Η αρχιτέκτοντας Λυδία Γιόκαρη μιλά για το project της Pink Metaverse
Ένας φλούο ροζ διάδρομος ενώνει το Θησείο με την Ακρόπολη, γιγάντιες τσουρλήθρες διασχίζουν τα Αναφιώτικα, κτίρια στο χρώμα της τσιχλόφουσκας, μπαλόνια που θυμίζουν μαλλί της γριάς και κοπάδια από φλαμίνγκο κατακλύζουν το Ζάππειο. Όλα μπορούν να χωρέσουν και να συνυπάρξουν αρμονικά στο ροζ παράλληλο σύμπαν που σχεδίασε η αρχιτέκτονας Λυδία Γιόκαρη, και που ονόμασε Pink Metaverse. Ουσιαστικά πρόκειται για μια πλατφόρμα μέσα από την οποία μοιράζεται τα πειράματά της με το ΑΙ. Κάθε σκηνή καθημερινών στιγμών ρομάντζου στην πόλη που αναρτά στα social media, συνοδεύεται με την κατάλληλη λεζάντα – συνήθως στίχους από ποιήματα και αποσπάσματα που αφήνουν μια γλυκόπικρη, νοσταλγική αίσθηση για μια Αθήνα που θα μπορούσε να υπάρχει μόνο στα όνειρα.
Τη ρωτώ πώς ξεκίνησε η ιδέα του Pink Metaverse; «Άρχισα να πειραματίζομαι με τις ΑΙ τεχνολογίες περίπου από τον Ιανουάριο του 2023, ξεκινώντας πρώτα με το Chat GPT για το οποίο μιλούσε, εκείνη τη στιγμή, όλος ο κόσμος. Παρακολουθώντας την πορεία, την πρόοδο και το περιεχόμενο διαφόρων δημιουργών ΑΙ εικόνων μέσω του Ιnstagram, όπως του Andres Reisinger ή του ελληνικού Athens surreal, μου γεννήθηκε η επιθυμία να δοκιμάσω κι εγώ τις δυνατότητες των AΙ image generators, όπως το DreambyWombo και το Midjourney. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, δημιουργούσα εικόνες μέσω κολάζ με έναν συνδυασμό ψηφιακών προγραμμάτων και αναλογικών τεχνικών. Η μέθοδος αυτή είναι πολύ δημιουργική αλλά και χρονοβόρα, οπότε ήθελα να δω πώς το ΑΙ θα μπορούσε να μειώσει τον χρόνο της διαδικασίας».
Η ιδέα για το όνομα του πρότζεκτ, προέκυψε αρχικά από την αγάπη της στο ροζ, αλλά και από την ιδιαίτερη αισθητική του σκηνοθέτη Wes Anderson σε συνεργασία με τον Adam Stockhausen.
«Το θέμα της σελίδας μου αφορά έναν κόσμο πιο ροζ, αφελή και παιχνιδιάρικο, βγαλμένο από τους πίνακες και την χρωματική παλέτα του David Hockney ή από τις ταινίες του Wes Anderson, Elia Suleiman, Wong Kar-wai και Hayao Miyazaki.
»Από την πρώτη στιγμή με γοήτευσε η διαδικασία παραγωγής εικόνων μέσω του ΑΙ γιατί είναι πολύ συναφής με τη διαδικασία σύνθεσης ενός κολάζ: συνεχείς δοκιμές συνδυασμών στοιχείων, επιρροών ή και εικόνων, μέχρι να φτάσεις σε ένα συνθετικό αποτέλεσμα που εκφράζει την ιδέα που είχες αρχικά στο μυαλό σου. Η διαφορά είναι ότι αυτή η διαδικασία γίνεται με βάση μία περιγραφή/κείμενο (prompt). Μέσα από τις δοκιμές που μπορεί να είναι 50, 100 ή 200 για να φτάσεις σε μία επιθυμητή εικόνα, μπορεί να εμπνευστείς εκ νέου ή ακόμα και να αλλάξεις την αρχική σου ιδέα με βάση ένα απρόσμενο αποτέλεσμα που μπορεί να σου δώσει στην πορεία το AΙ. Μερικές φορές σκέφτομαι ότι μοιάζει επίσης σαν να δημιουργείς διαδοχικά κινηματογραφικά καρέ και μέσω του μοντάζ να αφηγείσαι μια ιστορία. Έχω ξεκινήσει να συνθέτω σύντομα βίντεο αποκλειστικά με κινούμενες εικόνες AΙ και όνειρό μου είναι κάποια στιγμή να καταφέρω να φτιάξω μία ταινία μικρού μήκους».
