Οι κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της λεύκης και της ακμής και οι τρόποι αντιμετώπισής τους
Σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ασθενών έχουν οι παθήσεις που προκαλούν αποχρωματισμό της επιδερμίδας του προσώπου και έντονες δυσχρωμίες. Μία όμως θεωρείται η χειρότερη, τόσο που οι πάσχοντες θα πλήρωναν σημαντικό ποσοστό του εισοδήματός τους για να απαλλαγούν ολοκληρωτικά και μόνιμα από αυτήν. Ο λόγος για τη λεύκη, η οποία πολύ συχνά εντοπίζεται στο στόμα ή στα μάτια, προκαλώντας ανοιχτόχρωμα μπαλώματα γύρω από αυτά.
«Η λεύκη είναι μια επίκτητη μελαγχρωματική διαταραχή που καταστρέφει τα μελανοκύτταρα του δέρματος και των βλεννογόνων. Χαρακτηρίζεται από καλά οριοθετημένες, αποχρωματισμένες κηλίδες, στρογγυλού ή ωοειδούς σχήματος, το μέγεθος των οποίων κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά έως πολλά εκατοστά. Με την πάροδο του χρόνου συνήθως μεγαλώνουν, φυγόκεντρα, σε άλλους πιο αργά και σε άλλους γρηγορότερα. Εμφανίζονται συχνότερα σε εμφανή σημεία, όπως στα χέρια, τους πήχεις, τα πόδια, το λαιμό και το πρόσωπο - κυρίως γύρω από το στόμα και τα μάτια. Δεν αποκλείεται να επηρεάσει και τους βλεννογόνους μέσα στο στόμα ή στη μύτη, ή άλλα σημεία όπως το δέρμα γύρω από τον ομφαλό, τις μασχάλες, τον πρωκτό και τα γεννητικά όργανα», μας εξηγεί ο Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου (https://mcmc.gr/).
«Η αιτία εμφάνισής της δεν έχει διαλευκανθεί, ωστόσο συνδέεται συχνά με διαταραχές αυτοάνοσης προέλευσης, με πιο συχνές του θυρεοειδούς. Έτσι, οι άνθρωποι που έχουν οικογενειακό ιστορικό λεύκης, ή ατομικό ιστορικό αυτοάνοσης νόσου έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν την πάθηση. Στο 90% των περιπτώσεων τα πρώτα σημάδια εμφανίζονται μετά την ηλικία των 4 ετών, ενώ δεν υπάρχει ηλικιακό όριο πάνω από το οποίο ο κίνδυνος μηδενίζεται» συμπληρώνει.
Οι μακροπρόθεσμες κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της λεύκης ταλαιπωρούν τους ασθενείς, ειδικά όταν εμφανίζεται στην εφηβική ηλικία, αφού έρχονται αντιμέτωποι με τον κοινωνικό στιγματισμό. Μεγάλο ποσοστό ανθρώπων υποφέρουν από κατάθλιψη, εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, νιώθουν ντροπή και φόβο, αποφεύγουν τις κοινωνικές και τις προσωπικές επαφές, με αποτέλεσμα τα περιθωριοποιούνται.
Όμως, αυτή που προκαλεί την μεγαλύτερη ψυχολογική επιβάρυνση δεν είναι η λεύκη, αλλά η ροδόχρους ακμή, όπως φάνηκε από μια πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Ταϊβάν.
Οι ερευνητές συνέκριναν τις επιπτώσεις διαφόρων δερματικών διαταραχών που σχετίζονται με τον αποχρωματισμό του δέρματος του προσώπου ασθενών ηλικίας 20 ετών και άνω που αναζήτησαν θεραπεία, μεταξύ Απριλίου 2019 και Μαρτίου 2020. Στη μελέτη εξετάστηκαν διάφορες δερματικές διαταραχές, όπως το μέλασμα, οι φακίδες, η μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση, η λεύκη, το ερύθημα που προκαλείται από την ακμή και η ροδόχρου ακμή.
