Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, οι κρίσεις και οι «χρεοκοπία του φιλελευθερισμού»
Τελικώς ο ινστρούχτορας δεν είναι θηλαστικό. Όπως βεβαίως στις χώρες που βρέχονται από τη Μαύρη Θάλασσα δεν περιλαμβάνονται ούτε το Βερολίνο ούτε η Αφρική. Εντάξει, το ξέραμε. Εκείνο που ίσως δεν υποπτευόμασταν είναι με πόσο ελλιπείς γνώσεις αποφοιτούν οι μαθητές από τα ελληνικά σχολεία. Θα ήταν πραγματικά χρήσιμο για τους συνδικαλιστές εκπαιδευτικούς να παρακολουθούν τα τηλεπαιχνίδια. Μπορεί να αμφισβητούν τους δείκτες αξιολόγησης της PISA στους οποίους πατώνουν οι έλληνες μαθητές, ίσως να μη κάνουν όμως το ίδιο με τους δείκτες του Ρουκ Ζουκ. Ενδεχομένως να αναγνώριζαν τη σημασία της αξιολόγησης, μήπως και βελτιωθεί η κατάσταση. Λέμε τώρα...
Δεν είναι μόνο οι εκπαιδευτικοί όμως που θα κέρδιζαν. Το να βλέπει κανείς κάθε μέρα τόσα νέα παιδιά να βγαίνουν μπροστά στον φακό της τηλεόρασης είναι διδακτικό για όλους. Το πρώτο που βγάζει μάτια είναι οι ανισότητες. Όχι μόνο στις γνώσεις αλλά και στις προοπτικές ζωής, τις φιλοδοξίες, τα πρότυπα ακόμα και τις αξίες. Κι είναι αυτές οι μορφές της ανισότητας που είναι πολύ πιο βαθιές από τις διαφορές στο εισόδημα. Άλλοτε πάνε μαζί, άλλοτε όμως όχι.
Φυσικά δεν είναι να βγάζεις από το μύγα ξύγκι, οι συνθήκες είναι ιδιαίτερες, το άγχος και το τρακ πολλές φορές είναι καθοριστικά. Ακόμα κι έτσι, ένα άλλο στοιχείο που κάνει εντύπωση είναι με τι χαρά οι περισσότεροι είναι διατεθειμένοι να ρεζιλευτούν μπροστά στον φακό. Άλλοτε επιδεικνύοντας την άγνοιά τους, άλλοτε πάλι αποκαλύπτοντας στοιχεία από την προσωπική τους ζωή τα οποία, κάθε φυσιολογικός άνθρωπος, θα κρατούσε για τον εαυτό του. Έχεις την αίσθηση ότι ο φακός τούς μεταμορφώνει. Αυτά τα περίφημα 15 λεπτά της δημοσιότητας για τα οποία μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Σε κάνει να αναρωτιέσαι αν αυτή η προσοχή και ο σεβασμός που απολαμβάνουν στα λίγα λεπτά της παρουσίας τους, είναι ακριβώς αυτό που τους λείπει από την καθημερινή τους ζωή. Καθόλου παράξενο στις σημερινές συνθήκες ανασφάλειας και αβεβαιότητας.
Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτές οι επιδείξεις ακραίας άγνοιας προκάλεσαν ένα ποταμό σχολίων στα κοινωνικά δίκτυα. Δεν ήταν μόνο οι συνήθεις κακίες, ακόμα και σοβαροί σχολιαστές μπήκαν στο παιχνίδι. Όχι άδικα. Υποτίθεται ότι βασική αξία στις δημοκρατικές κοινωνίες είναι η παιδεία και στην πράξη βλέπουμε το ακριβώς αντίθετο. Όπως και πάλι υποτίθεται ότι βασικό στοιχείο του φιλελευθερισμού είναι ο σεβασμός στο άτομο κι όμως βλέπουμε ότι αυτό είναι που κυρίως λείπει σήμερα από την πλειονότητα των πολιτών.
Πριν από λίγες μέρες και ξεκινώντας από άλλη αφορμή, ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Τζανακόπουλος απέδωσε τις κρίσεις στη «χρεοκοπία του φιλελευθερισμού». Δικαίως προκάλεσε κατακραυγή. Οι δημοκρατίες της Δύσης δέχονται αυτή την περίοδο διπλή επίθεση από το εσωτερικό τους και από τρίτες χώρες. Όταν μιλάς για χρεοκοπία του φιλελευθερισμού, υιοθετείς στην πράξη την κριτική του Πούτιν και της Λεπέν. Ο φιλελευθερισμός, με όλες τις μορφές του, αποτελεί την πιο σημαντική κατάκτηση. Αν χρειάζεται κάτι, είναι η υπεράσπισή του. Αλλά γι' αυτόν ακριβώς το λόγο έχει σημασία να βλέπουμε και τις αδυναμίες του.
Με αφορμή τον ινστρούχτορα ορισμένοι διερωτήθηκαν αν μπορεί με ένα τόσο χαμηλό επίπεδο γνώσεων να λειτουργήσει η Δημοκρατία. Κάτι ανάλογο, όσα ζήσαμε στην πανδημία. Μπορεί κάποιος που πιστεύει ότι μας βάζουν τσιπάκι με τα εμβόλια να λειτουργήσει ως υπεύθυνος δημοκρατικός πολίτης; Πώς αντιμετωπίζεις αυτούς τους ανθρώπους; Μπαίνεις σε συζήτηση μαζί τους ή όσο μπορείς τους περιφρονείς και τους αγνοείς; Στην δεύτερη περίπτωση κινδυνεύεις να δικαιώσεις την κριτική για τις ξεκομμένες ελίτ που παραδίδουν μαθήματα αφ υψηλού. Στην πρώτη παρασύρεσαι στους ρυθμούς του παραλόγου.
Και ποιανού είναι η ευθύνη για το ότι υπάρχουν τόσοι πολλοί γύρω μας οι οποίοι αρνούνται την επιστήμη; Φταίει η οικογένεια, το κοινωνικό περιβάλλον ή το σχολείο; Και αν είναι το τελευταίο, ποιος ευθύνεται για τις κακές επιδόσεις του; Αλλά ακόμα και αν οι συνδικαλιστές υπονομεύουν κάθε προσπάθεια βελτίωσης και αλλαγής, πιστεύουμε πράγματι ότι η απάντηση βρίσκεται στην παιδεία; Γιατί όμως τότε χώρες με πολύ καλύτερες επιδόσεις, έχουν ανάλογα προβλήματα;
Δεν απαντάμε όλοι με τον ίδιο τρόπο σε αυτά τα ερωτήματα. Άλλωστε οι περισσότεροι δεν έχουμε και κατασταλαγμένες απόψεις. Συχνά παρασυρόμαστε, εκφράζουμε απόψεις υπό το κράτος εφήμερων εντυπώσεων. Ιδεολόγοι ή αν προτιμάτε φανατικοί, όπως ο Τζαννακόπουλος, έχουν την ψευδαίσθηση ότι γνωρίζουν όλες τις απαντήσεις. Οι υπόλοιποι είμαστε καταδικασμένοι να βλέπουμε τα τηλεπαιχνίδια και να απορούμε. Άλλοτε να λοιδορούμε τα παιδιά κι άλλοτε να αναρωτιόμαστε σε ποιο βαθμό αποτελούν τον καθρέφτη της δικής μας αποτυχίας. Είναι ένα ακόμα πλεονέκτημα των τηλεπαιχνιδιών. Δεν κάνεις μόνο τεστ στις γνώσεις σου αλλά και στον εαυτό σου.
23°
