Είναι δυνατόν να είναι μεταδοτική η νόσος Αλτσχάιμερ; Είναι ένα ενδεχόμενο, το οποίο δεν μπορούν να αποκλείσουν οι επιστήμονες. Η νόσος Αλτσχάιμερ δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο όπως το κοινό κρύωμα. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία μιας νέας έρευνας που παρουσίασε ομάδα Βρετανών νευρολόγων στο επιστημονικό περιοδικό Nature η μετάδοση της ανίατης νόσου μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκειας μιας ιατρικής διαδικασίας, όπως χειρουργική επέμβαση.
Ο Τζον Κόλιντζ, καθηγητής νευρολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (UCL) και οι συνεργάτες του κατέληξαν σε αυτή τη νέα θεωρία περί μεταδοτικής νόσου μετά από νεκροψία εγκεφάλου οκτώ ασθενών, οι οποίοι είχαν πεθάνει πρόσφατα από τη νόσο Κρόιτσφελντ-Γιάκομπ, γνωστή και ως νόσο των «τρελών αγελάδων» (CJD). Παρατήρησαν ότι, επτά από τους οκτώ νεκρούς είχαν συγκεντρώσεις β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο τους, μια πρωτεΐνη χαρακτηριστική της νόσου Αλτσχάιμερ. Η CJD μπορεί να προκληθεί εξαιτίας γενετικών μεταλλάξεων από έκθεση του ατόμου σε μολυσμένες τροφές (νόσος τρελών αγελάδων) και σε σπάνιες περιπτώσεις από τυχαία ιατρογενή μόλυνση κατά τη διάρκεια επεμβάσεων, όπως μια εγχείρηση.
Οι συγκεκριμένοι οκτώ ασθενείς είχαν πεθάνει σχετικά νέοι (36 έως 51 ετών), πράγμα που δεν δικαιολογούσε την αυξημένη παρουσία του β-αμυλοειδούς, με δεδομένο μάλιστα ότι κανείς δεν είχε ιστορικό εμφάνισης νόσου Αλτσχάιμερ στην οικογένειά του. Κανείς δεν είχε εκδηλώσει νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά στους μισούς η παθολογική εικόνα του εγκεφάλου τους έδειχνε πιθανό ότι θα είχαν εμφανίσει νόσο Αλτσχάιμερ, αν προηγουμένως δεν είχαν πεθάνει από τη νόσο Κρόιτσφελντ-Γιάκομπ. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλοι οι ασθενείς είχαν κολλήσει τη νόσο CJD από μολυσμένες ενδομυικές ενέσεις με ανθρώπινες αυξητικές ορμόνες που είχαν κάνει όταν ήταν παιδιά. Ενέσεις ορμονών που το 1985 αυτές καταργήθηκαν και αντικαταστάθηκαν από συνθετικές.
Την περίοδο 1958-1985 περίπου 30.000 άνθρωποι, παγκοσμίως, είχαν κάνει θεραπεία κατά του νανισμού με ανθρώπινες αυξητικές ορμόνες που προέρχονταν από πτωματικούς δότες. Όμως, μερικές ορμόνες ήταν μολυσμένες με prions (μικρός πρωτεϊνούχος μολυσματικός παράγοντας που προκαλεί την ασθένεια), με αποτέλεσμα να κολλήσουν τη νόσο Κρόιτσφελντ-Γιάκομπ.
Οι βρετανοί ερευνητές του UCL υποστηρίζουν ότι μια ανάλογη μόλυνση μπορεί να συμβεί με τις πρωτεΐνες της νόσου Αλτσχάιμερ, καθώς εντόπισαν στους εγκεφάλους των νεκρών ασθενών όχι μόνο prions, αλλά και εστίες β-αμυλοειδούς.
«Όπως η νόσος CJD, έτσι και το β-αμυλοειδές μπορεί να εξαπλωθεί στον εγκέφαλο ενός ανθρώπου κατά λάθος, στη διάρκεια κάποιας χειρουργικής ή άλλης ιατρικής διαδικασίας», εξηγεί ο Δρ Κόλιντζ σπεύδοντας να σημειώσει ότι δεν έχει προς το παρόν αποδείξεις ότι όντως οι ενέσεις αυξητικής ορμόνης ήταν η αιτία για την αύξηση του β-αμυλοειδούς. Η θεωρία του είναι σε πρώιμο στάδιο και θα χρειαστεί να μελετήσει περαιτέρω το θέμα, ενώ η μετάδοση της νόσου Αλτσχάιμερ πρέπει να θεωρηθεί εξαιρετικά σπάνια και δύσκολο να συμβεί. «Τα πορίσματά μας είναι σημαντικά. Δεν σημαίνει πάντως ότι η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μεταδοτική, ούτε υπαινισσόμαστε ότι όποιος πάσχει από Αλτσχάιμερ θα νοσήσει κάποια στιγμή και από τη νόσο των 'τρελών αγελάδων' και το αντίστροφο», αναφέρει ο Βρετανός νευρολόγος. Ο Τζον Κόλιντζ συμπληρώνει ότι σκοπεύει να ελέγξει παλαιότερα αποθέματα αυξητικών ορμονών, για να διαπιστώσει αν μέσα σε αυτά υπάρχει β-αμυλοειδές. Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι ανίατη και τα επόμενα χρόνια αναμένεται να παρουσιάσει ραγδαία αύξηση λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.
Θέλοντας να τεστάρω τις δυνατότητες και τα όρια του εργαλείου, άρχισα να ζητάω συμβουλές θεωρώντας μάλλον απίθανο (και ηθικά απωθητικό) το να το χρησιμοποιήσω. Μέσα σε μισή ώρα είχα αγοράσει μηνιαία συνδρομή.