Μετά τη συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου για την ποιότητα της υγείας σε 8 τομείς, (μεταξύ αυτών η γενική υγεία, ο περιορισμός του ρόλου λόγω συναισθηματικών προβλημάτων και η ψυχική υγεία) και τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με το μηνιαίο εισόδημα και την προθυμία να πληρώσουν για πλήρη θεραπεία της πάθησης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς με λεύκη, ερύθημα που προκαλείται από ακμή και ροδόχρου ακμή ανέφεραν σημαντικά χειρότερη ποιότητα ζωής σε σύγκριση με τους ασθενείς με φακίδες ή μέλασμα.
Όσον αφορά τις βαθμολογίες γενικής υγείας, οι ασθενείς με λεύκη σημείωσαν τις χαμηλότερες τόσο συγκριτικά με τις άλλες ομάδες όσο και σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό. Μάλιστα οι περισσότεροι δήλωσαν διατεθειμένοι να πληρώσουν πάνω από το 40% του μηνιαίου εισοδήματός τους για την πλήρη θεραπεία τους. Οι ερευνητές πίστευαν ότι αυτό υποδήλωνε ότι οι ασθενείς αυτοί θεωρούσαν ότι η ασθένειά τους αντανακλούσε τη συνολική κακή γενική υγεία τους. Οι ασθενείς με ροδόχρους ακμή επηρεάστηκαν ψυχικά περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ομάδα ασθενών και είχαν χειρότερη ποιότητα ζωής στους περισσότερους τομείς.
«Η ροδόχρου ακμή χαρακτηρίζεται από ένα φάσμα κλινικών σημείων που εμφανίζονται στα μάγουλα, τη μύτη, το πηγούνι ή το μέτωπο, όπως ερύθημα, τελαγγειεκτασία, τραχύτητα και φλεγμονώδες θηλώδες εξάνθημα που μοιάζει με ακμή. Κύριο σύμπτωμά της όμως είναι το απρόβλεπτο κοκκίνισμα του προσώπου. Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι ο ερεθισμός στα μάτια, η πάχυνση του δέρματος και η εμφάνιση οιδήματος. Η ροδόχρους ακμή μπορεί επίσης να αναπτυχθεί, εκτός από το πρόσωπο, στο λαιμό, το στήθος, το κεφάλι και τα αφτιά. Και για τις δύο παθήσεις υπάρχει πλήθος επιλογών για τη διαχείριση των συμπτωμάτων που προκαλούν. Η δύναμη του φωτός έχει αποδειχθεί ισχυρό όπλο τόσο για τη λεύκη όσο και για τη ροδόχρου ακμή. Η φωτοθεραπεία με μονοχρωματικό φως στενού φάσματος θεωρείται η καταλληλότερη θεραπεία για τη λεύκη, ειδικά στο πρόσωπο. Πραγματοποιείται με τη χρήση μιας συσκευής εστιασμένης φωτοθεραπείας εγκεκριμένη από τον FDA, η οποία επιτυγχάνει ταχύτερο επαναχρωματισμό του δέρματος όταν εφαρμόζεται 2-3 φορές την εβδομάδα, για χρονικό διάστημα που εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης.
Η ροδόχρους ακμή είναι μια πάθηση που δεν θεραπεύεται, αλλά σε περιπτώσεις ήπιων ή μέτριων βλαβών η αποτελεσματικότητα του ερυθρού και του μπλε φωτός στην ύφεση των συμπτωμάτων έχει αποδειχθεί από πολλές μελέτες. Το μπλε φως παρεμβαίνει στον πολλαπλασιασμό των επιδερμικών κυττάρων και το ερυθρό έχει σημαντική επίδραση στην παραγωγή σμήγματος.
Τόσο στη λεύκη όσο και στη ροδόχρου ακμή, η μείωση των συμπτωμάτων ακόμα κι αν περιορίζεται στα εμφανή μόνο σημεία βελτιώνει την ψυχολογία των ασθενών και να τους βοηθά να απαλλαγούν από το ψυχοκοινωνικό στρες που βιώνουν», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.
