Τα βήματα του The Mountain Walker ξεκινούν από τον Όρλιακα, το μικρό αυτό και μαγικό βουνό που φιλοξένησε ένα βιολί και ένα κλαρίνο στο φαράγγι του, σε μια παράσταση χωρίς ρεύμα, χωρίς ηχητικά, χωρίς χρωματιστούς προβολείς. Με φακούς κεφαλής φωτίστηκε ο Αλέξανδρος Τσιμέκας και η Μαρία Τσόγια Ραζάκοβα, όπως ακριβώς ταιριάζει σε αυτό και σε κάθε βουνό. Έτσι έγινε ένα μαγικό βράδυ με το φως των κεριών και ένα ξέμπαρκο φεγγάρι να στραφταλίζει στους βράχους πάνω από το φαράγγι της Πορτίτσας. Από εδώ η έναρξη της στήλης, που θα σε ξεναγήσει σε κορυφές, θα σε συνοδεύσει σε δάση και κυρίως θα σου γνωρίσει ανθρώπους που ζούνε, σκέφτονται, ακούνε τους παλμούς του βουνού, γνωρίζουν τη μοναδική του γλώσσα.
Ο Όρλιακας πρώτος μας υποδέχτηκε στις πέτρινες και σκληρές πλαγιές του. Ένα μικρό, τόσο όσο βουνό, που οι μελέτες της Δρ. Annie Rassios, «αποδεικνύουν», με τη μαρτυρία ενός απολιθώματος 15.000.000 ετών, ότι το βουνό, έδωσε το παρόν του σαν νησάκι του Ωκεανού της Τηθύος, όταν η Παγγαία γέννησε τις ηπείρους. Αυτό μόνο κράτησα από όλη τη μελέτη της. Και λέω ότι σε αυτό οφείλεται η αρμονία, η ενέργεια και η φιλόξενη διάθεσή του. Ο ένας θρύλος θέλει να βγαίνει το όνομά του προέρχεται από το Όρλυγκας που πιθανά πηγάζει από τις λέξεις «όρος» και «λύγκας». Και θα ορκιζόμουν ότι πριν χρόνια, σε μια στροφή πριν το γεφύρι του Ζιάκα, είδα αυτό το σπάνιο ζώο. Άλλη εκδοχή θέλει το όνομα να πηγάζει από τα ουρλιαχτά των λύκων, εκείνα που τις παγωμένες νύχτες κατεβαίνουν από τις κορυφές διεκδικώντας τον φόβο των κατοίκων. Και οι μεγάλες πια κυρίες των εδώ χωριών, αφηγούνται με γεμάτα μάτια, ιστορίες με νεράιδες που έβλεπαν παιδιά να πετούν ανάμεσα σε έλατα και μαυρόπευκα, ανάμεσα στη μακεδονική δρυ, τις αγριοκερασιές, τα σφενδάμια και πυξάρια που το φθινόπωρο δείχνουν την τέχνη τους.
Μόλις τα 1.453 μέτρα φτάνει το ύψος του βουνού. Ένα κατάφυτο πέτρινο σύμπλεγμα ασβεστολιθικών βράχων που στις απόκρημνες πλαγιές και τις σπηλιές του φυλάει δεκάδες αρκούδες και σπάνια αρπακτικά πουλιά. Εδώ ο ασπροπάρης, ο πανέμορφος λευκός γύπας που κάνει αιφνίδιες εμφανίσεις. Εδώ και ο σπάνιος Νίκος Δεληγιάννης, που πάνω από μισό αιώνα βαδίζει με αργά, στοχαστικά βήματα το βουνό ακολουθώντας τα χνάρια από τις πάμπολλες κατσίκες του. Ο ποιμένας του Όρλιακα ανέβηκε στο «σημείο», το μικρό κολωνάκι στο ψηλότερο σημείο της κορυφής.
«Αυτό το μικρό βουνό είναι ατελείωτο. Κανένα βήμα εδώ δε μοιάζει με το προηγούμενο. Το νιώθεις με μια γύρα των ματιών αγναντεύοντας τον Όλυμπο, το Σινιάτσικο, το Βίτσι, τον Γράμμο, τη Βασιλίτσα, το Αυγό και τον Σμόλικα. Αυτή η κορυφή λοιπόν μπορεί και συνδέεται με το σύμπαν…».
Σε αυτή τη φράση του Νίκου Δεληγιάννη μπορεί ίσως να οδηγεί και η κατασκευή του αστεροσκοπείου που θα συμβεί εδώ, αφού η πεντακάθαρη και χωρίς φωτορύπανση ατμόσφαιρα επιτρέπει στα μάτια να αγγίξουν μακρινούς αστερισμούς. Από το Σικάγο ο ερευνητής της NASA Θανάσης Οικονόμου οραματίστηκε το αστρονομικό πάρκο. Πολύ πιο κοντά, κάτω από την κορυφή πέτυχα τον Κώστα Μπούμπαρη να ψάχνει αστερισμούς, με ένα αξιοπρεπές κιάλι: «Είμαστε τυχεροί, που μεγαλώσαμε και ζούμε σε βουνό που τη νύχτα βλέπει αστέρια και την ημέρα αφήνει τις αρκούδες του να κινούνται ελεύθερα ανάμεσά μας. Εδώ μπορείς να είσαι αληθινά δεμένος με τη φύση. Μπες στα social να δεις πώς τάιζα ένα αρκουδάκι πριν δυο μέρες. Ξέπεσε στην αυλή του ξενώνα μου. Ζούμε αρμονικά μαζί τους γιατί δεν τις ενοχλούμε και δεν μας πειράζουν. Υπάρχει ένας αμφίδρομος σεβασμός. Τέτοιο βουνό είναι ο Όρλιακας. Με ένα πηγαίο φως…».
Κάποιοι νοσταλγοί των γουέστερν καλπάζουν προς την κορυφή του βουνού την ίδια ώρα που η Εύα ανεμίζει στο ασπρόμαυρο. Πιο χαμηλά, στο φαράγγι, η Φωτεινή με τα μάτια κλειστά σβήνει την τοξικότητα της πόλης, ο Άγγελος και η Λένα βαδίζουν ξυπόλητοι στο βάθος των βράχων, με το νερό του Βενέτικου ποταμού να φτάνει κάπου ως τα γόνατά τους και κάποιες παρέες στήνουνε μπάρμπεκιου στα χαλίκια. Είναι και μια ομάδα παιδιών που βουτάει σε μικρή βάθρα κάτω από το πέτρινο πόδι του γεφυριού. Όλοι μια παρέα σε ένα κινηματογραφικό σκηνικό που εκτυλίσσεται από την άνοιξη μέχρι το χειμώνα στο στόμιο του φαραγγιού. Σάνταλα και selfies μπροστά στην κοιλάδα Κανάβη, που δημιουργείται ανάμεσα στα βουνά Σπηλαίου και Λυκότρυπας. Κάποιες στιγμές μου θυμίζει τις συμπληγάδες πέτρες κάποιων ρετρό ταινιών. Έτσι πάει όταν ο τόπος κερδίζει τα μάτια!
Αποκλειστικές εικόνες από το μεγαλύτερο συγκοινωνιακό, αναπτυξιακό και περιβαλλοντικό έργο υποδομής στη Βόρεια Ελλάδα, το οποίο, έπειτα από δεκαετίες, παραδίδεται
