Η οικονομική κρίση, το δυστύχημα των Τεμπών και οι θεωρίες συνωμοσίας
Τα πρόσφατα πορίσματα των δύο καθηγητών του ΕΜΠ θα περίμενε κανείς να βάλουν τέλος στα σενάρια περί ύπαρξης παράνομου φορτίου της εμπορικής αμαξοστοιχίας στο δυστύχημα των Τεμπών. Είχαν προηγηθεί τα βίντεο του ίδιου τρένου και οι διευκρινίσεις εκ μέρους του πανεπιστημίου της Γάνδης. Ωστόσο, είναι πολλοί όσοι επένδυσαν στο σενάριο αυτό και πολλά τα κέρδη που επιδίωξαν ώστε να τα αφήσουν να χαθούν.
Οι ευθύνες της κυβέρνησης παραμένουν μεγάλες και μετά τη διάψευση της εκδοχής του ξυλολίου. Πρώτα για την κατάσταση στον κρατικό ΟΣΕ, τα ρουσφέτια, την αναξιοκρατία, την ανικανότητα ανθρώπων που βρέθηκαν σε κρίσιμα πόστα. Έπειτα για τη μη ολοκλήρωση της σύμβασης 717. Αν τα ηλεκτρονικά συστήματα που προέβλεπε είχαν εγκατασταθεί εγκαίρως, πιθανότατα το δυστύχημα δεν θα συνέβαινε. Εδώ πρέπει να γίνει μια σημείωση: Η απουσία της επιπλέον ασφάλειας κάνει ακόμη πιο κρίσιμη την ευθύνη των διαχειριστών του δικτύου. Εξάλλου, το 2020 μόνο το 14% του ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού δικτύου ήταν εξοπλισμένο με το σύστημα ETCS. Με τους υπάρχοντες ρυθμούς αναμένεται να φτάσει στο 25% το 2030 και στο 35% το 2040. Ένας αυτοκινητόδρομος παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια από έναν κοινό δρόμο. Μέχρι να γίνει όμως (όπως στη βόρεια Κρήτη) οι οδηγοί θα έπρεπε οδηγούν πολύ προσεκτικά. Η αναγωγή στην απουσία αυτοκινητοδρόμου δεν μπορεί να αθωώσει τους οδηγούς για τα δυστυχήματα που συμβαίνουν.
Φτάνουν η κατάσταση στον ΟΣΕ και η τύχη της σύμβασης 717 για να κατηγορήσει κάποιος την κυβέρνηση; Φτάνουν και περισσεύουν, μαζί με την κυβερνητική στάση στην εξεταστική επιτροπή και την απόρριψη της εξέτασης των πιθανών ευθυνών των Καραμανλή και Σπίρτζη για τη σύμβαση 717. Μπροστά σ’ αυτά, το να έκανε κάποιος λαθρεμπόριο με την εμπορική αμαξοστοιχία έχει πολύ μικρή σημασία. Όμως οι συνωμοσιολόγοι έπλεξαν σενάρια για να αποδώσουν την τραγωδία σε κυβερνητική διαφθορά.
Εδώ έχουμε επανάληψη όσων ζήσαμε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Τότε έφτανε και περίσσευε η στάση των κυβερνήσεων, που ξόδευαν λεφτά που δεν υπήρχαν, και των αντιπολιτεύσεων, που ζητούσαν ακόμη μεγαλύτερες δαπάνες, για να αποδειχτεί η υπαιτιότητά τους για τη χρεοκοπία. Αλλά οι συνωμοσιολόγοι έλεγαν ότι χρεοκοπήσαμε από τις μίζες και τους πολιτικούς που δήθεν περιλαμβάνονταν στη λίστα Λαγκάρντ. Στην ηθικολογική αντίληψη των πραγμάτων, δεν μπορεί να χρεοκοπήσαμε για χάρη των πολλών και καλών, αλλά από τις λαμογιές των λίγων και κακών.
Δεν φταίνε μόνο όσοι πουλάνε τις θεωρίες συνωμοσίας (όπως αυτός που πωλούσε και τις επιστολές του Ιησού). Φταίνε κι αυτοί που τις αγοράζουν. Όπως σημειώνει ο Πιέρ Αντρέ Ταγκίεφ στη «Σύντομη πραγματεία περί συνωμοσιολογίας» «Το μεγαλείο της οπτικής τους για το “κρυμμένο” φαίνεται σαν να τους κεραυνοβολεί. Αυτό τους στεγανοποιεί μπροστά στην κριτική –παρά τους ισχυρισμούς τους για το αντίθετο– και τους κάνει κουφούς σε οποιαδήποτε αντίρρηση. Είναι ταυτοχρόνως εύπιστοι και καχύποπτοι, αφελείς και δύσπιστοι».
Στη χρεοκοπία πληρώσαμε την αδυναμία μας να κατανοήσουμε τα αίτια της κρίσης με μια εντελώς περιττή και επιζήμια παράτασή της. Οι αντισυστημικοί διακίνησαν τις θεωρίες τους και ανέβηκαν στην εξουσία, με τα γνωστά αποτελέσματα. Τώρα οι αντισυστημικοί ξανάρχονται για να εκμεταλλευτούν τα συναισθήματα των πολιτών, χωρίς καμία ιδέα για το πώς θα έχουμε καλύτερους δημόσιους οργανισμούς δίχως ρουσφέτια και αναξιοκρατία, αλλά με πολλή καταγγελία και θεωρίες που συνεχώς διαψεύδονται.
32°
