Black Friday 2023: Κανόνες για να αποφύγετε τις παγίδες - Ο δεκάλογος προστασίας του καταναλωτή
Δύο ημέρες έμειναν για την επίσημη πρεμιέρα της Black Friday(Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2023) και το ενδιαφέρον των καταναλωτών αυξάνεται συνεχώς. Παράλληλα, επίσημοι φορείς επισημαίνουν στους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αγορές τους αποφεύγοντας τυχόν παραπλανητικές προσφορές.
Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ συστήνει στους καταναλωτές να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί και να μη δελεάζονται από φαινομενικά εντυπωσιακές προσφορές.
Ειδικά τη φετινή χρονιά, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, με την ακρίβεια να επιβαρύνει στον μέγιστο βαθμό τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, η ιεράρχηση των αναγκών και η έρευνα αγοράς καθίστανται πιο αναγκαίες από ποτέ.
Οι πέντε κανόνες για να μην πέσετε θύμα «μαϊμού» προσφορών
Η Ένωση προτείνει την τήρηση πέντε κανόνων που, όπως εκτιμά, διασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές δεν θα πέσουν θύματα «προσφορών»:
Να κάνουν έρευνα αγοράς και να ελέγχουν όχι μόνο την τιμή (αρχική και νέα) αλλά και την ποιότητα των προϊόντων. Επίσης να αναζητούν στο διαδίκτυο την τιμή του προϊόντος που πρόκειται να επιλέξουν βάσει κωδικού ή αριθμού μοντέλου, ώστε να είναι βέβαιοι ότι η τιμή που έχουν εντοπίσει είναι η πιο συμφέρουσα.
Να οριοθετήσουν τις ανάγκες τους και να προγραμματίσουν με λίστα τις αγορές που πρόκειται να κάνουν, οι οποίες θα συμβαδίζουν με τον προσωπικό ή οικογενειακό τους προϋπολογισμό αποφεύγοντας αλόγιστες δαπάνες
Να ενημερωθούν για τις λεπτομέρειες και τους όρους της συναλλαγής τους όταν αγοράζουν προϊόντα με δόσεις. Ιδίως για αγορές με πιστωτική κάρτα, να είναι πάντα ενημερωμένοι για τους όρους και τις προϋποθέσεις της συγκεκριμένης αγοράς. Ιδίως να ερευνούν αν και κατά πόσο επιβάλλονται τόκοι στην αγορά αυτή, αφού, στην περίπτωση αυτή, το κόστος αγοράς αυξάνει ραγδαία.
Τα προϊόντα πρέπει να φέρουν την αρχική τιμή και την τιμή προσφοράς (όχι το ποσοστό έκπτωσης). Προσοχή! Στις προσφορές συχνά αναγράφεται ότι δεν γίνονται αλλαγές, γι' αυτό εάν μετανιώσετε, δεν έχετε τη δυνατότητα αλλαγής
Να ζητάνε πάντα την απόδειξη για τα προϊόντα που έχουν αγοράσει. Σε περίπτωση που το προϊόν είναι ελαττωματικό και θελήσουν να το επιστρέψουν ή να το αλλάξουν, η επίδειξη της απόδειξης είναι απαραίτητη.
Επίσης, τονίζεται πως καλό θα ήταν να γνωρίζουν όλοι ότι η καταναλωτική φρενίτιδα που με τεχνικές marketing δημιουργούν μεγάλοι παράγοντες του εμπορίου (Βlack Friday, άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές, λευκές νύκτες κ.λπ.) έχει ως αποτέλεσμα την υποσυνείδητη άσκηση ψυχολογικής πίεσης στον καταναλωτή, ο οποίος αισθάνεται ότι «πρέπει» να εκμεταλλευτεί τις προσφορές σπεύδοντας στα μαγαζιά.
Στο σημερινό πλαίσιο της εκρηκτικής ακρίβειας σε αγαθά πρώτης ανάγκης, ο καταναλωτής οφείλει να ενεργεί τις αγορές του με σύνεση και περίσκεψη.
Ο Συνήγορος του Καταναλωτή και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας συμβουλεύουν σχετικά:
Προσέχουμε τη διαθεσιμότητα των προϊόντων: Κάποιες φορές, πίσω από μία πολύ χαμηλή τιμή κρύβεται ένας αρκετά μεγάλος χρόνος αναμονής για την παράδοση, που μπορεί να μην ικανοποιεί πάντοτε τις άμεσες ανάγκες μας.
Επιβεβαιώνουμε την ορθότητα και εντιμότητα της προσφερόμενης εκπτωτικής τιμής: Ενίοτε, συμβαίνει οι εκπτώσεις να είναι πλασματικές και να μας ξεγελούν. Εντοπίζουμε και συμβουλευόμαστε εργαλεία που είναι διαθέσιμα online και μας δείχνουν σε βάθος χρόνου την εξέλιξη των τιμών των προϊόντων που μας ενδιαφέρουν. Επίσης, σημειώνουμε τις τιμές των προϊόντων πριν και μετά την εφαρμογή τυχόν εκπτώσεων, ώστε να μπορούμε εύκολα να τις συγκρίνουμε εκ των υστέρων και να γνωρίζουμε έτσι εάν πράγματι υφίσταται και ποιο είναι το αληθινό οικονομικό μας όφελος.