Τα τελευταία 6 χρόνια η Λυδία ζει και εργάζεται ως αρχιτέκτονας στο Delft της Ολλανδίας, μια πόλη που την εμπνέει καθημερινά, όχι όμως όσο η αγαπημένη της Αθήνα που πρωταγωνιστεί στα σχέδιά της. Ξεκίνησε να αποτυπώνει την πόλη σε παστέλ χρώματα, να φανταζέται τρόπους με τους οποίους πελώρια ζαχαρωτά θα μπορούσαν να εκρήγνυνται από τον Παρθενώνα, πως η Συγγρού θα μπορούσε να γεμίσει νερό σαν μία μεγάλη δημόσια πισίνα και να τοποθετούν ροζ σκαλωσιές που ενώνουν τον Λυκαβηττό και την Ακρόπολη με το κέντρο της πόλης.
«Ζώντας στο Delft, σε μία ιστορική πόλη που μοιάζει να έχει βγει από παραμύθι, γεμάτη δέντρα, λουλούδια και αμέτρητα κανάλια, όπου ζουν πάπιες και πουλιά, άρχισα να βιώνω μία εντελώς διαφορετική καθημερινότητα. Ανακαλύπτοντας τα ολλανδικά σπίτια με τις “μπισκοτένιες”, δαντελωτές σκεπές και κορυφογραμμές, και τα παράθυρα που μάγεψαν τον Vermeer, ξεκίνησα να φαντάζομαι πώς θα μπορούσε να είναι οι πόλεις, και ιδιαίτερα η Αθήνα, εάν είχε διατηρήσει τα νεοκλασικά και την μικρή της κλίμακα, εάν είχε περισσότερη φύση και χρώμα. Συνειδητοποίησα ότι οι πόλεις μπορεί να είναι πραγματικά μαγικές, φιλικές στους πεζούς και τους ποδηλάτες, πράσινες, γεμάτες πουλιά, παπαγάλους και πάπιες σε πλήρη αρμονία με τους κατοίκους.
»Είναι αρκετά τα χρόνια που λείπω ως μόνιμη κάτοικος από την πόλη μου και ως έναν μεγάλο βαθμό αυτό έχει συντελέσει αρκετά στο να την νοσταλγώ και να την βλέπω σαν ένα εξωτικό μέρος, σαν εν δυνάμει φαντασμαγορία. Κάθε φορά που επιστρέφω μαγεύομαι από την αρχή από τη βοή της, τη ζωή στα στενά του κέντρου, τις μυρωδιές, τον συγκερασμό τόσων εποχών ανθρώπων και αντιθετικών στοιχείων, αλλά και από απλά πράγματα όπως οι νεραντζιές ή τα ηλιοβασιλέματα από διάφορες γνωστές θεάσεις της πόλης.
»Αυτή η πολυπλοκότητα της πόλης, σε συνδυασμό με τη ζωντάνια, τον κατά βάση μπλε ουρανό και τον καλό καιρό δημιουργούν μοναδική ενέργεια, έναν ηλεκτρισμό που με γεμίζει με νέες ιδέες. Πάντα προσπαθώ να περπατάω και να περιπλανώμαι στην Αθήνα, να χαζεύω την πόλη με διαφορετικό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας και να φωτογραφίζω στοιχεία που με εμπνέουν ή που ίσως αποτελέσουν αφορμή για μία εικόνα: τα τουριστικά καλτ σουβενίρ, τα graffiti, αδέσποτα γατάκια, επιγραφές, θερινά σινεμά και σιντριβάνια, αλλά και απλώστρες στα μπαλκόνια, οι σκαλωσιές στα νεοκλασικά, τα ακροκέραμα και τόσα ακόμη. Ονειρεύομαι την Αθήνα σαν μία πόλη φτιαγμένη για τους ονειροπόλους, να χωράει και να στεγάζει κάθε μέρα το ρομάντζο από τα “Φτηνά τσιγάρα”. Μια πόλη που σέβεται τους κατοίκους της, που επιτρέπει την έκφραση, τη διαμαρτυρία, είναι συμπεριληπτική και εννοείται ατελής, με βαβούρα, αλλά ιδανικά με λιγότερη κίνηση. Γεμάτη με ανθρώπους ερωτευμένους με τη ζωή και χαμογελαστούς».
