Οι εκλογές τελείωσαν, ο λαός αποφάσισε με ηρεμία, διαφάνεια, άνεση χρόνου και συμμετοχή κι έδωσε την εξουσία στο ΣΥΡΙΖΑ. Κι επειδή, οι βουλευτικές εκλογές δεν σταμάτησαν ούτε το χρόνο, ούτε τις υποχρεώσεις της ελληνικής πλευράς, η Ελλάδα τρέχει με αντίπαλο το χρόνο και με καταληκτική ημερομηνία την 28η Φεβρουαρίου. Πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία με τους ευρωπαίους εταίρους, για να δοθεί «ανάσα» στις διαπραγματεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους, για να ανοίξουν κανονικά οι τράπεζες στις 2 Μαρτίου και για να επανέλθει σταδιακά η εμπιστοσύνη προς την ελληνική οικονομία.
Θα έλεγα μάλιστα ότι θα πρέπει να στηρίξουμε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ακόμα κι αν βαφτισεί το «κρέας ψάρι» και πει ότι πέτυχε να φύγει η τρόικα ενώ αυτή θα συνεχίζει εκ των πραγμάτων να λειτουργεί (ΔΝΤ, Κομισιόν και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που αποτελούν την τρόικα). Επίσης, θα πρέπει να στηρίξουμε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ακόμα κι αν δεν μας χαροποιεί η γενική εικόνα της. Και σίγουρα δεν χαροποιεί τη μεγάλη, μετριοπαθή, φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία, το ότι σήμερα στην κυβέρνηση έχουμε τη συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ όχι με ένα φιλοευρωπαϊκό κόμμα αλλά με το ακροδεξιό, λαϊκιστικό, αντιευρωπαϊκό κόμμα των Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Και σίγουρα, έχει σοκάρει το γεγονός ότι οι περισσότεροι υπουργοί από την πρώτη στιγμή που ανέλαβαν, επιδόθηκαν σε ένα κρεσέντο λαϊκισμών κι εξαγγελιών, οι οποίες α) εάν κοστολογηθούν θα χρειαστούν πάνω από ένα ΑΕΠ για να υλοποιηθούν και β) εάν εφαρμοστούν θα μπορούσαν άνετα να εκτροχιάσουν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και να την απομονώσουν οικονομικά και γεωπολιτικά.
Άλλωστε, τη Βαβυλωνία δηλώσεων των υπουργών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, παραδέχτηκε κι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ.Δραγασάκης, ο οποίος δήλωσε ότι οι νέοι υπουργοί ΣΥΡΙΖΑ α) «αναλαμβάνουν για πρώτη φορά τέτοια καθήκοντα» και β) «εάν θέλετε να μάθετε τις πραγματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, να διαβάσετε τις δηλώσεις του πρωθυπουργού κ.Τσίπρα».
Σε γενικές γραμμές, το θέμα του Grexit έχει ανεβάσει την κρισιμότητα της κατάστασης σε τέτοιο βαθμό, έτσι ώστε να προκαλέσει και την παρέμβαση του προέδρου των ΗΠΑ, Ομπάμα, ο οποίος κατά τη γνώμη μου έθεσε το πρόβλημα στη ρεαλιστική του διάσταση. Η ελληνική πλευρά πρέπει να συμφωνήσει με τους εταίρους σε μία αναπτυξιακή στρατηγική αλλά ταυτόχρονα η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε εκείνες δράσεις που α) θα βελτιώσουν το σύστημα συλλογής των φόρων και β) θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα.
Με βάση τα παραπάνω, ο χρόνος κυλά αντίστροφα για το ελληνικό ζήτημα μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε α) είτε θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί με επιτυχή αξιολόγηση το υφιστάμενο μνημόνιο, β) είτε η ελληνική πλευρά θα πρέπει να έχει κάνει αίτηση για επέκταση, η οποία θα πρέπει να έχει εγκριθεί από το σύνολο των κοινοβουλίων της ευρωζώνης.
