Θυμάστε το Ελληνικό; Τη στιγμή που προσγειωνόσουν, καταλάβαινες πού είχες φτάσει.Ο Υμηττός από τη μία πλευρά. Ο Σαρωνικός από την άλλη. H φασαρία και η βουή στην αίθουσα αφίξεων με τη βαριά μυρωδιά κάπνας που είχε ποτίσει τους τοίχους. Όλα είχαν τη δική τους, ξεχωριστή γοητεία.
Το αγαπούσα αυτό το αεροδρόμιο.
Θυμάμαι όταν πρωτοάνοιξε το «Ελευθέριος Βενιζέλος». Πήρα ένα ταξί για το σπίτι, ύστερα από μια μεγάλη πτήση από Νέα Υόρκη. Στη διαδρομή και λίγο πριν φτάσουμε στα πρώτα διόδια της Αττικής οδού, ο οδηγός του ταξί μού απευθύνεται εντυπωσιασμένος: «Σα να βρίσκομαι στη Γερμανία». «Ναι» του απαντώ, «αλλά ήθελα να δω κάτι πιο ελληνικό». «Κολόνες;» με ρωτάει. Δεν εννοούσα αυτό ακριβώς. Αλλά θα μπορούσα κάλλιστα να έχω προσγειωθεί στο Μόναχο ή στο Αμβούργο. Εξαιρετικό έργο, όλα στην εντέλεια, αλλά όχι όσο «ελληνικό» θα το ήθελα. Και η μπαγιάτικη μυρωδιά των τσιγάρων δεν ήταν το μόνο που έλειπε.
Αγαπάω αυτή την πόλη.
Από τότε που πρωτοήρθα εδώ μικρό αγόρι, ακόμη κι αν ήταν τη μαύρη εποχή της Xούντας. Χρόνια μετά, μετακόμισα στην Αθήνα από το Χονγκ Κονγκ. Ύστερα έφυγα για το Μεξικό και τη Νέα Υόρκη. Ζούσα στη Νέα Υόρκη πια, και κάποια στιγμή, όταν χρειάστηκε να ταξιδέψω πάλι στην Ελλάδα για επαγγελματικούς λόγους, όταν αντίκρισα εκείνο το ηλιοβασίλεμα πάνω από τον κόλπο του Σαρωνικού αποφάσισα να μετακομίσω ξανά πίσω. Και να ’μαι, λοιπόν.
Η Αθήνα έχει μία από τις ομορφότερες ακτογραμμές που έχω συναντήσει. Και για κάποιον που μεγάλωσε στο Κέιπ Τάουν, αυτή η διαπίστωση λέει πολλά. Είναι όμως απίστευτο το πώς αυτή η πόλη μεγάλωσε μακριά από τη θάλασσά της. Τα καλά προάστια βρίσκονται στα βόρεια, στα «βουνά» όπως λέω εγώ. Και έχουμε σηκώσει φράγματα ανάμεσα στη θάλασσα και τα παράκτια προάστια. Η λεωφόρος Ποσειδώνος. Το τραμ. Φράγματα. Και τα δυο. Για να μη μιλήσω για την Καστέλλα, όπου τα πεζοδρόμια είναι τόσο στενά για να περπατήσεις δίπλα στη θάλασσα.
Από την εποχή που ανακοινώθηκαν τα πρώτα σχέδια για το «Ελευθέριος Βενιζέλος», ακούγονταν φήμες και μεγάλες κουβέντες για το μέλλον του Ελληνικού. Οι πιο διαδεδομένες όλων ήταν εκείνες που περιέγραφαν ένα τεράστιο πάρκο – μεγαλύτερο από το Σέντραλ Παρκ και το Χάιντ παρκ ενωμένα μαζί. Χμμμμ… Πόσο θα κόστιζε αυτό να συντηρείται; 20 εκατομμύρια ευρώ; 40 εκατομμύρια; 100 εκατομμύρια ετησίως; Ρώτησε κανείς τη Νέα Υόρκη ή το Λονδίνο;
Το Ελληνικό μπήκε πρόσφατα στη λίστα πώλησης του Δημοσίου. Αυτό το εκλεκτό κομμάτι γης –όχι, αυτό το εκλεκτό κομμάτι Αθήνας– θα πάει στο μεγαλύτερο πλειοδότη. Και όποιος δώσει τα περισσότερα και κερδίσει το διαγωνισμό θα έχει και το ελεύθερο να κάνει ό,τι θέλει. Ουαου. Σε ποιον ανήκει αυτή η πόλη; Αυτό δεν πρέπει να αφεθεί αποκλειστικά στα χέρια οποιασδήποτε κατασκευαστικής, αναπτυξιακής εταιρείας.
Το ζήτημα είναι εξαιρετικής σημασίας. Ζωτικής σημασίας. Ό,τι συμβεί στο Ελληνικό θα επηρεάσει το μέλλον της Αθήνας. Καταλαβαίνω όλους αυτούς που συνηγορούν για ένα τεράστιο πάρκο. Διαφωνώ, όμως, μαζί τους.
Έχουμε μια μοναδική ευκαιρία να «ανοίξουμε» αυτή την πόλη προς τη θάλασσα. Να ανοίξουμε νέους «δρόμους». Να δημιουργήσουμε ένα έργο-βιτρίνα, που μέσα του θα καθρεφτίζεται ολοκάθαρο το μέλλον αυτής της πόλης. Και όχι μόνο, αλλά και το μέλλον κάθε πόλης που βασανίζεται μπερδεμένη σε οικονομικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.
13°