Προτιμούμε τη διεκπεραίωση της πληρωμής με αντικαταβολή ή ηλεκτρονικά μέσα, που μας δίνουν την εκ των υστέρων δυνατότητα αμφισβήτησης μιας ηλεκτρονικής συναλλαγής, εάν προκύψει προβληματική. Αποφεύγουμε την ολοσχερή εξόφληση των προϊόντων μέσω τραπεζικής κατάθεσης πριν από την παράδοσή τους, εκτός εάν εμπιστευόμαστε απόλυτα το κύρος και την εμπορική φήμη του πωλητή.
Όταν αγοράζουμε εξ αποστάσεως, βεβαιωνόμαστε ότι στην ιστοσελίδα του εμπόρου αναγράφονται όλα τα κατά νόμο στοιχεία ταυτότητας (π.χ. η εμπορική επωνυμία του) και επικοινωνίας (πλήρης ταχυδρομική διεύθυνση εγκατάστασης). Για ακόμα μεγαλύτερη εξασφάλιση, αναζητούμε εάν παρέχονται επιπλέον ταυτοποιητικά στοιχεία, όπως αριθμός καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο και ΑΦΜ.
Στην τελική τιμή αγοράς των προϊόντων συνυπολογίζουμε τυχόν έμμεσα έξοδα (π.χ. κόστος αντικαταβολής, μεταφοράς, ασφάλισης, κ.λπ.), ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα της πραγματικής οικονομικής μας επιβάρυνσης.
Υποβάλλουμε το συντομότερο μετά την παραλαβή ενός προϊόντος και, πάντως, εντός της νόμιμης προθεσμίας των 3 ημερών προς την ταχυδρομική επιχείρηση που πραγματοποίησε την επίδοση τις επιφυλάξεις μας για τυχόν εμφανείς φθορές, δεδομένου ότι μπορεί να προκλήθηκαν κατά τη μεταφορά και να δικαιούμαστε αποζημίωση. Επικοινωνούμε, οπωσδήποτε, και με το κατάστημα πώλησης το συντομότερο, προκειμένου να διερευνήσουμε την πιθανότητα ένα προϊόν να έφερε εξ αρχής (πριν από τη μεταφορά) φθορές ή ζημιές.
Ενημερωνόμαστε για την πολιτική ακύρωσης συναλλαγών και επιστροφών προϊόντων που εφαρμόζουν τα καταστήματα, με τα οποία συναλλασσόμαστε. Γνωρίζουμε καλά ότι τα δικαιώματα της υπαναχώρησης στις εξ αποστάσεως αγορές, καθώς επίσης της δωρεάν διόρθωσης ή αντικατάστασης ελαττωματικών προϊόντων αποτελούν θεσπισμένα δικαιώματα των καταναλωτών, που εξασφαλίζονται από τον νόμο, και δεν παρασυρόμαστε από εσφαλμένους και παραπλανητικούς ισχυρισμούς των πωλητών ότι δήθεν αποτελούν προνομιακές -μοναδικές και πρόσθετες- παροχές.
Προβληματιζόμαστε έντονα με τιμές που είναι υπερβολικά χαμηλές, ιδίως όταν το εύρος τους βρίσκεται αρκετά μακριά από τον συνήθη ανταγωνισμό για τα αντίστοιχα προϊόντα ή όταν πρόκειται για διαφημιστικές καταχωρήσεις προϊόντων αποκλειστικά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος εξαπάτησης.
Εάν αγοράζουμε διαδικτυακά από τρίτες (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) χώρες, δεδομένου ότι η Black Friday είναι ένα διεθνές εκπτωτικό γεγονός, γνωρίζουμε καλά από πριν ότι τα εισαγόμενα προϊόντα επισείουν έξοδα εκτελωνισμού, τα οποία ενδέχεται να είναι πολλαπλάσια της αρχικής τιμής και να την επιβαρύνουν σημαντικά.
Δείχνουμε ιδιαίτερη προτίμηση σε καταστήματα που αναλαμβάνουν οικειοθελώς δέσμευση να επιλύσουν φιλικά μία καταναλωτική διαφορά μέσω του θεσμού της εξωδικαστικής επίλυσης (π.χ. μέσω του Συνηγόρου του Καταναλωτή), καθώς με αυτόν τον τρόπο τα δικαιώματα των καταναλωτών αποκτούν μεγαλύτερη αξία και εξασφαλίζονται ακόμα περισσότερο.
Πάνω απ' όλα, τονίζει ο Συνηγορος του Καταναλωτή, δεν οδηγούμαστε σε βεβιασμένες ή παρορμητικές αποφάσεις μόνο και μόνο επειδή αυτή την περίοδο οι τιμές είναι χαμηλές, αγνοώντας τις πραγματικές μας ανάγκες και οικονομικές δυνατότητες. Με καλό ψάξιμο, αληθινές ευκαιρίες και χαμηλές τιμές υπάρχουν και μπορούν να εντοπιστούν σε διάφορα προϊόντα όλο τον χρόνο.
«Βλέποντας τη σπουδαία δουλειά που γίνεται σε αυτές δομές, θα έλεγα ότι αυτή η επίσκεψη ήταν για μένα ένα δώρο Χριστουγέννων» τόνισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας
8°