Η έγκριση από τα άλλα κοινοβούλια της ευρωζώνης δεν αποτελεί μία απλή γραφειοκρατική διαδικασία. Αποτελεί την εφαρμογή του οδηγού “pacta sunt servanda”, δηλαδή του ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται. Και οι συμφωνίες δεν ακυρώνονται με μονομερείς ενέργειες αλλά αλλάζουν μόνο με νέες συμφωνίες. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να σέβεται πρωτίστως η ελληνική πλευρά. Κι αυτό γιατί, η Ελλάδα έχει να διαχειριστεί μία σειρά εθνικών θεμάτων και αντιμετωπίζει μονομερείς εχθρικές ενέργειες, οι οποίες βρίσκονται σε αντίθεση με διεθνείς συμφωνίες. Άρα το “pacta sunt servanda” πρέπει να αποτελεί την κορωνίδα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Σε γενικές γραμμές στις διαπραγματεύσεις, η ελληνική πλευρά θα επιτύχει την ελάφρυνση του χρέους κι ενδεχομένως και τη μείωση των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων που έχουν συμφωνηθεί στο μεσοπρόθεσμο.
• Για μεν την ελάφρυνση του χρέους, ο κ.Τσίπρας μπορεί πετύχει τη μείωση του ετήσιου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους και τη μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών για τα επόμενα χρόνια. Έτσι θα δοθούν ανάσες στην ελληνική κυβέρνηση για να αναπτυχθούν δράσεις κοινωνικού περιεχομένου ή να μειώσει τη φορολογία.
Ο κ.Τσίπρας δεν μπορεί να πετύχει τη διαγραφή χρέους γιατί αυτή καταρχήν δεν συμφέρει την ελληνική οικονομία και θα τινάξει την ευρωζώνη στο αέρα. Άρα δεν μπορεί να ελπίζει σε στήριξη σε αυτό, ούτε από τους εταίρους στην ευρωζώνη, ούτε από λογικούς, μετριοπαθείς ευρωπαίους πολίτες.
• Για δε τη μείωση των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων, ο κ.Τσίπρας μπορεί να πετύχει τη μείωση του στόχου από το σημερινό επίπεδο του 4,5% (έναντι ΑΕΠ). Με την απελευθέρωση των κονδυλίων που θα προκληθεί από αυτό το στοιχείο, θα χρηματοδοτηθούν κυβερνητικές δράσεις στο επίπεδο της προσφοράς χρήματος προς την ελληνική οικονομία (όπως πχ μειώσεις φόρων).
Σε κάθε όμως περίπτωση, θα ζητηθεί από την ελληνική κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι ο προϋπολογισμός του 2015, τουλάχιστον δεν θα οδηγήσει σε έλλειμμα. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα για τον κ.Τσίπρα, και κατ’ επέκταση οι κίνδυνοι για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας και το Grexit.
Kı αυτό γιατί τα οικονομικά του κράτους είναι σε κρίσιμη κατάσταση, οι χρηματοδοτικές ανάγκες κατά τη μεταβατική περίοδο των διαπραγματεύσεων είναι αυξημένες και οι πρώτες ημέρες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, δείχνουν ότι η κυβέρνηση ούτε αναλαμβάνει τα ηνία της κρατικής διοίκησης με σθένος, ούτε είναι βέβαιο ότι στις κρίσιμες φάσεις της διαπραγμάτευσης, θα διατηρηθεί ως ένα ενιαίο σύνολο.
Επίσης, η αναβολή της εφαρμογής του προεκλογικού προγράμματος ΣΥΡΙΖΑ ή τα μέτρα που θα απαιτηθούν για την εξασφάλιση των ισοσκελισμένων (η με μικρότερα πλεονάσματα) πρωτογενών προϋπολογισμών, ενδεχομένως να προκαλέσουν κλυδωνισμούς στην κυβέρνηση του κ.Τσίπρα στις κρίσιμες ψηφοφορίες στη Βουλή. Αυτό θα φανεί κατά τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης, οι οποίες θα συζητηθούν στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα. Μπροστά σε αυτό το χρονικό και πολιτικό πλαίσιο και με βάση την κρισιμότητα της κατάστασης, δεν υπάρχει το περιθώριο άκριτης αντιπολίτευσης.
Στο πλαίσιο αυτό, εάν οι προγραμματικές δηλώσεις είναι ενταγμένες στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, θα πρέπει να ψηφιστούν κι από τα κόμματα της ευρωπαϊκής αντιπολίτευσης, όπως θα πρέπει να ψηφιστεί ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, από όλα τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα, από την πρώτη ψηφοφορία που θα διεξαχθεί. Γιατί εάν η νέα κυβέρνηση Τσίπρα αποτύχει στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους, όλοι μαζί θα πέσουμε στα βράχια. Κι αυτό θα συμβεί, ανεξάρτητα το έχει ψηφίσει ο καθένας ή καθεμία στις πρόσφατες εκλογές.
22°