Οι λεζάντες κάτω από κάθε ανάρτηση της Λυδίας παίζουν τον δικό τους ξεχωριστό ρόλο. Από τη μια προσθέτουν στοιχεία στην αφήγηση της ιστορίας που περιγράφεται οπτικά, φανερώνοντας το έναυσμα πίσω από την εικόνα, που μπορεί να είναι από ένα δικό της συναίσθημα μέχρι ένα ποίημα, κι από την άλλη συμβάλλουν στην αλληλεπίδραση με τους επισκέπτες της σελίδας. Ο στόχος της δεν είναι άλλος από το να εμπνεύσει τους κατοίκους της πόλης, να δουν με άλλο μάτι την Αθήνα, να την φροντίζουν περισσότερο και να ξεκινήσουν να ονειρεύονται ξανά ζώντας σε αυτήν.
«Αυτό το κομμάτι είναι το πιο απαιτητικό για εμένα, γιατί έχω συνηθίσει να εκφράζω τη σκέψη μου κατά βάση οπτικοποιώντας την και όχι τόσο μέσω μίας περιγραφής ή κειμένου. Όμως, είναι και το μέσο με το οποίο συνδέομαι με τους επισκέπτες της σελίδας μου, οι οποίοι πολλές φορές σχολιάζουν, διαφωνούν, επαινούν, εμπνέονται ή μου απαντούν με υπέροχα δικά τους μηνύματα μοιράζοντας δικά τους συναισθήματα, ιδέες και σκέψεις. Για παράδειγμα:
Κι η Καλλιθέα ανθίζει απ’ τη Θησέως ως τη Συγγρού / Τα οχήματα ακινητούν στους δρόμους / Και τα γιαπιά αψηφούν τους οικοδόμους / Κι όλα μαζί σηκώνονται και φεύγουνε γι’ αλλού / Αφήνοντας για πόλη μιαν αλάνα / Να στήσω με σεντόνια το προσχέδιο ενός γιαλού /Να σε ξαπλώσω εκεί λευκή και λάγνα.
ή
Καλοκαίρι αργείς; / Να ξυπνάμε με τον ήλιο να μπαίνει από τις χαραμάδες και τα παντζούρια, τα τζιτζίκια να μην σταματούν μέρα νύχτα το τραγούδι, να λάμπει το λευκό στα κτήρια ακόμα πιο πολύ με φόντο τον γαλάζιο Αττικό ουρανό/ Χαζεύοντας γάτες να λιάζονται, ρουφώντας με καλαμάκια γρανίτες και φρέντο
»Έχω παρατηρήσει, μέσω των υπέροχων σχολίων και μηνυμάτων που λαμβάνω, ότι ο κόσμος έχει ανάγκη να ονειρεύεται ένα άλλο, πιο ονειρικό, ροζ και αφελή κόσμο για να αντεπεξέλθει στην καθημερινότητα. Η αλήθεια είναι πως η ζωή στην Αθήνα δεν είναι εύκολη. Μεγάλο μέρος των κατοίκων της πόλης ασφυκτιούν λόγω διαφόρων παραγόντων που είτε είναι πρακτικοί όπως οι ανισότητες, η έλλειψη προσβασιμότητας και ορατότητας, η ακρίβεια, η κίνηση, είτε σχετίζονται με θέματα παιδείας και συμπεριφοράς.
»Εάν έχουμε διαφορετικά ερεθίσματα όπως το να μιλήσουμε με τελείως διαφορετικούς ανθρώπους από εμάς, ή ακόμα και το αγνάντεμα μίας όμορφης θέας το σούρουπο, μια βόλτα στο πάρκο, ένα ταξίδι, ένα βιβλίο, μία ταινία, ένα κόμικ και τόσα άλλα, μπορούμε να εμπλουτίσουμε τόσο την οπτική μας για τον κόσμο, αλλά και να εξάψουμε τη φαντασία μας.Αν σταματήσουμε μια στιγμή μέσα στη μέρα μας και προσπαθήσουμε να αποσυνδεθούμε από τους γρήγορους ρυθμούς, τα προβλήματα και το στρες, και πάρουμε μία ή περισσότερες βαθιές ανάσες (όσες χρειάζεται ο καθένας), και κλείσουμε τα μάτια βουτώντας στη φαντασία μας, όλοι μπορούμε να δούμε τον κόσμο αλλιώς – έστω και για κάποια λεπτά».
7°
