Ξέρω ότι είναι δύσκολο να είναι κανείς στις μέρες μας αισιόδοξος, αλλά δεν μας έχει απομείνει κάτι άλλο.
«Μείνετε συντονισμένοι στον 94,5 FM» είπα στα αγγλικά, αλλά έπρεπε να το επαναλάβω άλλες 3 φορές μέχρι να το πω σωστά, χωρίς κομπιάσματα και χωρίς να παρεμβάλλονται άλλοι ήχοι. Είμαι στο Καράτσι στο Πακιστάν για ένα συνέδριο και μιλάω σε ένα πάνελ με άλλες γυναίκες δημοσιογράφους από όλον τον κόσμο, για τις δυσκολίες του να είσαι γυναίκα ρεπόρτερ. Σε έναν καθαρά ανδροκρατούμενο χώρο, όπως είναι η ερευνητική δημοσιογραφία και το ελεύθερο ρεπορτάζ, αν είσαι γυναίκα χρειάζεται όλη την ώρα να αποδεικνύεις ότι μπορείς να τα καταφέρεις, να αντιπαρέρχεσαι τα σεξιστικά σχόλια, τη διαφορά στο μισθό, τον χαμηλό μισθό, τις λιγοστές έως ανύπαρκτες θέσεις εργασίας και τους κινδύνους της δουλειάς.
Είναι μέσα Δεκεμβρίου ξημερώματα. Μια ομάδα ανδρών δημοσιογράφων έρχεται και μας υποδέχεται με λουλούδια στο Αεροδρόμιο του Καράτσι Quaid-E-Azam Intl. Βγάζουμε όλοι μαζί φωτογραφία -σε λίγες ώρες θα καταλάβω ότι οι Πακιστανοί έχουν εμμονή με τις φωτογραφίες και τα σουβενίρ-, μας παρκάρουν στα MacDonald’s για μερικές ώρες και ύστερα μας πάνε σε ένα ξενοδοχείο στο κέντρο της πόλης. Μηχανάκια, πολλά μηχανάκια, λεωφορεία ντυμένα σαν ινδουιστικοί ναοί, άνδρες ντυμένοι στα άσπρα και γυναίκες με πολύχρωμες μαντίλες ελαφριά ακουμπισμένες στα μαλλιά τους. «Πάμε, τι έχουμε να χάσουμε;» μου είπε μια φίλη και συνάδελφος από τη Ρουμανία. Εκείνη δεν τα κατάφερε να έρθει, αλλά είχε τη φαεινή ιδέα να προσκαλέσει εμένα και άλλες δυο φίλες της. Αυτό το ταξίδι ήταν αναπάντεχο και συνάμα καρμικό.
Μέσα σε 3 μέρες αλλάξαμε 3 ξενοδοχεία. Παντού μας συνόδευαν αστυνομικοί και φωτογράφοι. Τραπέζια με καυτερά φαγητά χωρίς αλκοόλ αλλά με Pepsi Cola, μουσική από ένα συγκρότημα που παίζει μυστικιστικές μελωδίες Σούφι, νυχτερινή βόλτα με καμήλες στην ατέλειωτη παραλία του Καράτσι, βουτιές στην αραβική θάλασσα και μέσα στη βαθιά νύχτα ένα ζευγάρι ομοφυλόφιλων αγοριών να κάθεται σε ένα από τα αυτοσχέδια καφέ που φωτίζονταν με νέον. Επιχειρηματίες, πολιτικοί, κάμερες και στο κέντρο του κόσμου εμείς, να κοιταζόμαστε και να προσπαθούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει. Μια φίλη δημοσιογράφος κρατούσε στο χέρι της τη βιογραφία της Μαλάλα: «I Am Malala: The Girl Who Stood Up for Education and Was Shot by the Taliban». «Ήθελα να δω την αντίδρασή τους» μου είπε. Μιλώντας με έναν από τους διοργανωτές του συνεδρίου για την κατάσταση στη χώρα όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα (τους χριστιανούς στην επαρχία του Μπαλουτσιστάν, την κρίση του νερού και το ρόλο της μαφίας κτλ.), μου είπε ότι όλα είναι προπαγάνδα, μειδίασα ακούγοντας την απάντησή του και απλά συνέχισα να παρατηρώ το σουρεαλιστικό σκηνικό δίπλα μου.
Ξέρω ότι είναι δύσκολο να είναι κανείς στις μέρες μας αισιόδοξος, αλλά δε μας έχει απομείνει κάτι άλλο
Είναι δύσκολο να είσαι γυναίκα ρεπόρτερ, σε όποια χώρα του κόσμου κι αν βρίσκεσαι, πόσο μάλλον αν είσαι η Μασούμα 27 χρονών από το Αφγανιστάν, η Γουίτ που εργάζεται ως ερευνήτρια δημοσιογράφος στην Ταϊλάνδη, η Σανά από το Πακιστάν που της πήρε 2 χρόνια για να μπορέσει να συνέλθει από τη σωματική επίθεση που δέχτηκε στο πεδίο, ή η Μαρί που δουλεύει ως ανταποκρίτρια στο Ουζμπεκιστάν. «Δεν ξέρω πόσο θα αντέξω ακόμα», μου είπε μια φίλη Ελληνίδα που κάνει ελεύθερο ρεπορτάζ. Είναι γυναίκα, δημοσιογράφος, μητέρα δυο παιδιών, σύζυγος, φίλη και άλλα πολλά. «Κράτα γερά», της είπα, «ο χώρος χρειάζεται γυναίκες σαν και εσένα». Για το ίδιο θέμα –τις δυσκολίες του να είσαι γυναίκα ρεπόρτερ– συζητήσαμε με έναν αμερικάνο φίλο, ο οποίος μου είπε ότι «μάλλον το επάγγελμα που έχεις επιλέξει δε σε έχει επιλέξει εκείνο». Εκνευρίστηκα τόσο πολύ μαζί του, που στο τέλος τσακωθήκαμε. Αυτό το μαύρο ή άσπρο σαν τρόπος σκέψης με συνθλίβει. Ο φίλος ύστερα από μέρες μού ζήτησε συγνώμη.
Ακούω το τραγούδι Bloodless του Andrew Bird και ψάχνω τους στίχους. Ο καλλιτέχνης στο Δελτίο Τύπου γράφει ότι πλέον βρίσκουμε τον εαυτό μας μέσα σε έναν κρύο εμφύλιο πόλεμο που προς το παρόν δεν έχει κανένα θύμα. Οι καιροί που διανύουμε είναι περίεργοι.
Ξέρω ότι είναι δύσκολο να είναι κανείς στις μέρες μας αισιόδοξος, αλλά δε μας έχει απομείνει κάτι άλλο.
Έχουμε φάει τόσες φάπες, τόση ανασφάλεια και πίεση πανταχόθεν, που αναζητάμε πια λίγη χαρά, λίγη χριστουγεννιάτικη τρέλα, λίγο τζέρτζελο, απ’ όπου κι αν προέρχεται
Θέλοντας να τεστάρω τις δυνατότητες και τα όρια του εργαλείου, άρχισα να ζητάω συμβουλές θεωρώντας μάλλον απίθανο (και ηθικά απωθητικό) το να το χρησιμοποιήσω. Μέσα σε μισή ώρα είχα αγοράσει μηνιαία συνδρομή.
11°
