Ζήσαμε το τέλος της Άγριας Δύσης με το Red Dead Redemption 2

Οι οξυδερκέστεροι παρατηρητές του μέσου θα εντόπισαν φέτος μια ανεπαίσθητη αλλά σημαντική αλλαγή φοράς στον τρόπο που οργανώνουν την γεωγραφία τους τα παιχνίδια ανοιχτού κόσμου, μια κατηγορία της οποίας δεν είμαι και ο μεγαλύτερος fan. Όπως είχα επισημάνει για το God of War (και όπως ίσχυε, έστω με λιγότερο εντυπωσιακά αποτελέσματα στο Marvel's Spider-Man) άρχισε να διαφαίνεται μια τάση να συμμαζέψουν λίγο τις αχανείς εκτάσεις τους, κάτι που θα επιτρέψει ευκολότερα να τις γεμίσουν με ενδιαφέρουσες καταστάσεις για τον παίκτη. Άλλο να πας να μετατρέψεις την αυλή σου σε παιδότοπο, άλλο, όπως το Red Dead Redemption 2, να προσπαθείς να το κάνεις με ολόκληρη την πολιτεία του New Hanover συν τέσσερις ακόμα γειτονικές. 

Η παραγωγή του τελευταίου, φυσικά, είχε αρχίσει πολύ πριν ξεμυτίσουν τέτοιες καινοτομίες, αλλά, ακόμα και να μπορούσε το team της Rockstar να τις προβλέψει, πολύ δύσκολα θα τις ακολουθούσε – το παιχνίδι ανήκει σε franchise που, όπως το Grand Theft Auto της ίδιας εταιρείας και τα Assassin's Creed της Ubisoft, έχουν την κλασική open world δομή στο DNA τους. Το Red Dead Redemption 2, δε θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε άλλο από μια εντυπωσιακά ρεαλιστική, ατελείωτη αλάνα για να χωρέσουν οι φαντασιώσεις μας με καουμπόηδες και ινδιάνους, μια ψηφιακή εκδοχή του πάρκου απ'το Westworld χτισμένη πάνω στις 100ωρες εργατοβδομάδες για τις οποίες καυχιόταν ο Dan Houser λίγο πριν την κυκλοφορία του. Βέβαια η εργασιακή εκμετάλλευση, υποστήριξε αργότερα το στην-κοσμάρα-του αφεντικό της Rockstar, αφορούσε απλά τον ίδιο και τρεις-τέσσερις σεναριογράφους – οι υπόλοιποι ήταν σπίτι και παίρναν το τσαγάκι τους με βουτήματα στις 5 το απόγευμα. Αν πιστεύαμε στα λεγόμενά του, πάντως, μάλλον τζάμπα τη ρίσκαραν την υπερκόπωση. Για μια θεματική, τον αργό θάνατο της Άγριας Δύσης, που έχει δώσει διαχρονικά αριστουργήματα (να θυμίσω το κινηματογραφικό Once Upon a Time in the West και το τηλεοπτικό Deadwood), το Red Dead Redempion 2, σεναριακά, δεν εντυπωσιάζει, αποτυγχάνοντας να επενδύσει την ιστορική του γνώση με βάθος και το αφηγηματικό του εύρος με πρωτοτυπία.

Κάπου προς τα τέλη του 19ου αιώνα, ο πρωταγωνιστής μας Arthur Morgan, μαζί με το υπόλοιπο καραβάνι του Dutch van der Linde, ξεχειμωνιάζει υπό δύσκολες συνθήκες έξω απ΄την μικρή κωμόπολη του Valentine. Μετά από μια παταγωδώς αποτυχημένη απόπειρα ληστείας έχουν αποδράσει κακήν κακώς απ'το Blackwater όπου κατοικοεδρεύαν και βρίσκονται υπό διαρκή καταδιώξη απ'τις αρχές και σε μόνιμη διαμάχη με αντίπαλες συμμορίες. Στο νέο τους περιβάλλον ο Dutch θα προσπαθήσει να οργανώσει την μπάζα που θα τους εξασφαλίσει μια για πάντα, αλλά οι συνεχείς αποτυχίες θα τον σπρώξουν σε βεβιασμένες αποφάσεις, νέες καταστροφές και μια βαθμιαία αλλαγή συμπεριφοράς που θ' ανατρέψει τις λεπτές ισορροπίες στην ομάδα του. Μέσα σε αυτό τον βασικό σκελετό χωράνε αναρίθμητες ιστορίες, από μεθυσμένες νύχτες σ'εχθρικά σαλούν ως συναπαντήματα με διάσημους πιστολέρο, πειστικές μεν αλλά υπερβολικά γνώριμες, χωρίς στοιχεία που να τις ξεχωρίζουν απ'τις εκατοντάδες κινηματογραφικές παραλλαγές τους.

