα θα προχωρά στην επιλογή με γνώμονα τα πιο επίκαιρα και αυτά με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το κοινό. Σύντομα θα υπάρχει στην ιστοσελίδα μας και η επιλογή πρότασης θεμάτων από το κοινό μας. 

Με τι συχνότητα θα πραγματοποιούνται τα ντι­μπέιτ; Όσον αφορά τα ζωντανά debates, τουλά­χιστον ένα κάθε δύο μήνες. Ήδη όμως δεχόμαστε προτάσεις από ιδρύματα και οργανισμούς, πανε­πιστήμια και συλλόγους αποφοίτων για συνδιορ­γανώσεις, ειδικά όπου ήδη υπάρχουν σύλλογοι debates. Η πορεία μας, πάντως, θα στραφεί προς το νεότερο κοινό, κυρίως σε πανεπιστήμια και σχο­λεία, ώστε να καλλιεργηθεί η κριτική ανάλυση και να υπάρξει συμμετοχή των νέων γενιών στα δρώ­μενα της κοινωνίας και τα επίκαιρα θέματα. 

Είστε επιχειρηματίας. Πώς μπήκατε σε αυτό το εγχείρημα; Ανήκω στους 30άρηδες, μια γενιά με το ένα πόδι έξω από τη χώρα. Η γενιά μου θυμώνει, στεναχωριέται, αλλά τελικά αποστασιοποιείται. Έχω φίλους που σκέφτονται να φύγουν στο εξω­τερικό ή το έχουν κάνει ήδη. Θα ήθελα από τη μεριά μου να δώσω ένα παράδειγμα «αντίδρασης». Αυτός είναι βασικός μας στόχος: Να μην περάσουμε απα­ρατήρητοι. Να συμβάλουμε στη δημιουργία ενός νέου κύματος δράσης. 

Λέτε ότι σκοπεύετε να γίνετε «ο μεγαλύτερος κόμβος πνευματικού υλικού στο διαδίκτυο». Συμπληρωματικά με τα debates και σύμφωνα με το κάθε θέμα, κάνουμε επιλογές αρχειακού υλικού (συ­νετεύξεις, άρθρα, video) που θεωρούμε πως βοηθά στην ενημέρωση του κοινού επί του θέματος που έρχεται να ακούσει, αλλά κάνουμε και παραγωγή δικού μας υλικού με πρωτότυπες συνετεύξεις. Στό­χος είναι να βοηθήσουμε κάποιον που θέλει πριν ή μετά το debate να εμβαθύνει στο θέμα το οποίο συζητήθηκε. Το σύνολο του υλικού θα παραμένει στην ιστοσελίδα μας και θα μπορεί κανείς να το α­ναζητήσει με θεματικά κριτήρια (π.χ. αναζητώντας όλα τα video σχετικά με το Περιβάλλον). 

INFO • Ξεκίνησε από τους John Gordon και Jeremy O’ Grady στο Λονδίνο το 2002. Ακολούθησαν Ν.Υόρ­κη, Χονγκ Κονγκ, Μόσχα, Σίδνεϊ. Στην Ελλάδα έχει τη μορφή αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας. • Τα θέ­ματα χωρίζονται σε 5 κατηγορίες: κοινωνία/ πολιτική & οικονομία/ τέχνες & πολιτισμός/ τεχνολογία & επι­στήμες/ περιβάλλον/ επίκαιρα. • Στο πρώτο debate οι ομιλητές υπέρ της πρότασης θα είναι οι καθηγη­τές: Αντώνης Μανιτάκης (Νομική Σχολή ΑΠΘ), Γιώρ­γος Σταθάκης (Πολιτική Οικονομία, Πανεπιστήμιο Κρήτης) Γεράσιμος Μοσχονάς (Πάντειο Πανεπιστή­μιο). Κατά θα είναι οι: Ξενοφών Γιαταγάνας (ειδικός σύμβουλος στο Υπουργείο Οικονομικών) και οι κα­θηγητές Μάνθος Ντελής (Οικονομικά, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Μαρία Μενδρινού (Πολιτική επιστήμη, Πανεπιστήμιο Κρήτης). Συντονίζει ο δημοσιογράφος Κώστας Αυγερινός. 

Δες τα θέμα­τα και ψήφισέ υπέρ/ κατά ή ουδέτερα στο www.1q2.gr. Η AthensVoice είναι χορηγός επικοινωνίας.