Οι χαρακτήρες, αντιθέτως, είναι σαφώς πιο ενδιαφέροντες από τις καταστάσεις όπου εμπλέκονται, είτε λόγω της υψηλότερης ποιότητας των διαλόγων, είτε λόγω της εξαιρετικής δουλειάς που έχει γίνει στο voice acting. H στρυφνή ουδετερότητα του Arthur Morgan είναι μάλλον απαραίτητη για μια προσωπικότητα με την οποία εκατομμύρια διαφορετικοί παίκτες καλούνται να ταυτιστούν, αλλά το υπόλοιπο cast είναι έξοχα σκιαγραφημένο, με κορυφαίο τον πολυδιάστατο, ονειροπόλο, αφερέγγυο Dutch. Η ζηλευτή γκάμα και ευαισθησία με την οποία υποδύεται την τραγική αυτή φιγούρα ο Benjamin Byron Davis πάει δαγκωτή για ερμηνεία της χρονιάς – μόνο ο απολαυστικός Darin de Paul στο ρόλο του Jonah Jameson απ’ το Marvel's Spider-Man μπορεί να τον κοντράρει.

Με τον τομέα των μηχανισμών έχουμε άλλα προβλήματα. Στην προσπάθεια της να σου επιτρέψει να κάνεις τα πάντα, η Rockstar έχει υιοθετήσει μια πολυπλοκότητα που, σε συνδυασμό με την καθυστερημένη και συχνά ανακριβή ανταπόκριση, καθιστά την επικοινωνία παίκτη-παιχνιδιού σπασμένο τηλέφωνο.

Εγώ: «Στερέωσε αυτή τη φρέσκια γαλοπούλα στη σέλα»

Το Red Dead Redemption 2: «Ας κάνουμε έξι σβούρες γύρω από το άλογο»

Φυσικά, κάθε «δύσκολη» τέχνη θα σε ταλαιπωρήσει αλλά το βασικό ερώτημα εδώ είναι κατά πόσο η δυσκολία έγκειται σε επιλογές που είναι μετρημένες και απαραίτητες για το τελικό αποτέλεσμα. Όταν μιλάμε για ξεκάθαρη δυσλειτουργία, όπως το γεγονός ότι πρέπει να πατήσω 5-6 φορές τ' αντίστοιχα κουμπιά μέχρι να πάρει το παιχνίδι χαμπάρι ότι θέλω να σκύψω για να μη με εντοπίσει το κουνέλι που σημαδεύω με το τόξο μου, τότε δε μιλάμε για καλλιτεχνική προσέγγιση, απλά για κακό design. Υπάρχει όμως και μια πλευρά της νωθρότητας των μηχανισμών του Red Dead Redemption 2 που μπορώ να δεχτώ ότι έχει σκοπό. Το γεγονός ότι, για παράδειγμα, ο Arthur παίρνει στροφή πιο αργά κι από νταλίκα, ερμηνεύεται και ως προσπάθεια του παιχνιδιού να σε βάλει, ήδη από τις πιο στοιχειώδεις διαδραστικές διαδικασίες του, σ' έναν αργόσυρτο ρυθμό, υποδεικνύοντας σου τον κατάλληλο τρόπο να το προσεγγίσεις. 

Γιατί, φυσικά (και ίσως σ' αυτή την αντίφαση έγκειται το μεγάλο πρόβλημα του open world design), παρά τις κινηματογραφικές του καταβολές, το Red Dead Redemption 2 δεν φιλοδοξεί να σε πάρει από το χέρι και να σε ταξιδέψει σε μια παραδοσιακή αφηγηματική εμπειρία με αρχή, μέση και τέλος. Το κεντρικό στόρι υπάρχει κυρίως για να δίνει απαλά σκουντήματα στις περιπλανήσεις σου, μια χαλαρή κατεύθυνση στην ελευθερία σου. Το «νόημα» του παιχνιδιού δεν βρίσκεται στα main quests και στην κατάληξη της συμμορίας του Dutch, αλλά στο να βυθιστείς σ' έναν κόσμο ανυπέρβλητα ρεαλιστικό και, σε στιγμές, συγκλονιστικά όμορφο μέσα από τυχαίες λεπτομέρειες και εκτός προγράμματος επιλογές. Η αχρείαστη ιεροτελεστία του πρωινού ξυρίσματος ενώ Οι Γάμοι του Φιγκαρό απ' το γραμμόφωνο του Dutch αντιλαλούν στους απέναντι λόφους, το κυνήγι ενός ελαφιού να γίνεται απόδραση από αγριεμένη αρκούδα μέσα σ' ένα φθινοπωρινό δάσος, να χαζεύω τις κομπόστες-ροδάκινο και τα κασελάκια με πούρα, ένα-ένα στο τοπικό μπακάλικο, αυτές είναι οι εικόνες που μου έμειναν απ' το παιχνίδι. Το Red Dead Redemption 2, με άλλα λόγια κι ακόμα και μέσα απ' τα ψεγάδια του, σου λέει «κατέβασε ταχύτητα για να με απολαύσεις». Αν έχεις υπομονή, θα σε ανταμείψει.

Τίτλος: Red Dead Redemption 2

Εταιρεία Ανάπτυξης: Rockstar

Πλατφόρμα: PS4, Xbox One